83
September 2018
In wêreldkonteks was die grootste fokus
vir die seisoen, wat sojabone betref,
hoofsaaklik op die Suid-Amerikaanse lande
– met Argentinië wie se produksie swaar
onder droogtetoestande gebuk gegaan het.
In Brasilië was die produksie vir die sei
soen goed. Dit het tewens, ‘n nuwe rekord
van ongeveer 119,5 miljoen ton bereik.
Amerika se produksie vir die seisoen was
ook op ‘n nuwe rekordvlak van 119,53 mil
joen ton gedurende die 2017/2018-seisoen.
Die skatting vir die 2018/2019-seisoen se
produksie is dat die Amerikaanse produksie
op ongeveer 124 miljoen ton te staan
behoort te kom, terwyl die Brasiliaanse
produksie vir die seisoen op 120 miljoen ton
geskat word.
Sojaboonproduksie in Argentinië word op
57 miljoen ton vir die 2018/2019-seisoen
geskat – wat 20 miljoen ton meer is as die
produksie van die 2017/2018-seisoen. Uit
Tabel 1 kan ons aflei dat daar verwag word
dat die wêreldproduksie van sojabone
vanaf die 2017/2018-seisoen met 9% kan
toeneem, terwyl die wêreldverbruik met
slegs 5% behoort toe te neem.
Dit is duidelik dat die verwagting in die
mark is dat die sojaboonwêreldeindvoor
raad in die 2018/2019-seisoen met onge
veer 11% na 106 miljoen ton behoort toe te
neem – wat die grootste wêreldoordrag
voorraad van sojabone ooit sal wees.
Plaaslike mark
Die plaaslike markte van veral mielies en
sojabone verhandel reeds sedert die begin
van 2017 naby aan die uitvoerpariteitsprys.
Met die huidige voorraadvlakke van hierdie
gewasse, behoort die pryse vir die res
van die seisoen naby aan uitvoerpariteit
te verhandel – gegewe dat normale
omgewingstoestande sal heers.
Dit beteken dat die grootste drywer van
die plaaslike markpryse weer eens die
internasionale markte en die wisselkoers sal
wees – indien die produksie-omstandighede
vir die komende seisoen redelik normaal
is. In die komende seisoen gaan dit vir
produsente van kardinale belang wees om
‘n effektiewe risikobestuurstrategie toe te
pas, aangesien die mark steeds in enige
rigting kan verhandel.
Indien die produksietoestande plaaslik
deur die loop van die seisoen gunstig bly
en ‘n goeie gemiddelde oes realiseer, kan
die plaaslike pryse steeds onder druk bly
– gegewe die plaaslike hoë voorraadvlakke.
Indien die produksie-omstandighede nie
gunstig is nie, kan die mark selfs verdere
ondersteuning vind.
Dit is noodsaaklik dat produsente die
verskillende risiko’s teen mekaar opweeg en
besluite neem oor die risiko’s waaroor wel
besluite geneem kan word. Produksierisiko
(ongunstige weerstoestande) is een risiko
wat buite die produsent se beheer is, terwyl
prysrisiko wel bestuur kan word.
Gewas-prysverhouding
Grafiek 1
toon die prysverhouding tussen
sojabone en sonneblom vir lewering in
Mei 2019 en mielies vir lewering in
Julie 2019. Die prysverhouding is ‘n
goeie aanduiding van die gewaspryse
relatief tot mekaar. Produsente moet die
prysverhoudings oorweeg wanneer pro
duksiebesluite geneem word.
Uit basiese analises van die verskillende
gewasse se gelykbreekpunte in die ver
skillende gedeeltes van die land teen
gemiddelde opbrengste, is dit duidelik die
sojaboon- en sonneblompryse ‘n prysver
houding van ongeveer 1,7 moet hê gemeet
teen mielies.
Grafiek 1 bevestig dat die gemiddelde
prysverhoudings van sojabone teenoor
mielies tans ongeveer 1,9 is en die prys
verhouding van sonneblomsaad teenoor
mielies ongeveer 1,95 is. Dit toon dat,
alhoewel die prysverhouding tussen die
gewasse sedert Maart 2018 verlaag het,
die prysverhouding tans steeds meer ten
gunste van oliesade as mielies is.
NOTA:
Belangrik om in gedagte te hou:
Die prysverhoudings in Grafiek 1 is op ‘n
Safex-prysbasis bereken. Daar is nie voor
siening gemaak vir enige aftrekkings nie.
Grafiek 1: Prysverhoudings tussen sojabone en mielies, asook sonneblom en mielies.
Bron: Safex en eie berekeninge
Graan SA/Sasol fotokompetisie
Vrywaring
Sover moontlik is alles gedoen om die akkuraatheid van hierdie inligting te verseker. Graan SA aanvaar egter geen
verantwoordelikheid vir enige skade of verliese wat gely word as gevolg van die gebruik van hierdie inligting nie.