92 / 116
Oktober 2017
90
Navorsing op watertafel-sandgronde
van die Noordwes-Vrystaat
I
n die Augustus-uitgawe in Deel 1 en Deel 2 is die agtergrond,
proefbehandelings en evaluering van bewerkingspraktyke ten
opsigte van die navorsing wat op watertafel-sandgronde gronde
in die Noordwes-Vrystaat gedoen is, uiteengesit. In hierdie
uitgawe (Deel 3 op bladsy 88 en in dié artikel) word die agtergrond
en proefbehandelings van wisselboustelsels en bewerkingsresultate
van hierdie navorsing geëvalueer.
Grafiek 1
toon die seisoenale (Augustus tot April) reënval vir
die drie proeflokaliteite. Terwyl die gemiddelde reënval van
487 mm vir die 2013/2014- tot 2014/2015-seisoene voldoende was
vir gewasverbouing, het die droë 2015/2016-seisoen veroorsaak
dat min of geen graangewasse in die Bothaville-Kroonstad-
Wesselsbron-omgewing geplant is nie.
Die lae reënval van sowat 55 mm tydens die 2015-plantseisoen
op Klein Constantia en Visagieskuil het meegebring dat geen
proewe geplant kon word nie. Met ‘n reënbui van 61 mm op 20 tot
21 November 2015 op Springboklaagte, kon al die Sandgrondont-
wikkelingskomitee (SOK)-proewe geplant word.
Opvolgreën van 128 mm tydens Januarie tot Maart 2016 het die
proewe gered en ‘n oesmislukking op die plaas voorkom. Hiermee
word die feit dat die verspreiding van reënval op sandgronde met hul
lae waterhouvermoë belangriker is as die totale hoeveelheid reënval
weer eens bevestig.
Groei en opbrengs van die
wisselbougewasse
In die 2014/2015-seisoen het die wisselbougewasse heelwat beter
vegetatiewe groei onder tandem-skeurploegbewerking (rip-op-ry)
getoon as met verminderde bewerking. ‘n Algemene verskynsel
onder verminderde bewerking was die onegalige groei van soja-
bone (
Foto 1a
en
Foto 1b
op bladsy 93).
Foto 2
(op bladsy 97) en
Foto 3
(op bladsy 97) toon goeie stande sojabone onder rip-op-ry
op Sanniesrus en Klein Constantia in die 2014/2015-seisoen.
OP PLAASVLAK
Noordwes-Vrystaat / Bewerkingspraktyke
Bewaringslandbou
DR DANIE BEUKES,
onafhanklike grondkundige en
CAREL KOCH,
onafhanklike landboukundige
Deel 4: Evaluering van wisselboustelsels as funksie van bewerkingspraktyke
1
2b
2a
Grafiek 1: Seisoenale reënval op proeflokaliteite.
Grafiek 2a - Grafiek 2b: Graanopbrengste in 2013/2014 op Springboklaag-
te (a) en Sanniesrus (b) as funksie van wisselbou en bewerking (mielies
na sojabone onder rip-op-ry; monokultuur-mielies onder verminderde
bewerking).
MRORSJ = mielies na sojabone onder rip-op-ry
MVBSJ = mielies na sojabone onder verminderde bewerking
MRORM = monokultuur-mielies
MVBM = monokultuur-mielies onder verminderde bewerking
ROR = rip-op-ry
VB = verminderde bewerking
KBV = kleinste betekenisvolle verskil