40 / 92
FOKUS
Bemesting
Spesiale
Julie 2015
38
Bewaringsboerdery:
Organiese materiaal – die basis van grondkwaliteit
B
ewari gsboerdery het voor- en nadele. Een van ie b -
langrikste voordele wat dit vir boerdery as ‘n besigheid
inhou, is die kleiner belegging in trekkers en implemente.
Trouens, ‘n afname in die benodigde belegging in trekkers,
is tipies 65% en in sommige gevalle selfs meer. Die besparing
is aansienlik as in ag geneem word dat die belegging in trekkers
gewoonlik 1 kW per hektaar of meer beloop en die prys van ‘n
70 kW trekker tans R8 000 of meer per kilowatt is.
Bewaringsboerdery is egter nie net besparings en eenvoud nie.
Uitgawes aan onkruiddoders verhoog gewoonlik dit wat die be-
sparings op bewerkings gewoonlik uitwis. Verder verg dit goeie
bestuur en groter kennis van onkruidbestryding as wat met kon-
vensionele bewerking die geval is. Dit is ook moeiliker om bewa-
ringsboerdery op sand- as op leem- en kleigrond te laat slaag, wat
besondere goeie waarneming, oordeel en besluitneming vereis.
Die grootste voordeel van bewaringslandbou is, soos die naam aan-
dui, die bewaring van grond en die langtermynvolhoubare graan-
produksie wat daaruit voortvloei.
Die bekende beginsels van bewaringsboerdery is minimum grond-
versteuring, die behoud van ‘n deklaag van oesreste en die toe-
passing van wisselbou. Van die eerste voordele wat gou na vore
kom, is verminderde erosie en ‘n verhoogde waterinfiltrasietempo
van die grond. Die organiese materiaalinhoud van die grond ver-
beter ook, veral in die boonste sowat 50 mm van die grondprofiel
wat ‘n baie belangrike voordeel is.
Die waardevolle rol wat organiese materiaal op die chemiese, fisie-
se en biologiese eienskappe of kwaliteit van die grond speel, is
baie lank reeds bekend. Organiese materiaal kry egter nie die
aandag wat dit verdien nie – waarskynlik weens ‘n persepsie dat
niks gedoen kan word om die inhoud daarvan in die grond te
verhoog nie. Verder is dit ook bekend dat die organiese materiaal
van grond in die somersaaigebied met sowat 60% afgeneem het
weens bewerking.
Organiese materiaal bestaan onder meer uit koolstof. Met laborato-
riumontledings word die organiese koolstofinhoud bepaal en so
gerapporteer. Dié resultaat kan dan gebruik word om die organiese
materiaalinhoud van die grond te bereken. En die som is eenvoudig.
Die organiese materiaalinhoud is 1,72 keer die organiese koolstof-
inhoud. Sou ‘n grond se organiese koolstofinhoud byvoorbeeld
0,5% wees, dan is die organiese materiaalinhoud 0,85%.
Die organiese materiaal in grond bestaan uit drie komponente. In
eenvoudige terme kan dit die “lewende”, die wat “onlangs dood” is
ANDRÉ NEL,
LNR-Instituut vir Graangewasse
‘n Infiltrasiekors vorm gou op bewerkte grond wat die infiltrasie van reënwater beperk en afloop en erosie bevorder.