70 / 112
Augustus 2017
68
Enting van sojabone onder die loep
W
at is biologiese stikstofbinding? Sojabone, soos
meeste peulgewasse, beskik oor die vermoë om in ‘n
simbiotiese verwantskap met spesifieke bakterieë van
die rhizobia-groep te leef en atmosferiese stikstof te
benut. Die proses van simbiotiese N-binding is van enorme eko-
nomiese belang vir opbrengs van hoë proteïeninhoud-sojabone.
Spesifieke
Bradyrhizobium
-rasse infekteer die sojaplant se wortels
en vorm sigbare knoppies (nodulering). Hierdie nodules ontwik-
kel ‘n pienk tot diep rooi gekleurde leghemoglobien nodig vir stik-
stofbinding (N-binding).
Die nodules verskil duidelik in voorkoms en plasing van knoppies
as gevolg van aalwurmbesmetting. Simbiotiese N-binding stel hoë
energievereistes aan die gasheerplant, wat dan eerder minerale
stikstof sal benut. Dit is belangrik om te besef dat N-binding nie
in gronde hoog in beskikbare stikstof sal plaasvind nie.
Wat is die doel van enting?
Sojabone is nie inheems aan Suid-Afrika nie en gevolglik beskik
Suid-Afrikaanse gronde nie oor die rhizobia wat vir simbiotiese
N-binding nodig is nie. Dit berus by die sojaprodusent om te sorg
dat kompeterend-effektiewe sojaboon-spesifieke rhizobia in die
onmiddellike omgewing van die plant beskikbaar is.
Dit word gedoen deur die proses van enting. Suksesvolle biolo-
giese N-binding wat só geïnisieer word, kan tot meer as 280 kg/ha
stikstof direk aan die plante verskaf. Daar is ook ander voordele soos
verlaagde onkruidkompetisie in die stikstof-arm gronde, verlaagde
transpirasie as gevolg van loofgroeibeperking en verhoogde siek-
teweerstand deur proaktief-geïnduseerde fitoaleksiene. Opvolgmie-
lies kan tot 20% hoër opbrengste lewer.
Twee basiese vorms van entstowwe
Entstowwe word in twee groepe verdeel. Dié met ‘n benatbare
poeierdraer soos gestabiliseerde veenpoeier of silikonoksied as
draer en dié wat in ‘n vloeibare selsuspensie verskaf word.
Die aktiewe bestanddeel in beide gevalle is lewende vegetatiewe
risobiumselle, wat in getalle gelyk aan of groter as 5 x 10
8
per gram
of milliliter entstof aan die einde van die vervaldatum aanwesig
moet wees.
FOKUS
Sojabone
Mini
DR STAPPIES STAPHORST,
grondmikrobioloog konsultant
Spesifieke
Bradyrhizobium
-rasse infekteer die sojaplant se wortels en vorm sigbare knoppies (nodulering).