November 2017
26
‘n Man wat tred hou met die tyd
M
nr Jozua du Plessis, die Graan SA/Syngenta 2016
Graanprodusent van die Jaar, het onlangs teruggekeer
van ‘n sewe dae besoek aan Switserland. Hierdie
reis, wat ‘n besoek aan Syngenta se hoofkantoor in
Basel en navorsingstasie in Stein ingesluit het, was deel van
Du Plessis se Syngenta geborgde prys.
Du Plessis boer al sedert 1981 – toe hy op huurgrond by Delmas
begin het – en is ‘n lojale Syngenta kliënt van vele jare, maar die
ervaring in Stein het vir hom nuwe insig gebring.
Op ‘n begeleide toer deur die fasiliteit het hy en sy vrou, Sonja,
gesien hoe honderde wetenskaplikes plaagdoders formuleer en
vermeerder, 24 uur per dag, sewe dae per week. Swamme, insekte
en onkruid van oor die hele wêreld word in Stein geteel om in proe-
we gebruik te word. Die proewe word in klimaatbeheerde laborato-
riums onder normale toestande en situasies wat klimaatsuiterstes
naboots, uitgevoer.
“Ons was geweldig beïndruk,” sê Du Plessis. “Hoewel ek al jare lank
Syngenta produkte gebruik, het ek nie besef hoe gekompliseerd
dit is om ‘n nuwe produk te ontwikkel nie – dit kan tot tien jaar
neem voor die produsent dit op sy plaas kan gebruik. As ‘n mens
sien hoeveel werk daarin gaan om ‘n produk op die mark te bring,
verstaan jy waarom dit nie goedkoop is nie. Die vertroue wat ek
nog altyd in Syngenta se produkte gehad het, het heelwat toege-
neem nadat ek gesien het hoeveel navorsing daar gedoen word en
die toewyding waarmee dit gedoen word.”
Die waarde wat hy uit die besoek geput het, is tekenend van sy
filosofie dat ‘n mens nooit te oud is om iets nuuts te leer nie en dat
daar geen vervelige oomblik in boerdery is nie. “Elke seisoen is
anders en nuwe hulpmiddels in die vorm van tegnologie kom gereeld
op die mark,” sê hy. “Die uitdaging is om by te hou en dit gee my
genoeg rede om in die oggend op te staan.”
Sy groot en gediversifiseerde boerdery vereis beslis ‘n moderne
aanslag. Hy boer intensief op 3 000 ha. ‘n Derde van die saailande
is onder spilpuntbesproeiing en daar word mielies, koring, sojabone
en aartappels geplant. Op die droë lande plant hy mielies, sojabone
en droëbone.
40 werknemers is permanent in diens en soveel soos 300 mense
doen seisoenwerk op die plaas. Hulle twee oudste seuns – Jozua en
Chandré – is betrokke is by die boerdery, terwyl Ruan, die jongste,
sy eie besigheid het.
“Ek glo daaraan dat ons ou produsente die leisels aan die jonger
geslag moet oorgee,” sê Du Plessis. “Deel jou jare se ondervinding
en kennis met hulle sodat die boerdery kan voortgaan en laat hulle
toe om jou te verbaas en die boerdery te vernuwe met hul vars
denkwyses.”
Só ‘n vernuwende aanslag vind aanklank by Syngenta se
SmartFarm-strategie. Du Plessis sien homself alreeds as ‘n “slim
produsent”, aangesien daar op sy grond slim te werk gegaan word
om opbrengste te verhoog en produktiwiteit te verbeter ten einde
beter winste oor die lang termyn te realiseer. “Dit is ook so dat
elke ding wat jy ‘n bietjie beter kan doen, aan die einde van die
dag ‘n groot verskil sal maak,” sê hy.
Die titel van “Graanprodusent van die Jaar” dra hy met trots en
nederigheid. Hy het dit alreeds as ‘n eer beskou om deur die
graanprodusente in sy streek genomineer te word. Om te wen was
“die kersie op die koek.”
Sonder om te weet wat die ander finaliste se boerderye behels,
skryf Du Plessis sy eerste plek toe aan die feit dat diversifikasie
en goeie bestuur die boerdery deur droogtes en in tye van lae
pryse winsgewend gehou het. “Maar soos ek die aand van die
funksie gesê het: Met al die siftingsprosesse en moeilike tye wat
ons al beleef het, is elke produsent in die land wat nog staande bly,
reeds ‘n wenner.”
Ver van pessimisties, glo hy dat die uitdagings wat hierdie onstabie-
le tye meebring, ook goeie geleenthede inhou. “My boodskap aan
jong produsente is dat hulle op die regte tyd op die regte plek is.
Die gemiddelde ouderdom van produsente wêreldwyd is baie
hoog. Ons het jong produsente nodig om aan te gaan. Solank as
wat mense moet eet, moet daar voedsel verbou word.”
GRAAN SA
Graanprodusent
SA GRAAN/GRAIN
REDAKSIE
1: Graanprodusent Jozua du Plessis en sy vrou, Sonja, saam met vriende
van hulle, Hanneke en Thinus van Dyk, op hul besoek aan Syngenta se
navorsingsentrum in Stein, Switserland.
2: Jozua du Plessis (sr) saam met sy oudste seun, Jozua, middelste seun
Chandré en die plaasbestuurder, André Meyer.
1
2