85
October 2017
dit moeilik is om die toestande vir ‘n goeie reaksie te voorspel. Die
optimale toedieningstyd vir sojabone is net voor aanvang van die
reproduktiewe (R1) groeifase.
Hier word verwys na V(N) (BBCH 29-39) wat die laat vegetatiewe (na
V3) groeistadium is. Wanneer die sojaboon begin met peulset en
graanvul, word alle energie (fotosintaat) na die peule gekanaliseer,
wat daartoe aanleiding kan gee dat die wortelstelsel benadeel word
en dat daar nie voldoende voedingstowwe uit die grond opgeneem
word nie.
Koring se opbrengskomponente (are, blompakkies per aar en
blommetjies per blompakkie = pitte/m
2
) word gedurende die
stoelstadium (BBCH 20-29) geïnisieer. Produkte wat die pro-
sesse bevorder, kan opbrengs bevorder. Koringgehalte, veral
proteïeninhoud, kan ook bevorder word deur die toediening
van blaarvoeding vanaf die laat pyp- tot vroeë melkdeegstadium
(BBCH 37-75).
Omgewing
Lig, temperatuur, humiditeit en wind
Plante wat onder Suid-Afrikaanse toestande verbou word, word
blootgestel aan hoë ligintensiteite en hoë somerdagtemperature,
wat dikker was en kutikulêre lae tot gevolg het en gevolglik
voedingstofopname negatief beïnvloed.
Effektiewe blaarvoedingopname vind gedurende die vroeë oggend
en laat middag plaas wanneer verdamping vanaf die blaaropper-
vlak stadig is. ‘n Hoë relatiewe humiditeit en afwesigheid van
wind bevorder kontaktyd tussen die toegediende blaarvoeding en
blaaroppervlakte, gevolglik word 'n hoër effektiwiteit verkry.
Chemies
Blaarvoedingstowe bestaan uit ‘n verskeidenheid elemente wat
verskil in chemiese samestelling, opname en beweeglikheid in
plante (
Tabel 1
).
Bevorderingsmiddels (byvoorbeeld kontakmiddels, benatters, akti-
veerders en buffermiddels) kan ook ingespan word om die opname
en effektiwiteit van blaarvoeding te verhoog. Hier speel water-
gehalte ook ‘n groot rol, wat nie geïgnoreer kan word nie. Let veral op
die bron van die water, byvoorbeeld damwater wat slik en klei bevat
of boorgatwater wat byvoorbeeld ‘n hoë pH-waarde het. Onsuiwer-
hede kan voedingstofopname inhibeer of lei tot presipitasie in
spuittenks.
Bestuurspraktyke
Blaarvoedingsoplossings word teen lae konsentrasies (≤ 2%), met
die uitsondering van byvoorbeeld ureum (≈ 5%) toegedien. Waar
meer as een voedingstof toegedien word, mag dit wees dat die
individuele toedieningspeil verlaag moet word.
Oorskryding van hierdie riglyn kan tot gewasskade (blaarbrand)
aanleiding gee. “Blaarbrand/-skroei” kan herlei word na die sout-
indeks van verskillende produkte, waar die soutindeks van by-
voorbeeld ureum (1,62 per eenheid voedingstof) baie laer is as dié
van ammoniumsulfaat (3,25) en die risiko van blaarbrand verlaag.
Deeglike benatting van die blaaroppervlak is van uiterste belang en
word onder andere bepaal deur die draervolume en druk waarteen
die oplossing toegedien word. Deur blaarvoeding gedurende koeler
periodes (vroeë oggend en namiddag) van die dag toe te dien, word
hoë temperature, wat bevorderlik is vir verdamping, vermy. Gevolglik
is die middels vir langer periodes op die blare in oplossing en word
opname bevorder.
Ongelukkig word produsente die afgelope dekade ál meer met
aanbevelings waartydens blaarvoedingstowwe en onkruid- en/of
plaagbeheermiddels gesamentlik, sogenaamde
cocktails
, toege-
dien word, gekonfronteer. Onder sekere omgewingstoestande mag
gewasskade ervaar word as gevolg van antagonistiese of siner-
gistiese wisselwerking tussen chemikalieë. Produsente word daarom
versoek om hulself te vergewis van die etiket-inligting of om gebruik
te maak van gerespekteerde landboukundige advies.
Bronne
Anonymous, 2008.
Growth stages of mono- and dicotyledonous plants
. Edited by
U. Meier. German Federal Biological Research Centre for Agriculture and Forestry.
(
https://www.politicheagricole.it/flex/AppData/WebLive/.../BBCHengl2001.pdf).
Fageria, NK, Barbosa Filho, MP, Moreira, A en Guimaraes, CM. 2009.
Foliar
fertilization of crop plants
. Journal of plant nutrition, 32: 1 044 - 1 064.
Fernandez, V, Sotiropoulos, T en Brown, P. 2013.
Foliar fertilization – scientific
principles and field practices
. International Fertilizer Industry Association: Paris,
France.
Marschner, H. 1995.
Mineral nutrition of higher plants
. Paston Press Ltd: London.
VOEDINGSTOF
ALGEMENE VERBINDINGS OPNAME-TEMPO 50% OPNAME-TEMPO
BEWEEGLIKHEID IN
PLANTE
Makro-element
Stikstof (N)
(NH
4
)
2
SO
4
, NH
4
NO
3
, ureum
– CO(NH
2
)
2
Vinnig
30 min - 2 uur
Hoog
Fosfor (P)
NH
4
H
2
PO
4
, KH
2
PO
4
,
Ca(H
2
PO
4
)
2
, H
3
PO
4
Matig
4 - 8 dae
Hoog
Kalium (K)
K
2
SO
4
, KCl, KNO
3
, K
2
CO
3
,
KH
2
PO
4
Vinnig
8 - 24 uur
Hoog
Kalsium (Ca)
CaCl
2
, CaSO
4
, Ca-propion-
aat, Ca-asetaat
Matig
1 - 2 dae
Swak (immobiel)
Magnesium (Mg)
MgSO
4
, MgCl
2
, Mg(NO
3
)
2
Stadig
2 - 6 uur
Gedeeltelik
Swael (S)
MgSO
4
Stadig
2 - 6 uur
Gedeeltelik/swak
Mikro-element
Sink (Zn)
ZnSO
4
, Zn(II)-chelaat, ZnCl
2
,
ZnO, Zn-organiese kom-
plekse
Vinnig
8 - 24 uur
Gedeeltelik
Yster (Fe)
FeSO
4
, Fe(II)-chelaat, Fe-
komplekse
Stadig
8 - 16 dae
Gedeeltelik
Mangaan (Mn)
MnSO
4
,MnCl
2
, MnO, Mn(II)-
chelaat
Matig
1 - 2 dae
Gedeeltelik
Boor (B)
Boorsuur (B(OH)
3
), Boraks
(Na
2
B
4
O
7
), Na-oktoboraat
(Na
2
B
8
O
13
)
Matig
1 - 2 dae
Gedeeltelik
Koper (Cu)
CuSO
4
, CuCl
2
, CuO, Cu(II)-
chelaat
Stadig
2 - 5 dae
Gedeeltelik
Molibdeen (Mo)
Na
2
MoO
4
, (NH
4
)
6
Mo
7
O
24
,
H
2
MoO
24
Stadig
8 - 16 dae
Gedeeltelik
TABEL 1: ALGEMENE SAMEVATTING VAN VOEDINGSTOWWE, VERBINDINGS, OPNAMETEMPO EN BEWEEGLIKHEID IN PLANTE.