97 / 124
95
September 2017
Langtermynkompete-
rendheid
‘n Ontleding wat onder 22 lande (BFAP
agri benchmark-data) gedoen is, waar
data van 265 tipiese plase gebruik is, dui
daarop dat Suid-Afrikaanse produsente
gemiddeld 35% meer vir stikstof, asook
41% meer as plase in die VSA en 70% meer
as Chinese kleinskaalse produsente, betaal.
Suid-Afrika is die derde duurste as die
koste van stikstof as maatstaf gebruik word
(
Grafiek 1
).
Verder is Suid-Afrika die derde hoogste as
die koste van fosfaatkunsmis in ag geneem
word en produsente betaal gemiddeld
44% meer in vergelyking met hul inter-
nasionale eweknieë (
Grafiek 2
). ‘n Soort-
gelyke situasie is met die koste van kalium,
waar Suid-Afrika, tussen die 19 lande in die
vergelyking, ook die derde duurste verskaf-
fer is (
Grafiek 3
).
Hierdie statistiek behoort rooi ligte vir
die volhoubaarheid in die graan- en olie-
sadebedryf te le laat flikker – veral gegewe
die groot bydrae wat kunsmis tot ‘n pro-
dusent se lopende kostes lewer.
Ter afsluiting
Indien Suid-Afrika deurlopend surplus mie-
lies produseer en daarom in uitvoermarkte
moet kompeteer en uitvoerpariteitspryse
verdien, sal dit noodsaaklik wees dat faktore
soos ons kompeterendheid van die kuns-
misbedryf teenoor die res van die wêreld
dringend aangespreek moet word.
Behalwe vir meer doeltreffende produk-
sie van bestaande plaaslike kapasiteit, sal
daar na maniere gekyk moet word waarop
Suid-Afrika meer selfvoorsienend in sy
kunsmisbehoeftes kan word – veral in terme
van fosfaat en stikstof.
Meganismes waarop nuwe lewe in die plaas-
like vervaardiging van kunsmis geblaas kan
word, moet oorweeg word en regerings-
hulp sal hiervoor oorweeg moet word. Die
risiko’s geleë daarin om toenemend van in-
voere afhanklik te wees om plaaslike kuns-
misbehoeftes te bevredig, moet voldoende
motivering wees om só ‘n poging aan te pak.
Om alleen afhanklik te wees van invoere kan
‘n negatiewe uitwerking op pryse hê, maar
ook op graanprodusente se vermoë om be-
kostigbare voedsel vir die land te produseer.
Die koste van plaaslike vervoer is ook ‘n es-
sensiële komponent in die samestelling van
plaaslike kunsmispryse en moet daarom
ook ernstig aandag geniet.
Die effektiewe gebruik van veral stikstof sal
in Suid-Afrika ook meer aandag moet ge-
niet.
Een ding is seker: Insetverskaffers, graan-
en oliesadeprodusente en regeringsin-
stansies sal hande moet vat om plaaslike
insetpryse – in hierdie geval kunsmispryse
– meer kompeterend te kry gemeet teen
Suid-Afrika se vernaamste kompetisie.
Grafiek 1: Stikstofkoste ($/kg): Suid-Afrika is derde duurste.
Bron: BFAP 2017
Grafiek 2: Fosfaatkoste ($/kg): Suid-Afrika is derde duurste.
Bron: BFAP 2017
Grafiek 3: Kaliumkoste ($/kg): Suid-Afrika is derde duurste.
Bron: BFAP 2017