51 / 76
‘n Droë, digte grondkors kan op die op-
pervlak tydens warm, wolklose dae so warm
word dat dit die weefsel waarmee dit kon-
tak maak beskadig en die stam ringeleer.
Die blaaroppervlakte is op dié stadium ook
nog te klein om die stam met skaduwee te
beskerm.
Die skade of vernietiging van die weefsel is
dikwels genoeg om die plant te laat afsterf.
Baie plante oorleef, maar ‘n kurkagtige letsel
ontwikkel aan die basis van die stam wat
ook verdik kan wees. Dit bly ‘n swakplek
in die stam en die plant kan dan op ‘n later
stadium by die letsel afbreek.
Hittekanker kom gelukkig nie baie voor nie
en daar is byna niks wat daaraan gedoen
kan word nie. Die enigste wyse om die risiko
van hittekanker so laag as moontlik te hou,
is om te plant tydens die
koeler deel van die seisoen,
wat voor die middel van
November is.
2: ‘n Jong stam wat deur warm grond geringeleer is.
3: Plante wat laat in die seisoen weens hittekanker omval.
Hittekanker by sonneblom
vanjaar opgemerk
49
February 2015
2
3
en wanneer plante met mekaar in aanraking
kom deur middel van diere, meganiese en
menslike beweging deur die lande.
Ons is tot dusver nog nie seker of hierdie
bakterie saadgedraagd is nie en dit hou
belangrike ekonomiese implikasies in vir
beide die saadbedryf en kommersiële uit-
voere na ander lande toe. Volledige studies
op die infeksieproses is tot op hede nog nie
gedoen nie.
Daar word bespiegel dat primêre infeksies
plaasvind in saailinge, terwyl sekondêre
infeksies op jonger blare tydens die groei-
proses plaasvind. Bakterieë kan moontlik
die blare binnedring deur natuurlike
openinge, soos huidmondjies, en dit is dus
moontlik dat die hoogste infeksie in die
middel van die dag kan plaasvind wanneer
huidmondjies heeltemal oop is.
Kort nadat visuele letsels op die blare
ontwikkel, vorm bakteriese uitskeidings
op die letsels. Verdere navorsing om die
verspreiding van die patogeen en die
moontlikheid van saadgedraagdheid, beter
te verstaan, is nodig. Hierdeur sal ons kan
vasstel of dié patogeen ‘n bedreiging vir
mielieuitvoere kan wees of nie.
Simptome
Simptome kan tydens alle groeifases van
die mielieplant in die veld waargeneem
word, alhoewel dit meer intens is tydens of
net ná blom. Aanvanklike blaarsimptome is
donkergroen, oliedeurdrenkte strepe.
Letsels is aanvanklik klein en vergroot
later om smal, geelverkleurde, deurskynen-
de strepe van 2 mm tot 3 mm wyd oor
die hele blaar te vorm. Dit is waar vroeër
infestasies op jong plante voorkom en waar
fotosintese beperk word wat latere graan-
vul negatief beïnvloed.
Bakteriese blaarstreep letsels sal nader-
hand inmekaarvloei om verlengde kolle of
strepe te vorm wat bruin tot gryswit kan
vertoon met ‘n geel rand. Blare wat erg
besmet is met bakteriese blaarstreep sal
uitmekaarskeur en soos haelskade lyk.
Die maklikste manier om bakteriese
blaarstreep uit te ken is deur bakteriële
uitskeidings in die vorm van klein drup-
peltjies wanneer blare nat is of tydens ‘n
periode van hoë humiditeit.
Beheermaatreëls
Omdat daar min inligting oor bakteriese
blaarstreep beskikbaar is, is dit moeilik
om spesifieke beheermaatreëls neer te
pen. Onlangse navorsing is gedoen deur
die LNR-Instituut vir Graangewasse (LNR-
IGG) in samewerking met die Noordwes-
Universiteit om die siekte beter te verstaan.
Verdere navorsing word tans beplan raken-
de die epidemiologie asook die ontwikke-
ling van ‘n geïntegreerde bestuurstelsel
om bakteriese blaarstreep te beheer. Op
die oomblik is daar nog nie bestande kom-
mersiële mieliebasters geïdentifiseer nie,
maar verskille tussen basters in kommer-
siële aanplantings is al waargeneem.
Ons is tans op soek na statistiese kulti-
varproewe wat simptome toon sodat
verskille in weerstand gemonitor kan
word. Omdat mielies die enigste gedoku-
menteerde gasheer van bakteriese blaar-
streep is, behoort gewasrotasie te help om
die inokulum van bakteriese blaarstreep
laag te hou. Nog ‘n moontlike manier om
bakteriese blaarstreep inokulum te probeer
beperk, is deur sanitasiepraktyke, soos die
verwydering of vernietiging van oesreste en
opslagplante. Dit sal die inokulum aan die
begin van die plantseisoen verminder. Die
braak- en drooglê van landerye word ook
aanbeveel as ‘n moontlike beheermaatreël.
Dit is belangrik om kennis te neem dat ge-
registreerde mielieswamdoders nie hierdie
siekte onder beheer sal bring nie en duur
bespuitingsprogramme dus nie ekonomies
regverdigbaar is nie. Die siekte moet eers
korrek geïdentifiseer word alvorens daar op
beheermaatreëls besluit kan word.
Ons het oor die jare al menige navrae van
produsente gekry wat toon dat verkeerde
middels gespuit word om die siekte te
voorkom/beheer. Daar is tans geen middel
wat geregistreer is op bakteriese blaar-
streep siekte nie.
Indien produsente/saadmaatskappye kul-
tivarproewe het wat simptome van bak-
teriese blaarstreep toon, sal ons dit
waardeer indien hulle ons in kennis kan
stel sodat waarnemings gedoen kan word
om moontlike weerstandbiedende kulti-
vars te identifiseer en om vars nuwe isolate
te versamel.
Kontakbesonderhede
Vir verdere inligting rakende bakteriese
blaarstreep op mielies, kon-
tak gerus vir prof Bradley
Flett by 018 299 6100.