44 / 116
Optimum trekkerwerkverrigting
spaar brandstof
B
y die aankoop van ‘n trekker betaal ‘n produsent in rand- en
sentwaarde vir die optimale werkverrigting van ‘n trekker.
Ten einde hierdie waarde vir geld te verkry, is dit egter
noodsaaklik dat optimum enjinwerkverrigting en optimum
traksie gelyktydig aangespreek word.
‘n Enjin wat nie ten volle benut word nie, skep dikwels die illusie
van lae brandstofverbruik en derhalwe van koste-effektiwiteit. Indien
’n produsent egter die hoeveelheid werk wat die enjin doen verge-
lyk met die brandstofverbruik daarvan, sal hy dikwels merk dat
die brandstofverbruik in verhouding met die werkverrigting hoog is.
In tegniese terme word hier verwys na spesifieke brandstofverbruik
in terme van liter per kilowatt-uur brandstof gebruik deur die enjin.
Maksimum spesifieke brandstofdoeltreffendheid word verkry wan-
neer ‘n enjin baie na aan sy maksimum wringkrag werk. Dit is egter
nie prakties moontlik vir ‘n enjin om by die maksimum wringkrag
punt te werk nie. Indien ‘n maksimum drywingstoets op ‘n dieselenjin
gedoen word, word maksimum drywing bereik voordat maksimum
wringkrag bereik word.
Prakties sal ‘n enjinbelading ongeveer 80% van maksimum dry-
wing wees teen optimum trekkerwerkverrigting. Die rede daarvoor
is dat wrywingsverliese deur die ratkas en aandryfstelsel ‘n deel
van die totale enjindrywing beskikbaar, opneem. Rolweerstand en
wielglip neem ook ‘n persentasie van die totale enjinkrag op.
Omdat drywingsuitset van die enjin die produk is van enjinspoed
en wringkrag, impliseer dit dat, as die implement wat aan die
trekker gehaak of gemonteer word, nie die enjin teen volle
enjinspoed kan belas nie, daar gekompenseer kan word deur die
enjinspoed te verlaag en na ‘n hoër rat oor te skakel, wat dan weer ‘n
hoër wringkrag van die enjin vereis ten einde weer dieselfde enjin-
drywing te lewer. Baie produsente sal hierin die begrip van
gear up
throttle down
herken.
FOKUS
Werktuie en toerusting
Spesiale
JOHAN VAN BILJON,
senior navorser: Meganisasie, LNR-Instituut vir Landbou-ingenieurswese