21 / 112
October 2015
19
Met bogenoemde navorsing as agtergrond, is Voermol Landelek
ontwikkel om voedingstekorte en voedingsprobleme op mieliereste
en weimielies te beperk. Lammers groei tot 260 g/dag vir die eer-
ste vier weke op vars gestroopte lande met heelwat graan, maar die
groei plat af namate die graan uitgevreet raak.
Afhangende van die gehalte en groeipotensiaal van skape, kan tot
100 kg lewende massa per hektaar mielieresteweiding geproduseer
word en tot 14 kg skoonwol per hektaar met goeie gehalte dubbel-
doelskape. Hierdie produksiedata wys op die waarde van mielie-
resteweiding, mits die regte bestuur toegepas word.
Weimielies vir lamafronding en strategiese
weiding vir lammerooie
Die wei van mielies is ‘n baie ou praktyk en kom al vanuit die vorige
eeu vandat mielies vir die eerste keer geplant is. Weimielies is eintlik
‘n laekoste-voerkraal waar stroop-, uitry-, opberg-, maal-, meng- en
voerkoste uitgeskakel word.
Mielies, die beste energiebron om skape mee af te rond, word net
so op die land gelaat en bewei. Beweiding kan reeds op die harde
deegstadium begin en drakrag word hoofsaaklik deur graanop-
brengs bepaal.
‘n KVE vreet ongeveer 1 kg mielies per dag en daarvolgens kan
die drakrag bepaal word. By ‘n graanopbrengs van byvoorbeeld
5 ton/ha, is die drakrag ongeveer 55 skape/ha vir 90 dae. Die groot-
ste risiko van weimielies is suurpens en daarom moet ‘n lek soos
Voermol Landelek bygevoer word.
Goeie gehalte, dubbeldoel speenlammers (wol en vleis) met ‘n
aanvangsgewig van 28 kg - 32 kg voeg die beste waarde tot wei-
mielies toe.
Beweiding van mielies is ‘n laekoste-“voerkraal” en ‘n baie ou praktyk.
Jong, gevestigde droëlandlusern in rye. Tussenry-bewerking het die
drakrag met 30% verhoog.
Met die huidige vleis- en wolpryse kan ‘n “mielieprys” van R3 400/ton
tot R3 700/ton gerealiseer word deur mielies deur lammers
te bemark.
Skeer lammers twee tot drie weke voor slag om die maksimum voor-
deel van wolproduksie te benut. ‘n Speenlam verbruik nagenoeg
110 kg mielies in 80 tot 90 dae. Lammers op weimielies word ge-
woonlik swaarder om die gewenste graad te bereik in vergelyking
met lammers in ‘n voerkraal.
Ooie met lammers kan ook weimielies benut, maar voeg nie soveel
waarde toe soos speenlammers nie. Lammers moet ten minste drie
weke oud wees voordat hulle op weimielies gaan om te verhoed dat
lammers en ooie van mekaar skei. Lammerooie word vet op weimie-
lies en in die praktyk lam tot 68% van hulle tweelinge in die volgende
lamseisoen. Ooie “betaal” dus eers met die volgende lammeroes die
mielies wat hulle tans vreet.
Meerjarige someraangeplante weidings
Feitlik enige meerjarige weiding kan op laer potensiaal mieliegronde
groei. Voorbeelde hiervan is oulandsgras in die meer oostelike ge-
biede op koeler, klammer gronde en Smutsvingergras in die warmer
sentrale- en westelike gebiede.
Droëlandlusern (peulplant) is ‘n baie goeie wisselbougewas wat
met groot sukses in ‘n skaapstelsel ingeskakel kan word. Droëland-
lusern groei waar mielies groei en navorsing in dié verband is op laer
potensiaal gronde gedoen met pH (KCl) waardes van 4,6; fosfaatont-
ledings van 24 dpm; en kalium 93.
Vestiging van lusern in rye (dieselfde rywydte as mielies), bied die
geleentheid vir tussenry-bewerking en daar is bevind dat bewerking
seisoensproduksie (drakrag) met 30% verhoog het. Skape loop tus-
sen die rye en trap min op plante met minder vermorsing tot gevolg.
In stelselproewe met lusern en mielies, was die opbrengs in jaar een
van mielies op lusern (ná vyf jaar onder lusern) 5,96 ton/ha teenoor
3,63 ton/ha monokultuur. In jaar twee was die opbrengs 6,6 ton/ha
teenoor 4,06 ton/ha monokultuur.
In die derde jaar was die wisselbou-effek egter klein (5 ton/ha versus
4,3 ton/ha). Afgesien van die peulplant-effek, is daar ongeveer 30%
tot 35% hersirkulasie van voedingstowwe deur mis en urine. Wis-
selbou hou ook groot voordele vir skape in.
“
In ‘n tipiese voervloeibeplan-
ning bied oesreste goeie gehalte
weiding vir vier tot ses winter-
maande teen ‘n lae koste.
“