36 / 52
Januarie 2015
34
‘n Oorsig oor die koringoeskwaliteit
van die 2013/2014-seisoen
D
ie poging om ‘n goeie kwaliteit koringoes jaar op jaar te
verseker is ‘n intensiewe proses. Insette word benodig van-
af alle rolspelers in die koringwaardetoevoegingsketting.
In Suid-Afrika is daar drie hoofkoringteelprogramme, dié van die
LNR-Kleingraaninstituut, Pannar en Sensako.
Nuwe kultivars kan slegs vrygestel word vir aanplanting indien dit
agronomies goed presteer en terselfdertyd ook voldoen aan die
kwaliteitsvereistes van die graanverwerkingsbedryf ten opsigte van
vermalings-, reologiese- (deeg) en bakkwaliteite.
Die teling en vrystelling van nuwe koringkultivars met geskikte kwa-
liteitseienskappe is ‘n langtermynprojek wat gepaard gaan met baie
hoë insetkoste, daarom word evaluasienorme en kwaliteitstandaar-
de daargestel om aan die telers riglyne te verskaf wat die toets van
die tyd kan deurstaan. Enige veranderinge aan die evaluasienorme
en kwaliteitstandaarde word dus deeglik ondersoek en oorweeg
om te verseker dat die langtermyndoelwitte van die teelprogramme
bereik word.
Faktore soos onder meer reënval, klimaat, omgewingsinteraksies
en bewerkingspraktyke het ‘n beduidende effek op koringkwaliteit
en maak die gebruik van absolute kwali-
teitswaardes vir klassifikasiedoeleindes on-
prakties. Vir die evalueringsproses word
kommersiële kultivars dus as biologiese
kwaliteitstandaarde gebruik om as verwy-
singsraamwerk te dien waarteen nuwe teel-
lyne geëvalueer kan word.
Produsente poog verder om die koring-
opbrengs en -kwaliteit te verbeter deur kul-
tivars te selekteer wat die beste aangepas
is vir kommersiële produksie in ‘n spesifieke
gebied. Streng graderingstandaarde is ook
daargestel vir voldoende kwaliteitsbeheer.
Kultivars
Kultivaridentifisering word uitgevoer op elk
van die 340 oeskwaliteitmonsters ingesluit
in hierdie opname. Die kultivars waarna
hieronder verwys word, is gebaseer op ‘n
berekening van die geweegde gemiddelde
persentasie verteenwoordigend van die top
vyf kultivars per streek.
In die Wes-Kaap was SST 015, SST 027
en SST 88 die gewildste kultivars vir aan-
planting. In die Noordwes Provinsie was dit
SST 843, SST 835 en Duzi. SST 835, gevolg
deur PAN 3120 en PAN 3471 was gewild in
streke 21 tot 24 van die Vrystaat. SST 835
was ook die mees aangeplante kultivar in
die res van die Vrystaat, terwyl SST 356,
Elands en PAN 3161 ook populêr was.
Produsente in die Vaal- en Oranjerivier-
besproeiingsgebiede het SST 835, SST 843
en Duzi verkies. Laasgenoemde drie kultivars, in dieselfde volgor-
de, was ook die voorkeurkultivars in Mpumalanga, Gauteng, Lim-
popo en KwaZulu-Natal.
Koringproduksiestreke
Suid-Afrika is verdeel in 36 graanproduksiestreke, met koring wat
in ongeveer 30 van hierdie streke geproduseer kan word. Sien die
Suid-Afrikaanse Gewasproduksiestreekskaart (
Figuur 1
). Streke 1
tot 6 is geleë in die winterreënvalstreek van die Wes-Kaap. Die Wes-
Kaap het hierdie seisoen 928 000 ton (50%) bygedra tot die totale
oes van 1 870 000 ton.
Die Vrystaat is verdeel in produksiestreke 21 tot 28 en verteenwoor-
dig besproeiing sowel as droëlandkoringverbouing. Die tonnemaat
koring geproduseer, het met 90 000 ton afgeneem, wat ‘n voortset-
ting is van die vorige twee seisoene se afname.
Die besproeiingsgebiede word saamgestel uit streke 10 en 11
(Noord-Kaap), 12 tot 20 (Noordwes Provinsie), 29 tot 33 (Mpu-
malanga), 34 (Gauteng), 35 (Limpopo) en 36 (KwaZulu-Natal).
Die Noord-Kaap is nou die tweede grootste produseerder van ko-
ring, danksy ‘n gemiddelde opbrengs van 7,62 ton/ha. Produksie-
syfers is verkry vanaf die Oesskattingskomitee.
OP PLAASVLAK
Koringoes / Kwaliteitsopname / Kultivaridentifisering
Kwaliteit
JOLANDA NORTJÉ,
laboratoriumbestuurder, Suider-Afrikaanse Graanlaboratorium
Grafiek 1: Verskille in die verspreiding van die proteïeninhoud oor die afgelope drie seisoene.
Grafiek 2: Verskille in die verspreiding van die proteïeninhoud tussen die produksiegebiede.