76 / 112
Oktober 2015
74
SWAEL:
Die vierde makro-element
L
andbou is waar alles 62 jaar gelede vir Omnia begin het toe
dr Joachim Winkler en mnr Willie Marais ‘n klein kalkonder-
neming, gebaseer op ‘n kultuur van hegte gesinsbande, op die
been gebring het. Omnia se sakefilosofie, die “wetenskap vir
groei”, of te wel “Nutrilogie
®
” is gevolglik op hierdie kultuur gebou.
Dit behels veel meer as net die verkoop van kunsmis aan produsen-
te en is ‘n allesomvattende model van belegging, verhoudings, ven-
nootskappe, navorsing, gehalte produkte en dienste, sowel as ‘n
onwrikbare verbintenis tot die landbou. Dit beteken dat Omnia nie
net by die voorsiening van kunsmisbehoeftes betrokke is nie, maar
ook by enige ander kritieke aspek van boerdery wat opbrengste,
risiko en omgewingsimpak raak.
Die maatskappy se Strategiese Landboukundige Dienste departe-
ment ontwikkel voortdurend maniere om voedingstof- en waterver-
bruiksdoeltreffendheid te verbeter asook die kwantifisering van
risiko’s vir verbeterde besluitneming, tot voordeel van ons kliënte.
Daarom het die maatskappy onlangs sewe boeredae regoor die
land gehou ten einde sy navorsing en kundigheid aangaande die
belangrikheid van swael as deel van gebalanseerde plantvoeding
met kliënte te deel.
Die wêreld gebruik ongeveer 55 miljoen ton swael in kunsmisver-
vaardiging (International Fertilizer Industry Association [IFA], 2015).
Ongelukkig beland slegs 10 miljoen ton daarvan in landbougrond
(The Sulphur Institute, 2010).
93% swael word as swaelsuur gebruik, meestal in die vervaardiging
van fosfaatkunsmis, wat dan uiteindelik op gipshope beland. Daar
was tot en met 2010 ‘n bestendige afname in swaelverbruik vir land-
boukundige doeleindes, maar sedertdien het die wêreldverbruik
toegeneem. As die huidige gewasbehoefte aan swael bereken
word, wil dit voorkom of daar ‘n wêreldwye behoefte van omtrent
25 miljoen ton swael as plantvoedingselement bestaan.
Ongelukkig lyk dit op grond van huidige tendense, asof daar in
werklikheid 12,2 miljoen ton minder swael as kunsmis toegedien
word (The Sulphur Institute, 2015). Wat nog meer ontstellend is,
is dat die gebruik van swael in kunsmis in Suid-Afrika sedert 2008
amper gehalveer het, terwyl verbruik in die res van die wêreld met
14% toegeneem het.
Sonder die swaelbevattende aminosure sisteïen en metionien, asook
ander organiese verbindings, sal daar geen lewe wees soos ons dit
ken nie.
Dit speel ‘n groot en noodsaaklike rol as plantvoedingselement
en word dikwels as die vierde makro-element naas stikstof, fosfor
en kalium beskou weens die uiterse belangrikheid daarvan in
plantfisiologie en -metabolisme.
Trouens, in die mielie- en sojaboonproduserende gebiede van die
VSA word swael as die derde grootste beperkende plantvoedings-
element naas stikstof en fosfor beskou.
Die uiterse belangrikheid van swael as plantvoedingstof word
tans selfs meer beklemtoon as gevolg van die volgende drie faktore:
Klemlegging op omgewingsbeskerming, veral met betrekking
tot die vrystelling van swaelgasse vanaf steenkoolaangedrewe
aanlegte, het veral in Europa omvattend verskerp. Die probleem
is sedert die vroeë 1980’s drasties aangespreek en moderne lug-
suiweraars verwyder nou sodanige gasse hoogs doeltreffend.
Steenkoolaangedrewe kragstasies het in die verlede swael oor
landbougrond versprei, maar het ook ernstige besoedeling in
die vorm van swaelsuur veroorsaak, wat swael die bynaam van
“geel gif” laat kry het.
Die vraag na swael het eksponensieel gegroei as gevolg van
hoër opbrengste wat per eenheid landbougrond verwyder word.
Vooruitgang in genetiese materiaal en moderne verbouingsme-
todes het tot hierdie verskynsel bygedra.
Weens verskeie redes het die kunsmisbedryf na hoogs gekon-
sentreerde kunsmisprodukte beweeg wat min of geen swael be-
vat nie. Klassieke laekonsentrasie produkte, soos superfosfaat,
is skaars in die wêreldmarkte.
Voortspruitend uit bostaande, besef Omnia Nutrilogie die belang-
rikheid van hierdie plantvoedingselement, nie slegs vir gewaspro-
duksie nie, maar ook vir die voeding van mens en dier.
Om bewustheid aangaande die belangrikheid van swael in die
korrekte beskikbare vorm binne ‘n gebalanseerde bemestingspro-
gram te skep, is die genoemde prestige boeredae regoor die land
geloods. Dr Elke Bloem, ‘n plantvoedingstofspesialis met betrek-
king tot swael (van 'n vooraanstaande navorsingsinstituut in Duits-
land), was die gasspreker.
Verskeie onderwerpe wat gewissel het van swael se rol in oes-
opbrengs en -gehalte tot die bevordering van stikstofverbruiksdoel-
treffendheid is behandel asook die rol wat swael in die stryd teen
gewassiektes speel.
Omnia Nutrilogie vervaardig swaelverrykte produkte deur middel
van sy chemies-verkorrelde proses asook vloeibare kunsmis wat
aansienlike hoeveelhede swael bevat. Dit is belangrik om daarop
te let dat die swael in hierdie produkte onmiddellik in sulfaatvorm
beskikbaar is. Die agronomiese doeltreffendheid van hierdie
produkte is deur nog ‘n spreker, dr Koos Bornman van Omnia
Kunsmis, tydens die boeredae met produsente bespreek.
OP PLAASVLAK
Bemesting
Produk-inligting
ANITA HEYL,
namens Omnia
Gewasreaksie op swaelbevattende samestellings.