Mei 2015
58
Newe-effekte vir mens en dier
Dit is byna onmoontlik om wat betref menslike gesondheid, die
verlies in randwaarde as gevolg van mikotoksiene te bepaal. Vol-
gens die Wêreldbank kan gesondheidsprobleme wat deur mikotok-
siene veroorsaak word, mense se lewensverwagting met tot
40% verminder. In 2004 is daar meer as 125 mense oorlede in Kenia
as gevolg van aflatoksienvergiftiging.
Hierdie mense se mieliegraan het op die land besmet geraak en as
gevolg van die inname van die besmette graan het hulle simptome
van geelsig, kroniese lewersiekte en hepatitis getoon. In studies is
daar aangedui dat ongeveer 98% van die bevolking in Wes-Afrika
aan aflatoksiene blootgestel is. Fumonisiene word statisties verbind
met keelkanker in die landelike gebiede van Suid-Afrika waar mense
besmette mielies wat hulle terughou eet.
Perde is baie sensitief vir fumonisiene en tipiese simptome wat
oor ‘n tydperk van besmette inname waargeneem word, is gate en
bloeding van die brein. Sigbaar-besmette graan word dikwels vir
vee en pluimvee gevoer, wat dan mikotoksikose tot gevolg het
(Tabel 1). Mikotoksiene in gekontamineerde voer word gemetaboli-
seer en kan in melk, vleis en eiers opgespoor word.
Mikotoksienvlakke in dierprodukte sal egter in laer konsentrasies
voorkom as in grane wat op die land geproduseer is. Suid-Afrika
se wetgewing bepaal dat die limiet van aflatoksien M1 in melk
0,05 dpb moet wees.
Opsomming
Ons het goeie kommersiële graangraderingstelsels in Suid-Afrika
wat die mikotoksiengevaar vir verbruikers tot die minimum probeer
beperk. Mense en diere in landelike gebiede (bestaansboere en
kleinboere) is nie onderhewig aan graderingstelsels nie en is
blootgestel aan moontlike mikotoksienbesmetting.
Ons kan slegs spekuleer wat die verlies in randwaarde as gevolg van
mikotoksiene daar kan wees.
As ons in ag neem dat daar ‘n afname in die hoeveelheid beskik-
bare kos en voer is, laer produktiwiteit, verlies aan buitelandse
valuta, inspeksiekoste, monsterneming en analises voor en ná
uitvoere, navorsing, opleiding, bewusmaking en detoksifisering om
net ‘n paar te noem, kyk ons maklik na miljarde rande se verliese
elke jaar.
Hierdie verlies raak elkeen in Suid-Afrika waar dit die seerste maak:
Ons beursies. Volgehoue navorsing op mikotoksiene is vir die LNR-
Instituut vir Graangewasse (LNR-IGG) van uiterste belang.
Die LNR-IGG bedank graag die Mielietrust, LNR en NRF vir volge-
houe befondsing wat ons in staat stel om, in
samewerking met produsente, veiligheid en voort-
gesette voedselproduksie moontlik te maak tot voor-
deel van die eindgebruikers van grane.
4: Swak graangehalte as gevolg van swambesmetting.
Hoe mikotoksiene ons
beursies beroof
4
OP PLAASVLAK
Geïntegreerde plaagbeheer