84 / 132
September 2018
82
op plaasvlak
Tyd vir nuwe seisoen se
beplanning is weer hier
Luan van der Walt,
landbou-ekonoom, Graan SA
Graanmark
-oorsig
15 Augustus 2018
d
ie nuwe somerplantseisoen
neem eersdaags ‘n aanvang.
Dit is dus weer tyd vir pro
dusente om te begin met
die beplanning daarvan. Al
hoewel daar ‘n magdom on
sekerhede in die markte is (nuwe norm?),
is dit weer eens die doodgewone ekono
miese beginsels van winsgewendheid wat
die eerste punt van analise is wanneer
produsente besluite oor produksie in die
nuwe seisoen moet neem.
Produsente behoort met gemengde ge
voelens te dink aan die pas afgelope twee
seisoene – as gevolg van die kontras
tussen die goeie opbrengste en die lae
winsgewendheid. Die komende seisoen se
beplanning is reeds vroeg in die seisoen al
’n uitdaging as gevolg van verskeie risiko-
aspekte wat weer eens die twee grootstes
insluit, naamlik prys en produksierisiko.
Die feit dat die moontlikheid van ‘n El Niño
reeds vroeg in die seisoen genoem word,
beklemtoon die onsekerheid vir die seisoen
wat voorlê. Dit kan ‘n noemenswaardige
impak op beide die pryse en produksie
vir die seisoen hê – wat besluitneming vir
produsente nog ‘n groter uitdaging maak.
Hoe lyk die markte?
In die makro-ekonomiese omgewing, wat
grootliks bydra tot die beweging van die
wisselkoers, is daar tans heelwat onse
kerhede – veral in terme van beleide. In die
internasionale konteks het aspekte soos
die handelsoorlog tussen die VSA en China
verder uitgekring – wat ‘n noemenswaardige
impak op verskeie lande gehad het, waar-
van die lande met ontluikende ekonomieë
die swaarste getref is.
Ontluikende lande se geldeenhede was in
die afgelope paar maande uiters volatiel
– en dit het ook die plaaslike geldeenheid
beïnvloed. Die verwagting is dat hierdie
onsekerhede in die volgende paar maande
kan voortduur – wat beteken dat die
wisselkoers wisselvallig behoort te bly en
in enige rigting kan verhandel.
Internasionale
graanmarkte
In die internasionale markte van grane
en oliesade is die afgelope seisoen se
beduidende wisselvalligheid waargeneem
– wat hoofsaaklik toegeskryf kan word aan
‘n paar faktore, wat die weersomstandig
hede en die politieke en beleidsomgewing
wat markte deurmekaar gekrap het, insluit.
Mielies en sojabone
Gesien in ‘n internasionale konteks, is die
hooffokus tans op die Amerikaanse mark,
waar die nuwe seisoen se produksie goed
vorder en die stroopproses eersdaags
sal begin. Die seisoen het aanvanklik
swaar begin en die aanplantings was
aansienlik later as normaal – wat die risiko
in die Amerikaanse mark verhoog het
en bevredigende ondersteuning aan die
Amerikaanse mieliepryse gebied het.
Namate die seisoen gevorder het, het
die aanplantings beter gevaar en het
die produksietoestande en produksiever-
wagtinge in die VSA verbeter. Volgens
die nuutste wêreldvraag-en-aanbodsyfers,
wat op ‘n maandelikse basis deur die Ame-
rikaanse Departement van Landbou be
kend gemaak word, is die skatting dat
wêreldmielieproduksie vir die seisoen on
geveer 3% meer behoort te wees as in die
vorige seisoen.
Dieselfde geld ook vir wêreldverbruik. Daar
kan waargeneem word dat die wêreldver
bruik vir die tweede agtereenvolgende
jaar die wêreldproduksie oorskry en die
verwagting is dat die wêreldeindvoorraad,
vanaf die vorige seisoen, met ongeveer 20%
behoort te daal (
Tabel 1
).
WÊRELDMIELIES
WÊRELDSOJABONE
2017/2018
2018/2019* % VERANDERING 2017/2018
2018/2019*
% VERANDERING
Produksie
1 033
1 061
3%
337
367
9%
Verbruik
1 068
1 099
3%
338
354
5%
Eindvoorraad
193
155
-20%
96
106
11%
* skatting
Bron: USDA, 2018
Tabel 1: Wêreldproduksie, verbruik en eindvoorraad van mielies en sojabone (miljoen ton).