42 / 108
Augustus 2018
40
Spandeer
tyd;
maak
trekkersomme
en
spaar
A
s ‘n gewas ná die optimale plant
datum geplant word, sal die
verwagte opbrengs laer wees. Ge
woonlik beteken dit dat die gewas
nie optimaal sal roduseer nie en daarom
sal die opbrengs oorwegend laer wees.
Om betyds te kon plant beteken dat al
die bewerkingsaksies tydig uitgevoer
moes word. Ten einde die bewerkings
tydig gedoen te kry, moet ‘n produsent
oor genoeg trekkers en toerusting beskik
om die werk af te handel. As die lengte
van die bewerkingsvenster bekend is, kan
die produsent bepaal hoeveel trekkers van
watter grootte nodig sal wees om die werk
tydig gedoen te kry.
Watter planter is die
beste om te koop?
Gegewe die beperkende plantvenster,
wil heelwat produsente weet of hulle hul
huidige vloot planters moet verkoop en
eerder moet oorskakel na een of twee groot
planters.
Die beginsel in hierdie berekening is om
die verskillende planters se kapitale uitleg
(vir die planter en sy trekker) asook die
hoeveelheid planters wat met dieselfde
geld gekoop kan word, te vergelyk met
die hoeveelheid hektare wat geplant kan
word. Met die ontleding van hierdie vraag,
het ‘n paar ander interessante feite na
vore gekom.
Die eerste aspek gaan oor die koste per
kilowatt van die verskillende trekkers.
In
Grafiek 1
word die koste van die trek-
kers (tweewieldryf, vierwieldryf, vierwiel
dryf met ‘n kappie en trekkers wat met
rusperbande toegerus is) vergelyk.
Hierdie grafiek is saamgestel uit prysinlig
ting van 103 verskillende modelle van die
meeste groot trekkervervaardigers. Uit
hierdie grafiek is dit duidelik dat die kleiner
trekkers per kilowatt die goedkoopste is
en soos die trekkers se kilowatts toeneem,
die koste ook styg. Die vraag is: Hoekom
neem dit toe? Die meerderheid groot trek
kers is mos reeds toegerus met alles wat
oop- en toemaak?
In
Tabel 1
word die inligting wat gebruik is
om die koste van verskillende planters met
mekaar te vergelyk, aangetoon.
Uit die inligting in Tabel 1 is dit duidelik dat
die grootste planter (die 12-ry 0,9 m) se
koste per ry die hoogste is. Dit is die gevolg
van die hoër koste per kW asook ‘n hoër
koste per ry vir die planter.
In
Tabel 2
word die inligting verder ont
leed. Daar word verwys na die hoeveelheid
planters wat met dieselfde hoeveelheid
geld gekoop kan word asook die hektare wat
per dag per planter en in totaal geplant kan
word.
Hierdie inligting toon dat die grootste
planter nie noodwendig die meeste hektare
per dag kan kafdraf nie. Dit is dus nie die
beste manier om beperkende kapitaal
aan te wend nie. Daar kan verseker ander
aspekte in aanmerking geneem word om
te regverdig om ‘n groot planter te bekom,
maar finansieel is dit nie die beste plan nie.
Indien die 12-ry planter teen 13,5 km/h ge
sleep kan word, behoort dieselfde hoe
veelheid hektare geplant te kan word.
Dit beteken dat die planter 35% vinniger
gesleep moet kan word. Maak dus seker
voordat jy besluit om hierdie groot planters
aan te skaf.
Ander trekkerkoste
Om trekkers en toerusting te besit, het
ook sy eie uitdagings, waarvan arbeid,
waardevermindering en herstelwerk maar
Fokus
Werktuie & toerusting
Pietman Botha,
SA Graan/Grain
redaksiespan
Grafiek 1: Koste per kilowatt van verskillende trekkers.
GETAL
BESKRYWING
KAPITALE UITLEG VIR KOMBINASIE
KOSTE/RY
1
66 kW trekker plus 4-ry 0,9 m planter
R1 185 000
R296 250
1
77 kW trekker plus 6-ry 0,9 m planter
R1 877 384
R312 897
1
103 kW trekker plus 8-ry 0,9 m planter
R2 427 000
R303 375
1
173 kW trekker plus 12-ry 0,9 m planter
R4 835 000
R402 916
Tabel 1: Die koste per kombinasie om ‘n 4-, 6-, 8- en 12-ry planter te koop.