65 / 116
Vrywaring
Sover moontlik is alles gedoen om die akkuraatheid van hierdie inligting te verseker. Graan SA aanvaar egter geen
verantwoordelikheid vir enige skade of verliese wat gely word as gevolg van die gebruik van hierdie inligting nie.
63
October 2017
Vir die berekeninge in Tabel 1 is gebruik gemaak van die gemid-
delde mielie-opbrengs vir die land oor die afgelope vyf jaar (wat
4,4 t/ha is), teen ‘n gemiddelde prys van R2 080/ton (soos dit
nou verhandel vir lewering in Julie 2018). Die opsie-premie vir
lewering in Julie 2018 is ongeveer R245/ton en die liggingsdiffe-
rensiaal is gemiddeld R200/ton. Die produksiekoste is gemiddeld
R10 000/ha om te plant en die aanvangsmarge per kontrak vir
lewering in Julie 2018 beloop R23 600/kontrak.
Die aanname vir die loko(spot)-prys vir Julie 2018 is dat die prys
met ‘n groot waarskynlikheid naby aan die uitvoerpariteit verhan-
del en daarom word R1 800/ton gebruik. Die aanname vir die koop
van termynkontrakte is dat die produsent sy hele beplande oes sal
gaan koop – wat ongeveer 4 400 ton is. Dit is belangrik dat produsen-
te in ag neem dat die beginsel van die berekeninge belangrik is en dat
elke produsent sy eie berekeninge, uniek aan sy plaas, vir die seisoen
se produksie moet gaan maak.
Uit Tabel 1 is dit duidelik dat nie een van die bogenoemde
alternatiewe teen die huidige pryse winsgewend sal wees nie en
daarom moet produsente alternatiewe planne vir die seisoen maak.
Een belangrike aspek vir hierdie seisoen is om die risiko’s sover
moontlik te beperk in die alternatiewe wat aangewend word.
Tabel 2 toon dieselfde alternatiewe, maar dat die produsent hier
slegs die beste hektare waar bogemiddelde opbrengste verwag
kan word, plant. Die aanname vir die opbrengs in Tabel 2 is ge-
maak op die huidige seisoen se opbrengs van ongeveer 6,24 t/ha,
maar dat die produsent slegs byvoorbeeld 500 ha aanplant. Indien
die bogemiddelde opbrengs realiseer, kan die produsent egter
moontlik ‘n gelykbreeksituasie ervaar en potensieel ‘n wins maak.
Faktore om in gedagte te hou
Daar is verskeie faktore wat produsente in gedagte moet hou wan-
neer hulle in die komende seisoen produksiebesluite neem. Dit sluit
die volgende in:
Die waarskynlikheid dat die pryse volgende seisoen nader
aan uitvoerpariteit eerder as invoerpariteit gaan wees, is groot
– maak dus berekeninge daarvolgens.
Finansiële bestuur gaan vir die komende seisoen belangrik wees.
Vermy onbekende alternatiewe met groot risikokomponente
– maak seker wat die risiko’s verbonde is aan die spesifieke stra-
tegie wat aangewend gaan word.
Probeer sover moontlik eerstens die direkte koste dek.
Die berekeninge in die artikel vang die beginsel vas en toon nie
individuele gevalle nie – maak daarom jou berekeninge volgens
jóú plaas se opbrengs en kostestrukture.
Maak die winsgewendheid-som met mielies en alternatiewe ge-
wasse, soos oliesade, vir die seisoen.
Bemarking en verskansing gaan in die komende seisoen ‘n kri-
tiese rol in finansiële bestuur speel – moet dit derhalwe nie na-
laat nie.
Ander kostes, soos vaste koste en die skoonhou van lande, is nie
in berekening gebring met die berekeninge van “geen plant” en
“minder plant” nie – bereken dus hierdie kostes ook.
PLANT EN VERSKANS PLANT MET
PUT-
OPSIE PLANT SONDER VERSKANS KOOP
FUTURES
Koste (R/ha)
R10 000
R10 000
R10 000
R23 600
Aantal hektaar
1 000
1 000
1 000
*4 400
Totale koste (R/ha)
R10 000 000
R10 000 000
R10 000 000
R1 038 400
Opbrengs (t/ha)
4,40
4,40
4,40
Verskans (t/ha)
3,00
4,40
Julie 2018
futures
-prys (R/ton)
R2 080
R2 080
R2 080
R2 080
Put
-premie (R/ton)
R245
**R20
Differensiaal (R/ton)
R200
R200
R200
Produsenteprys (R/ton)
R1 880
R1 635
R1 600
R2 100
***Julie 2018 spotprys (R/ton)
R1 800
R1 800
R1 800
R1 800
Inkomste (R)
R7 880 000
R7 193 296
R7 040 000
-R1 320 697
Wins/verlies (R)
-R2 120 000
-R2 806 704
-R2 960 000
-R1 320 697
*Hoeveelheid tonne op Safex gekoop
**Rentekoste vir finansiering van die aanvangsmarges
***Uitvoerpariteitlewering Julie 2018
*Hoeveelheid tonne op Safex gekoop
**Rentekoste vir finansiering van die aanvangsmarges
***Uitvoerpariteitlewering Julie 2018
TABEL 1: BEREKENINGE VIR DIE ALTERNATIEWE WAT VIR DIE SEISOEN OORWEEG KAN WORD WANNEER
AL DIE HEKTARE TEEN GEMIDDELDE OPBRENGSTE GEPLANT WORD.
TABEL 2: BEREKENINGE VIR DIE ALTERNATIEWE WAT VIR DIE SEISOEN OORWEEG KAN WORD WANNEER
NET DIE BESTE HEKTARE TEEN BOGEMIDDELDE OPBRENGSTE GEPLANT WORD.
PLANT EN VERSKANS PLANT MET
PUT
-OPSIE PLANT SONDER VERSKANS KOOP
FUTURES
Koste (R/ha)
R10 000
R10 000
R10 000
R23 600
Aantal hektaar
500
500
500
*4 400
Totale koste (R/ha)
R5 000 000
R5 000 000
R5 000 000
R1 038 400
Opbrengs (t/ha)
6,24
6,24
6,24
Verskans (t/ha)
4,20
6,00
Julie 2018
futures
-prys (R/ton)
R2 080
R2 080
R2 080
R2 080
Put
-premie (R/ton)
R245
**R20
Differensiaal (R/ton)
R200
R200
R200
Produsenteprys (R/ton)
R1 880
R1 635
R1 600
R2 100
***Julie 2018 spotprys (R/ton)
R1 800
R1 800
R1 800
R1 800
Inkomste (R)
R5 580 000
R5 067 600
R4 992 000
-R1 320 697
Wins/verlies (R)
R580 000
R67 600
-R 8 000
-R1 320 697