102 / 116
Maart 2016
100
Bedryf groet
‘
n koringkenner
C
harles Darwin het gesê: “Dit is nie die sterkste of die in-
telligentste van die spesies wat oorleef nie, maar eerder
die een wat die vinnigste by verandering kan aanpas.”
Só het dr Cobus le Roux (algemene bestuurder van die Landbouna-
vorsingsraad se Veldgewasdivisie) hom aan sy professionele
loopbaan van die afgelope 41 jaar gewy – hy ervaar verandering as
positief en uitdagend. Nóú, op die ouderdom van 66, klop ‘n onbe-
kende aanpassing aan sy deur.
Na sy aftrede einde Februarie wil Le Roux graag sy daktent afstof
en ‘n paar van Suider-Afrika se nasionale parke saam met sy vrou,
Zenda, verken, maar hy noem dat hy steeds by die graanbedryf be-
trokke wil wees.
Afgesien van toekennings soos Graan SA se Wetenskaplike van die
Jaar 2002 en menige wetenskaplike publikasies wat agter sy naam
pryk, was Le Roux tot onlangs ‘n lid van verskeie trusts en komitees
en hy het gedien op die Redaksiekomitee van
SA Graan/Grain
–
sedert die tydskrif die lig gesien het onder dié naam.
Só het die koringkorrel gegroei
Hy is oorspronklik van die Wes-Kaap en het hom aan die Univer-
siteit van Stellenbosch as plantpatoloog gekwalifiseer waarna
hy vir vier jaar as assistent-landbounavorser by die Departement
van Landbou op Stellenbosch gewerk het. Na ‘n jaar by die Cereal
Rust Laboratory van die Sydney Universiteit het hy in 1980 by die
LNR-Kleingraaninstituut (LNR-KGI) op Bethlehem as plantpatoloog
begin werk.
Gedurende die volgende tien jaar het hy stamroes op koring be-
studeer, sy PhD aan die Universiteit van KwaZulu-Natal verwerf
asook Suidelike Afrika en baie koringproduserende streke van die
wêreld besoek. Hy het ook nóú met verskeie internasionale uni-
versiteite saamgewerk.
As hy ‘n oorsig van die hoogtepunte in sy loopbaan gee, noem
hy beskeie dat hy saam met ‘n toegewyde span plantpatoloë
plantpatologie van veral koring op ‘n internasionale vlak kon
bring. “Met die hulp van ‘n positiewe en hardwerkende groep
wetenskaplikes het ons die LNR-KGI hoogs suksesvol en relevant
vir die totale kleingraanwaardeketting gemaak. Ons kon ook die
klantebasis, asook eksterne befondsing, groei en stabiliseer tot op
‘n prysenswaardige vlak.”
Wanneer hy oor ‘n termyn van 41 jaar by die LNR terugkyk, merk hy
op dat die LNR van vandag veel meer professioneel is met beleide,
strukture, sisteme en prosesse in plek.
“Ek is baie opgewonde oor die toekoms, want die wetenskaplikes
is nou meer relevant as ooit tevore in Suid-Afrika se strewe na
voedselsekerheid.”
Verandering is noodsaaklik
As ‘n kenner op sy gebied, kon Le Roux verskeie ekonomiese en
politieke veranderinge ervaar. “Een van die eerste beginsels waarin
ek vandag nog glo, is om verandering te aanvaar en dit as ‘n nuwe
geleentheid te beskou en tweedens om jou met positiewe, kundige
en gewillige mense te omring.”
Hy noem dat mense se versigtigheid in die mees noodsaaklike
veranderinge en ‘n kleiner-wordende poel van beskikbare land-
bouwetenskaplikes vir hom opvallend is. Hy is bekommerd oor
die dalende finansiële ondersteuning vir landbounavorsing, asook
nie-kompeterende bedrywe wat die een na die ander deur inter-
nasionale invoere gekniehalter word.
Hy is van mening dat die regering te min begrip het vir die belang
van voedselsekerheid, die rol van Suid-Afrikaanse produsent asook
wetenskaplike daarin. Nog bekommernisse wat die bedryf uitdaag,
is ‘n opkomende landbousektor wat baie swaar kry en die drastiese
effek van ‘n wisselende en onvoorspelbare klimaat.
Op ‘n positiewe noot is die koringbedryf volgens hom steeds
baie kompeterend. Hy noem dat die totale waardeketting in Suid-
Afrika sal moet saamstaan om die koringbedryf weer ‘n bloeiende
bedryf te maak en dat koringtelers en ander wetenskaplikes die
opbrengsvlakke kompeterend met dié van mielies moet maak.
Produksiepraktyke en kultivars wat die Vrystaat weer in staat stel
om een miljoen ton koring te produseer, word dringend benodig.
Samehorigheid in die bedryf en veel beter begrip en ondersteu-
ning van die regering se kant af is ook noodsaaklik.
Ten slotte moedig hy produsente aan om nuwe tegnologie te
omarm en om so naby as moontlik aan wetenskaplikes te beweeg
om te kan verseker dat die regte tegnologie ontwikkel word om
produsente meer kompeterend te maak.
AKTUEEL
ELMARIE HELBERG,
SA Graan/Grain
medewerker
Agter die skerms
Cobus en Zenda het twee dogters, Jeanné en René.
Hy lees veral nie-fiksie.
As gesin kampeer hulle graag en is passievol oor
Suider-Afrika se nasionale parke.
Dr Cobus le Roux – aanpassing is sy dryfveer.
Profiel