25
January 2015
Die tipe kunsmis en hoeveelheid per hektaar
moet dus oordeelkundig toegedien word
om nie kunsmisbrandskade te veroorsaak
nie. In
Tabel 2
word die konsentrasie-effek
van kunsmis op verskillende rywydtes
aangedui.
Waarnemings oor die afgelope paar jare
het wel getoon dat nouer rywydtes onder
gunstige klimaat (goeie reënval) beter op-
brengste oplewer as wyer rywydtes. ‘n Ry-
wydte van 2,1 m wat met ‘n 1 m rywydte
vergelyk is, het oor ‘n driejaar-periode
van goeie reënval, tussen 1 ton/ha en
1,5 ton/ha swakker presteer, teen dieself-
de plantestand. Die verskille tussen 1,5 m en
0,9 m behoort nie so drasties te wees nie.
Gedurende die 2011-seisoen het die weste-
like saaigebiede baie hoë reënval gekry en
dit was opvallend dat die 2,1 m rye (sewe
voete) die natter toestande beter hanteer
het en dat die mielies vinniger herstel het in
vergelyking met die nouer rywydtes.
Gedurende die 2012- en 2013-seisoene
wat heelwat droeër was as 2011, het die
1,5 m rywydtes in die westelike saaigebied
op die droër gronde nie swakker gedoen
as die nouer rywydtes nie. Verminderde
bewerking het ook redelik toegeneem, met
hoofsaaklik nouer rywydtes as die voorkeur
by produsente om so gou as moontlik
stoppels/materiaal/bedekking op die grond-
oppervlakte te kry. Verder is die nouer
rywydtes onder verminderde bewerking
ook geskik vir die plant van gewasse soos
sonneblom en sojabone.
Die volgende belangrike punte moet in ag
geneemword voordat rywydteveranderings
oorweeg word:
Stoppelbestuur en behou (veral op die
sanderige watertafelgronde van die
westelike saaigebied)
Bewerking en spoorverkeerstelsel
Wisselboustelsel
Bemesting
Kultivarkeuse
Onkruid- en plaagbeheer
Kapitale koste van verandering
Opleiding van personeel om die nuwe
rywydtes te verstaan en deeglik te
bewerk
Oorweeg verandering na ander rywydtes,
maar doen dit vir die regte redes en sonder
om enige van die basiese praktyke af te
skeep.
KUNSMIS (KG/HA)
2,1 M
1,5 M
0,9 M
0,75 M
100
2,10
1,50
0,90
0,75
150
3,15
2,25
1,35
1,13
200
4,20
3,00
1,80
1,50
250
5,25
3,75
2,25
1,88
300
6,30
4,50
2,70
2,25
350
7,35
5,25
3,15
2,63
TABEL 2: KUNSMISVERSPREIDING PER 100 M IN DIE BAND (KG) OP VERSKILLENDE RYWYD-
TES (PER RY).*
* Let wel dat die tabel slegs dien as illustrasie. In praktyk kan van die peile nie toegedien word nie as gevolg van
‘n kunsmisbrandrisiko.
1: ‘n Voorbeeld waar 1,52 rywydtes teen 0,75 rywydtes getoets is gedurende die 2013/2014-seisoen.
SA Graan/
Sasol Chemicals (Kunsmis) fotokompetisie