100 / 116
Maart 2016
98
BESTE OESSKATTING IN JARE
D
ie 2014/2015-produksieseisoen het afgeskop met die ver-
wagting dat gemiddelde tot bogemiddelde oeste in die
somergraanproduserende gebiede kan realiseer. Omstan-
dighede het egter handomkeer verander en Suid-Afrika
het deur ‘n buitengewoon-strawwe en uitgerekte midsomerdroog-
teperiode, veral in die westelike dele van die land, gegaan.
Die kommer met betrekking tot hierdie midsomerdroogte was dat
Suid-Afrika se ondergrondvogtoestande oor die algemeen alreeds
onder hewige druk was en dat hierdie ondergemiddelde reënval
nog verdere stremming op somergraangewasse sou plaas. Die
uiterste hitte en droë toestande het tydens die bestuiwingsfase van
die somergewasse voorgekom en opbrengste is negatief beïnvloed.
Reënval het in die vorm van donderbuie voorgekom en geen wyd-
verspreide reën is ontvang nie. Dit het meegebring dat lande langs
mekaar vanaf baie mooi tot uiters swak vertoon het.
Met inagneming van bogemelde wisselende omstandighede, is dit
die taak van die Nasionale Oesskattingskomitee (NOK) om soveel as
moontlik inligting/data in te samel om sodoende akkurate en tydige
oesskattings daar te stel.
Vanuit die perspektief dat verlede seisoen as een van die moeilikstes
beskou is, word daar in hierdie artikel gepoog om te kyk hoe die
NOK sedert die bekendmaking van die eerste produksieskatting tot
die finale mielie-oes verander en afgewyk het.
Verloop van die
2014/2015-produksieseisoen
Onderskatting van die witmielie-oes
In
Grafiek 1
kan die maandelikse syfers ten opsigte van die pro-
duksieskatting vir witmielies, vanaf die eerste skatting (Februarie)
tot die finale skatting (September), soos bekend gemaak deur die
NOK, gesien word. Die rooi lyn dui die gerealiseerde witmielie-
produksiesyfer aan en die verskil tussen dié syfer en die maandelik-
se skattings is duidelik sigbaar.
Soos reeds genoem, het die uiters droë toestande grotendeels
in spesifiek die westelike dele van die land, waar hoofsaaklik wit-
mielies aangeplant word, voorgekom. Witmielie-opbrengste is dus
baie nadelig beïnvloed en graanprodusente in hierdie dele van die
land het ondergemiddelde oeste gelewer.
Die NOK het ‘n puik taak verrig en het die impak van die droogte
so gou moontlik aan die mark deurgegee. Die eerste skatting in
Februarie 2015 was 4,696 miljoen ton terwyl die werklike groot-
te van die finale oes (soos 11 Februarie 2016 bekend gemaak)
4,735 miljoen ton was. Hul skattings was besonder akkuraat,
aangesien dit deurentyd minder as 2% vanaf die gerealiseerde
witmielieproduksiesyfer afgewyk het.
Onderskatting van die geelmielie-oes
Anders as in die westelike dele, het die oostelike dele van die
land, waar geelmielies hoofsaaklik geplant word, meer gunstige
weersomstandighede gedurende die 2014/2015-somerreënvalsei-
soen ervaar.
In
Grafiek 2
kan die maandelikse produksieskattingsyfers vir geel-
mielies gesien word. Oor die algemeen is relatiewe goeie geel-
mielie-opbrengste behaal en is die toename in die maandelikse
geelmielieproduksieskattingsyfers duidelik sigbaar in die grafiek.
Die NOK se eerste skatting vir geelmielies in Februarie was
4,969 miljoen ton. Soos die gunstige landboutoestande in die oos-
telike dele van die land voortgeduur het, het die verwagte geel-
mielie-opbrengste ook toegeneem.
AKTUEEL
PETRU FOURIE,
navorsingskoördineerder en produksiekoste-analis: Graan SA
Graan SA
/
Sasol Base Chemicals fotokompetisie
– Lizette Nel 2015
Anders as in die westelike dele, het die oostelike dele van die land, waar geelmielies hoofsaaklik geplant word,
meer gunstige weersomstandighede gedurende die 2014/2015-somerreënvalseisoen ervaar.