86 / 108
84
Die infeksieproses
van Fusarium aarskroei
E
en van die mees beperkende faktore in koringverbouing
is die teenwoordigheid van siektes. Siektes veroorsaak ‘n
verlaging in opbrengs, kwaliteit en ook winsgewendheid.
Een van die siektes wat wêreldwyd onder besproeiings-
koring voorkom, is aarskroei.
Aarskroei kom nie net op koring voor nie, maar ook op hawer en
gars. Die siekte is vir die eerste keer in 1988 in die Prieska-omge-
wing aangemeld. Dit word hoofsaaklik deur die swam
Fusarium
graminearum
veroorsaak, maar daar is ook ander spesies wat op
koring kan voorkom.
Primêre bronne van inokulum op en in die grond, sluit in geïn-
fekteerde oesreste soos plantmateriaal en saad. Oesreste is die
grootste bron van inokulum, want hierop oorleef die swam totdat die
toestande weer gunstig is om te ontkiem.
Daar is ‘n korrelasie tussen die hoeveelheid geïnfekteerde stoppels
wat voorkom en die hoeveelheid geïnfekteerde are in daardie
seisoen.
Dit is ook belangrik om te weet dat wanneer besmette sade ge-
plant word, dit saailingverwelk, wat ook ‘n invloed op opbrengs
en winsgewendheid het, veroorsaak. Saadbehandeling kan die
kiemkragtigheid van die saad verhoog, maar dit sal ‘n minimale,
indien enige, beskermende effek op die are van die plant hê (later
in die groeiseisoen), omdat saadbehandeling die plant net vir ‘n
sekere periode aan die begin van die seisoen beskerm.
Dit is belangrik om te weet dat dieselfde swam wat kleingrane aan-
val, ook verantwoordelik is vir die voorkoms van kopvrot by mielies.
Daarom word koring/mielies nie aanbeveel vir gewasrotasie nie.
Aarskroei kom hoofsaaklik onder besproeiing voor, omdat die om-
gewingstemperatuur, humiditeit (van meer as 90%), lugtempera-
tuur, die hoeveelheid inokulum teenwoordig en gewasrotasie, van
die belangrikste faktore is wat ‘n gunstige rol in die voorkoms van
aarskroei speel.
Oorhoofse besproeiing sal die swam help om verder te versprei
deur spattende water, wind en insekte. Dit is dus moontlik dat aan-
grensende lande ook deur die swamspore geïnfekteer kan word.
Die eerste tekens van aarskroei-infeksie kan gewoonlik in die middel
van die spilpunt, wanneer die koringare begin blom, gesien word.
Infeksie vind hoofsaaklik plaas vanaf blomstadium tot sagte deeg-
stadium, waarna die tempo van infeksie heelwat afneem soos die
aar fisiologies ontwikkel. Tydens die vatbare periode – veral by
temperature tussen 15°C tot 31°C – moet genoeg vog beskikbaar
wees om swamgroei te ondersteun.
OP PLAASVLAK
Koringverbouing / Aarskroei / Fusarium
Geïntegreerde plaagbeheer
1: Voedingstowwe wat in die ragis by ‘n geïnfekteerde koringaar
afgesny is.
2: Fusarium besmette sade gemeng met gesonde saad.
CATHY DE VILLIERS,
LNR-Kleingraan, Bethlehem
1
2