63 / 116
61
October 2017
Al is empiriese waardes nie altyd beskikbaar vir elke onkruidspesie
en vir elke gewas nie, is die effektiewe beheer van onkruide vroeg
in die seisoen van kardinale belang. Die goue reël bly steeds
voorkomende en tydige beheer.
In ‘n jaar soos vanjaar, met lae insetpryse en druk op die wins-
gewendheid van gewasverbouing, moet produsente besluit waarop
gespaar kan word. Soms sal produsente dink om geld op die
onkruiddoderprogram te spaar deur óf nie te bespuit nie óf om kort
paaie te neem.
Bemesting is ook ‘n inset waarop produsente maklik wil bespaar,
maar die vraag is: Watter een van hierdie het die grootste effek op
produksie?
Impak van verskillende insette
Die LNR-Graangewasse het ‘n proef aangelê om die impak van die
verskillende insette te toets. Dit het bestaan uit ‘n gedeelte waar
die beste praktyke toegepas is, bemesting en onkruidbeheer totaal
onttrek is en waar daar geen insette ingesit is nie. Die resultate
van hierdie proef word in
Tabel 1
aangedui. Hieruit is dit duidelik
dat onkruidbeheer alleen vir 62% van die van marge ten opsigte
van mielies verantwoordelik is – gegewe ‘n spesifieke reënval en
plantkoste. Indien die onkruid nie beheer word nie, maar bemesting
wel toegedien word, is die winste dramaties laer tot net 39% van
die verwagte marge. Dit is bloot omdat die gewasse aan hoofsaaklik
vog- en voedingstekorte blootgestel word.
Gegewe hierdie inligting kan die belangrikheid van onkruidbeheer
nie genoeg beklemtoon word nie. Produsente moet alles in hul
vermoë doen om onkruid so effektief en doeltreffend moontlik
te beheer.
Die effek van tydige toediening van onkruiddoders kan ook nie
oorbeklemtoon word nie. Uit
Tabel 2
kan die effek van tydige
onkruidbeheer afgelei word – na aanleiding van ‘n proef wat ook deur
die LNR-Graangewasse uitgevoer is.
Gegewe hierdie inligting, maak dit sin om toe te sien dat genoeg
spuitkapasiteit beskikbaar is om die onkruiddoder tydig en teen
die regte dosis toe te dien. Doen alles in jou vermoë om die
effektiwiteit en doeltreffendheid van die onkruiddoders te verhoog:
Die resultaat sal verseker in jou sak gevoel word.
Winteronkruide
Dit is te verstane dat produsente rand en sent wil sny wanneer
kommoditeitspryse laag is en insetkostes net al hoe hoër raak. Waak
egter teen die afskaal of afskeep van voorkomende onkruidbeheer
en moet nie die effek van winteronkruide onderskat nie.
Die saamstel van ‘n goeddeurdagte en beplande spuitprogram,
waar effektiwiteit van beheer en kwaliteit van produkte in ag geneem
moet word, word egter ‘n “fyn kuns” vir produsente en agroche-
miese maatskappye.
“Kort paaie” en “wondertenkmengsels” moet ten alle koste ver-
my word sodat die produsente nie later in die seisoen verras
word wanneer laat onkruidinfestasies en onsigbare gewasskade
opbrengste negatief kan beïnvloed nie.
‘n Effektiewe spuitprogram moet verkieslik bestaan uit voor-
opkomsonkruiddoders, wat ‘n residuele werking in die grond het,
opgevolg met na-opkomsonkruiddoders wat tydig toegedien
word om laat infestasie of probleemonkruide effektief te beheer.
Waak daarteen om slegs een produk, met ‘n enkele aktiewe
bestanddeel, herhaaldelik te gebruik. ‘n Ander slaggat om te vermy,
is die verlaging van dosisse – veral waar moeilik-beheerbare onkrui-
de soos byvoorbeeld kweekgras, wandelende Jood en purperwin-
de voorkom. Maak eerder gebruik van split-toedienings, maar sorg
dat genoeg aktiewe bestanddele geplaas word – soos voorgeskryf
op die etiket.
Wanneer onkruidbeheer afgeskeep word, of onkruiddoders misbruik
word, hou dit groot gevaar vir produsente in – wat ‘n verreikende
ekonomiese impak kan hê. Gewasskade word jaarliks gerapporteer
– en in die meeste gevalle is foutiewe toedieningsmetodes of
verkeerde dosisse die oorsaak daarvan.
Benewens gewasskade en opbrengsverliese, is die ontwikkeling
van onkruiddoderweerstand ‘n wesenlike probleem. Onkruiddoders
moet ten alle tye korrek toegedien word (sien aanbevelings en
riglyne op elke produketiket). Dosisse moenie te flou of te sterk
“aangepas” word nie. Waar moontlik, roteer onkruiddodergroepe en
gebruik produkte met verskillende aktiewe bestanddele.
Vir meer inligting, kan Pietman Botha by 082 759 2991 of
dr Elbé Hugo by 082 885 0716 gekontak word.
Graan SA/Sasol fotokompetisie
– Jacqueline Huisman 2011
Die effektiewe beheer van onkruide vroeg in die seisoen is van kardinale belang.
Die goue reël bly steeds voorkomende en tydige beheer.