50 / 116
Maart 2016
48
Benut grondvog effektief
met Japannese radys
O
m vandag genoeg voer vir vee te produseer, is nie maklik
nie. Gewasse wat grondvog goed kan benut, is verseker
‘n waardevolle wapen teen die heersende droogte. Die
verlies aan goeie gehalte en volume voer weens die on-
effektiewe benutting van grondvog, laat talle produsente met
gapings in hul voervloeiprogram. Daar is egter ‘n gewas wat be-
langrik is as dit kom by grondvogbenutting.
Japannese radys (
Raphanus sativus
) is ‘n knolgewas wat geen
bekendstelling nodig het nie en die reputasie as ‘n droogtever-
draagsame voergewas wat die toets van tyd goed geslaag het,
geniet. Japannese radys kan die gaping in enige voervloeiprogram
vul en kan met minder grondvog steeds goeie opbrengste lewer.
Hierdie wonder-knolgewas is geskik vir die koel, gematigde dele
van die land. Wat die gewas verder baie geskik maak om te plant,
is die feit dat dit geplant kan word vanaf laat Desember tot middel
Maart. Dit is gewoonlik die periode wanneer dit te vroeg is om
kleingrane te plant en amper te laat is vir sub-tropiese grasse.
Japannese radyse beskik oor die vermoë om laat somerreën te
benut en die beskikbare vog effektief om te skakel in hoogs voed-
same voer vir laat somer- en wintermaande. ‘n Droëmateriaalop-
brengs van soveel soos 10 t/ha kan deur die knolgewas behaal word.
Voedingswaarde
Japannese radyse kan vinniger, vergeleke met ander gewasse,
voer met hoë verteerbaarheid, energie en proteïene produseer.
Ruproteïene in radysblare wissel tussen 15% tot 25% en dié van
knolle tussen 9% tot 16%. Japannese radyse kan uitstekende ge-
wigstoename in vee meebring. Lammers wat Japannese radyse
gevoer word, kan tot en met 250 g per dag groei en jong beeste tot
soveel soos 1,2 kg per dag.
Weidingsbestuur van Japannese radyse
Japannese radyse sal binne tien tot 14 weke nadat dit gesaai word,
volgroeid wees. Let wel dat beweiding voor die tydperk nie aanbe-
veel word nie. Volgroeidheid word herken aan groot, bronskleurige
blare. Herhaaldelike beweiding kan veroorsaak dat goeie gehalte
weimateriaal verlore gaan.
Strookbeweiding met behulp van ‘n elektriese skuifbare heining
sal help om die gewas doeltreffend te bewei. Deur dié metode kan
ernstige vertrapping van knolle en weimateriaal ingeperk word. Dit
sal ook die beweeglikheid van vee beperk en die weimateriaal sal
meer eenvormig benut kan word. Strookbeweiding werk dikwels
baie goed vir melk- en vleisbeeste eerder as vir skape.
Ander voordele van Japannese radyse
Die radyse kan ‘n baie bruikbare element in weidingsverbete-
rings- en dekgewasverbouingsprogramme wees.
Dit kan onder andere ‘n manier wees om onkruid en nematodes
in lande en weidingstelsels te onderdruk.
Japannese radyse beskik oor die vermoë om ‘n redelike wortel-
kanaal in die grond te vorm, wat waterinfiltrasie aansienlik
verhoog.
Die radyse beskik ook die vermoë om stikstof te ontgin.
Organiese koolstof in die grond kan relatief vinnig verhoog word
deur die gewas te gebruik as ‘n dekgewas.
Agricol, wat die leier in voergewasse is, beveel die Japannese radys-
kultivar Nooitgedacht aan om produsente se voervloeiprogramme
hierdie seisoen aan te vul. Kontak gerus jou naaste agent.
Produk-inligting
WÈAN BENADIE,
landboukundige: Agricol
Voorgestelde saaidigtheid
3 - 5 kg/ha
Tyd tot eerste beweiding
12 - 14 weke
Beweiding
1
Potensiële droëmateriaal-
opbrengs
tot 10 t/ha
TABEL 1: ALGEMENE INLIGTING TEN OPSIGTE VAN JAPANNESE
RADYSE.
Japannese radyse in ‘n gevorderde stadium.
FOKUS
Saad
Spesiale