Mei 2018
72
Onkruide se weerstandigheid
bedreig voedselsekerheid
K
ommer heers by landbouchemiese maatskappye dat ‘n
groot hoeveelheid van die wêreld se onkruidspesies nie
meer op toepaslike onkruiddoders reageer nie. Die meeste
weerstandige onkruidspesies kom in koring voor en dit hou
‘n ernstige bedreiging vir wêreldwye voedselsekerheid in.
Tydens ‘n onlangse Syngenta inligtingsdag op Brits het
mnr Francois Viljoen, tegniese velddeskundige op die gebied van
onkruiddoders, gesê dat 254 wêreldwye onkruidspesies nie meer
op die 163 toepaslike onkruiddoders reageer nie. Dit is veral in die
koringbedryf wat die weerstandigheid voorkom en daar is sterk
aanduidings dat die voortdurende gebruik van dieselfde chemiese
middel as die groot sondebok gesien kan word.
“Die ontwikkeling van weerstand hang van faktore af soos die
onkruidlading in ‘n land, die natuurlike voorkoms van weerstandige
plante, hoe gereeld en in watter hoeveelhede onkruiddoders met
dieselfde werking toegedien word en wisselbou. Sodra daar meer
weerstandige plante as vatbare plante is, het die produsent ‘n
weerstandige populasie op hande,” sê Viljoen.
Dr PJ Pieterse van die Departement Agronomie aan Universiteit
Stellenbosch, het in ‘n aanbieding daarop gewys dat daar in die
volgende 20 jaar geen onkruiddoder met ‘n nuwe meganisme van
aksie gaan verskyn nie. Landbouers moet verantwoordelik met
beskikbare produkte omgaan en ‘n bestuursprogram, wat voor-
opkomsonkruiddoders insluit, in plek hê.
“Voor-opkomsonkruiddoders vorm die ruggraat van onkruidbe-
heer – veral ten opsigte van raaigras in die koringproduksieareas
van die Suidwes-Kaap. Daar is min na-opkomsonkruiddoders wat
nog effektief op raaigras werk. Daar is egter tans slegs enkele gevalle
van weerstand teen voor-opkomsmiddels wêreldwyd aangeteken.
Dit bly egter belangrik om voorkomend op te tree voordat daar
weerstand ontwikkel,” sê dr Pieterse.
“In koring word daar hoofsaaklik van prosulfocarb saam met
triasulfuron, trifluralin en pyroxasulfoon gebruik gemaak. Die
pyroxasulfoon het ‘n ander meganisme van aksie as die ander
drie onkruiddoders en afwisseling daarmee word aanbeveel.
Daar is egter in Australië bevind dat herhaaldelike toediening
van lae dosisse pyroxasulfoon op ‘n raaigraspopulasie wat geen
weerstand teen enige voor-opkomsonkruiddoders gehad het nie,
binne vier generasies sterk weerstand teen pyroxasulfoon, sowel
as prosulfocarb en triallaat, veroorsaak het. Die omgekeerde is
ook waar deurdat weerstand teen pyroxasulfoon geïnduseer is toe
selfs lae dosisse prosulfocarb toegedien is – al het die twee
onkruiddoders verskillende meganismes van aksie.
“Hierdie kruisweerstand het waarskynlik te doen met hoe die
onkruiddoders in die plant gedegradeer word. Dit is daarom raad-
saam om ook gewasrotasies soos kanola, lupiene en peulplantwei-
dings in te bring. In sulke gewasse kan daar dan met onkruiddoders
van ander meganismes van aksie soos propisamied, atrasien en
simasien gebruik gemaak word. Landbouers moet dus onkruiddoders
se meganisme van aksie-groepe, gewasse en onkruidbeheermaat-
reëls in ‘n behoorlike en geïntegreerde onkruidbestuurstelsel ro-
teer,” sê hy.
“Die Internasionale Onkruidoderweerstand-aksiekomitee (OWAK),
bepleit ook ‘n geïntegreerde benadering tot onkruidbestuur,” sê
mnr Christian Giesel, produkbestuurder: Graan en sagtevrugte,
Syngenta. “Onkruiddoderweerstand is egter nie ‘n onoorkomelike
probleem nie, maar die bekamping daarvan lê grotendeels in
produsente se hande. Syngenta beskou derhalwe die opleiding van
produsente in dié verband as een van ons belangrikste take.”
AKTUEEL
MARIËTTA CRONJÉ,
SA Graan/Grain
medewerker
Produk-inligting
1: Dr PJ Pieterse het landbouers ten sterkste aangeraai om ‘n volledige bestuursprogram vir die bekamping van onkruid
in plek te hê. Saam met hom is Christian Giesel (regs).
2: Francois Viljoen het klem daarop gelê dat swak waterkwaliteit die effektiwiteit van onkruiddoders ongunstig
beïnvloed.
3: Wayne van Rensburg, tegnologiebestuurder, Syngenta, het verduidelik dat die maatskappy se Saadbehandelings-
instituut verantwoordelik is vir saadveiligheidstoetse, saadvoorbereiding vir proewe, die ontleding van behandelde saad,
resepontwikkeling en -toediening, asook aanplantbaarheidstoetsing.
1
2
3