64 / 112
Oktober 2016
62
Kies só die regte spuitkop
D
ie gebruik van landbouchemiese middels bly een van die
belangrikste aspekte van gewasproduksie in Suid-Afrika.
Ten spyte van die navorsing en kwaliteitsbeheer wat ge-
paard gaan met die vervaardiging van landbouchemiese
middels, word die registrasiehouers van hierdie produkte jaarliks
deur produsente gekonfronteer met klagtes oor “Jou gif wat nie
gewerk het nie”.
Skade as gevolg van wegdrywing van onkruiddoders na sensi-
tiewe naburige gewasse, is ook nie ‘n ongewone verskynsel nie.
Hoewel lugtoediening maklik hiervoor die skuld kan kry, is dit
egter ‘n feit dat daar ook drywingskade as gevolg van grondtoedie-
ning plaasvind.
Om die volle potensiaal van ‘n oesbeskermingsproduk te kan benut,
is daar verskeie faktore wat in plek moet wees, waarvan akkurate
toediening op die teikenarea, op die regte tyd (ten opsigte van beide
die gewas en plaag) en onder geskikte omgewingstoestande sekerlik
die belangrikste is.
Vir die doel van hierdie artikel word vervolgens aandag geskenk aan
die keuse van die korrekte spuitkoppe as ‘n belangrike komponent
van akkurate toediening binne rygewasse.
Die toenemende gebruik van hoogs-tegnologiese hoogloopspuite
het, interessant genoeg, ‘n groot toename in klagtes van oneffek-
tiewe plaagbeheer by landbouchemiese maatskappye tot gevolg
gehad, wat dus ‘n aanduiding is dat hierdie tegnologie nie nood-
wendig korrek aangewend word nie.
Ondersoeke deur verskeie landbouchemiese maatskappye het aan
die lig gebring dat die verkeerde spuitkoppe in ‘n groot persentasie
van die gevalle op die stelsels gebruik is, of alternatiewelik dat
die korrekte spuitkoppe teen verkeerde parameters (byvoorbeeld
spuitdruk) gebruik is.
Die beste plaagdoder sal slegs so goed werk as wat dit toegedien
word en die gebruik van die korrekte snuit vir die tipe toediening
speel ‘n kardinale rol in die effektiwiteit van die plaagdoder.
Dit is belangrik om te besef dat die teiken en gewassituasie die
toedieningsvereistes – en dus keuse van spuitkoppe – voorskryf.
Die feit dat ‘n moderne hoogloopspuit glifosaat teen 30 km/h en
vinniger en ‘n spuitmengselvolume van 50 liter/ha kan toedien,
beteken nie dat dit wel só gedoen moet word nie. Die spuitkoppe
wat saam met die aankoop van die toerusting gekom het, is ook
nie noodwendig geskik vir die tipe toediening wat die produsent in
gedagte het nie.
Faktore wat keuse van spuitkoppe bepaal:
Aard van toediening: Algeheel-breedwerpig of bandtoediening
oor die plantry?
Aksie van die produk: Sistemies of kontak? Produkte met kontak-
aksie vereis as ‘n reël meer bedekking (meer druppels per cm²).
In geval van tenkmengsels moet kontak-aksieprodukte as die
bepalende faktor gesien word. Effektiewe bedekking vir die kon-
tak-aksieproduk sal noodwendig ook effektiewe bedekking vir
die sistemiese komponent beteken. Die teenoorgestelde geld
nie noodwendig nie.
Aard van die teiken: Hoe krities is penetrasie binne die gewas
en hoe maklik sal dit bereik kan word?
Is beperking van druppelwegdrywing van kardinale belang?
Spuitkoppe vir algeheel-breedwerpige
toediening
Die spuitkoppe wat deur jare heen as effektief bewys is vir algehele
toediening, bly steeds dié wat ‘n platwaaier (
flat fan
)-spuitpatroon
lewer. Daar is egter deesdae verskeie tipes van hierdie spuitkoppe
op die mark – met nuwe ingeboude tegnologie – en dit is daarom
belangrik dat die regte keuse gemaak word.
Twee nuttige ontwikkelings in dié verband is die sogenaamde
dubbel-uitlaatwaaier (
twin fan
)-dubbeluitlaatspuitkoppe waar een
spuitkop in twee rigtings uitspuit – wat veral penetrasie in die gewas
in bevoordeel. Die tweede is luginduksie/venturi (
air induction
of AI
)-spuitkoppe waar lug in die spuitkop ingetrek word en met
die spuitmengsel meng en groter druppels lewer – wat help om
wegdrywing te verminder.
Let daarop dat die storie van produksie van luggevulde “borrel-
druppels” deur laasgemelde spuitkoppe nie heeltemal waar is
nie, aangesien baie van die formuleringsbestanddele en byvoeg-
middels hierdie effek negeer. Die optimale aanwendings van
verskillende tipes platwaaierspuitkoppe vir algeheel-breedwerpige
toediening word in
Tabel 1
opgesom.
OP PLAASVLAK
Spuitkoppe / Landbouchemiese middels
Geïntegreerde plaagbeheer
GERRIT JANSEN VAN VUUREN,
Villa Crop Protection
Figuur 1: Grafiese voorstelling van die effek van die
Teejet AI 3070 TwinJet-spuitkop.
1: Twee naasliggende spuitkoppe (80° en 110°) wat op ‘n spuitbalk gemonteer was, beide
in dieselfde kleur (= volume lewering), maar wat teen verskillende hoeke spuit. ‘n Tipiese
fout op algeheel-breedwerpige bespuitingspuitbalke.
1