71 / 84
Produsentepaneel
Na die oggendtee van dag twee het ‘n produsentepaneel elk hul
praktiese ervaring van bewaringslandbou met die teenwoordiges
gedeel, waarna vrae deur die paneel beantwoord is:
Mnr Izak Dreyer
Dreyer het gesê dat hulle op ‘n vyfjaarstelsel besluit het, waarvan
hulle nou maar twee jaar voltooi het. Hulle het gevind dat ‘n
somerdekgewas na hawer die beste resultate oplewer en het met
die stelsel hul grondorganiese materiaal van 0,3% na 0,5% per jaar
verhoog. Hul begin al meer miskruiers opmerk met die hoëdrukbe-
weiding wat hul toepas.
Mnr Koos Bezuidenhout
Bezuidenhout van Migdol het gesê dat hy die beginsels van bewa-
ringslandbou gevat het en sy eie metodes daarvoor ontwikkel het.
Hy en sy seun, Jurie, wat saam boer, het saam besluit dat hulle vol-
houbaar wil boer en dat sonlig optimaal benut moet word. Daarvoor
het hul vrugbare grond vol lewe (mikorisa) en lae insetkostes nodig.
Dit is waarom hul op bewaringslandbou besluit het. Hy waarsku dat
daar definitief ‘n oorgangsfase na bewaringslandbou is, maar het
dadelik bygevoeg dat aanhouer wen.
Mnr Wynn Dedwith
“Jou belangrikste stuk toerusting is jou planter,” so het Dedwith van
Parys weggeval. Hy het sommer vinnig ‘n paar wenke gedeel:
Cover
is cool
, pasop vir te nat plant, versteur jou grond so min as moontlik:
Plant stadig, versiening van jou planter is belangrik, want hy moenie
gapings los nie – dit is ‘n spens vir onkruide – en drie kleiner trekkers
is beter as een grote.
Mnr George Steyn
Steyn van Ottosdal het vertel dat sy pa reeds van die bewaringsland-
boubeginsels (deklaag) van 1980 af begin toepas het. Sy uitgangs-
punt is om sy kg/mm reën te optimaliseer. Die norm vir Suid-Afrika
is 8 kg/mm reën vir mielies. In 2010 het hy met
no-till
begin met
600 mm en 8,1 kg/mm reën en in 2017 het hy met 608 mm reën
8,9 t/ha en 14,6 kg/mm reën behaal en nie kunsmis soos gewoonlik
toegedien nie; net 20 N, 15 P en 8 K.
Sy grond het in die tydperk wat hy
no-till
doen al so verbeter dat
hy onlangs die aggregaatstabiliteitstoets (klont grond in water) kon
doen en die water rondom die grond heeltemal helder was soos wat
die “gom” wat mikorisa uitskei, die grond bymekaar hou. “Dit ver-
hoog waterhouvermoë, grondvrugbaarheid en -gesondheid. Dit wat
onder die grond aangaan – die lewe onder die grond – is die belang-
rikste,” het hy afgesluit.
Mnr Cobus van Coller
‘n Voormalige Graan SA-hoofbestuurslid en produsent van Viljoens-
kroon, Van Coller, het ook sy praktiese ervaring van bewaringsland-
bou met die teenwoordiges gedeel. Hy het gesê dat dit ‘n uitdaging
is om bewaringslandbou op sanderige grond toe te pas, maar hy pas
dit al van 2008 af voluit toe.
In ‘n poging om die uitdaging verbonde daaraan om growwe en fyn
saad gelyk te plant te oorkom, het hy ‘n strooier vooraan die trekker
gemonteer en dit so uitgestrooi, en die growwe saad het hy agter
met saadbakke geplant.
Wat die beweiding van dekgewasse betref, het hy gevind dat jy moet
bewei voordat die plant in die saad kom om hergroei te stimuleer,
aangesien die plant ophou groei sodra dit in die saad kom. Hy het
ook skape begin integreer en sit hulle na die beeste in ‘n kamp. Hy
het ‘n berekening voorgehou van tien speenkalwers waarop hy, na
alle uitgawes afgetrek is, ongeveer R7 000/ha wins gemaak het. “So
dit klop mielies nog steeds ver ten spyte van die uitdagings,” het hy
afgesluit.
Gevolgtrekkings
In die paneelbespreking na hierdie produsente se aanbiedings, is
ooreengekom dat produsente by die beginsels moet bly as hul be-
waringslandbou volhoubaar wil toepas. Ander gevolgtrekkings was:
Begin verkieslik met plant by ‘n tandplanter en skakel later oor na
kouters (snywiele).
Vlak ontkiemers kan gestrooi word, maar die ander saad moet jy
in die grond kry.
Vir nouer rye is nuwe tegnologie (implemente en kultivars) be-
langrik; daar is egter kostes verbonde aan die verandering van
rywydtes – wat ‘n uitdaging bly.
In die eerste twee jaar is onkruide nog ‘n uitdaging, maar van jaar
drie af verminder die onkruide.
Hawer onderdruk onkruide en maak grond sag.
Twee sprekers is deur kongresgangers aangewys as die beste spre-
kers van die kongres, naamlik Izak Dreyer en Koos Bezuidenhout.
3: Die saal by Ottosdal Skougronde was volgepak met entoesiastiese bewaringslandbouprodusente.
Foto: Dirk Kotze, Graan SA
4: Dr André Nel (staande, regs) bespreek wisselbou tydens die besoeke aan die proefpersele.
Foto: Dirk Kotze, Graan SA
3
4
69
May 2018