30 / 112
FOKUS
Diere
Spesiale
Produk-inligting
Verskans nou voerkoste
op die Suid-Afrikaanse Termynmark
D
ie 2015-seisoen sal deur baie pro-
dusente onthou word as ‘n moei-
like seisoen met droë weer wat
die opbrengste op gesaaides erg
geknou het, maar dit is nie net graanpro-
dusente wat onder die droë weer ly nie:
Veeprodusente en hul kuddes voel ook die
knyp van die droogte, met weidings wat in
‘n swak toestand is en die koste van voer
wat toeneem.
Hoewel die nuwe seisoen se reën verligting
aan weiding kan bring, word daar die sterk-
ste El Niño in die afgelope dekade verwag.
Tradisioneel bring El Niño droë weer na
Suid-Afrika, wat op sy beurt weer oesop-
brengste negatief beïnvloed en graanpryse
ondersteun. Hoër graanpryse lei natuurlik
tot verhoogde voerkoste.
In seisoene waarin droë weer geheers het,
het daar ‘n groter persentasie van direkte
verbruik van mielies aan veevoer gegaan as
in normale jare. Dit spruit daaruit dat wei-
dings swak is en aanvullende veevoer ge-
gee moet word.
Grafiek 1
dui aan wat met
gebruik gebeur het in vorige jare waarin ‘n
El Niño geheers het.
Die verhoogde gebruik van mielies in ‘n
droë jaar kom teen ‘n prys – omdat voor-
raadvlakke dan reeds laer is as normaalweg,
is die koste om te voer, hoër.
‘n Voermengsel se samestelling is ongeveer
70% - 80% graan (hoofsaaklik geelmie-
lies), 6% - 10% proteïen (soos sojaboon en
ureum) en die oorblywende persentasie is
ruvoer. Ruvoer word meestal op die plaas
self vervaardig en behoort nie die koste van
‘n voermengsel op te jaag nie.
Die koste van mielies en sojabone sal egter
‘n wesenlike impak op die koste van voer hê.
Om die impak van ‘n verwagte El Niño op
voerkoste te bepaal, is ‘n indeks saamge-
stel wat bestaan uit mielies en sojaboon,
op grond van hul onderskeie gewigte binne
‘n voermengsel.
Hierdie indeks is ontleed om te bepaal wat
gebeur het in vorige El Niño-jare.
Grafiek 2
dui aan wat met pryse gebeur het gedurende
seisoene in die afgelope dekade waarin daar
ook ‘n El Niño ondervind is.
Uit Grafiek 2 kan duidelik gesien word dat,
hoewel die indeks nie noodwendig dadelik
binne ‘n El Niño-jaar styg nie, definitiewe
prysstygings in die tweede helfte van
sulke jare gesien kan word en die styging
duur dan ook vir die volgende seisoen of
twee voort.
Hieruit kan afgelei word dat insette vir voer
steeds in die komende seisoen sal styg en
dat voerkoste as gevolg hiervan ook verder
sal toeneem.
Veeprodusente hoef nie die verwagte
hoër koste van voer bloot te aanvaar
nie. Hulle kan ook van die Suid-Afri-
kaanse Termynmark gebruik maak om
hul teen stygende voerkoste te beskerm
en Vrystaat Mielies kan raad gee in
dié verband.
Grafiek 1: Gebruik van mielies vir veevoer as persentasie van direkte verbruik (El Niño aangedui met
pyltjies).
Bron: SAGIS
Grafiek 2: Voerindeks van geelmielies en soja, basis 100 = 3 Januarie 2012 (El Niño aangedui).
Bron: Reuters
HANSIE SWANEPOEL,
Vrystaat Mielies
28
Oktober 2015