38 / 92
November 2018
Weidingsgewasse as dekgewasse
Deel 3: Tussengewasverbouing en meerjarige somergrasse
Rhodesgras (
Foto 2
en
Foto 3
) is die mees bekende langtermyn-
wisselbougewas en word veral deur groente- en tabakprodusente
gebruik omdat dit aalwurm onderdruk. In ’n mengsel met ’n
peulgewas, soos byvoorbeeld
Stylosanthus
, kan dit ’n groter rol
in grondgesondheid speel. Dit kan dien as weidingsgewas, hooi of
staande hooi.
Dit vestig vinnig en het aktiewe rankers. Rhodesgras moet nie te
kort bewei word nie, want dit verkort sy lewe, maar met goeie be-
stuur het lande al vir meer as 15 jaar oorleef. As produsente dit net
vir ’n beperkte tyd as wisselbougewas wil gebruik, is hierdie eien-
skap ook voordelig.
Oulandsgras is ’n goeie weidings- en hooigewas, wat in die
oostelike Hoëveld alombekend is. Vir goeie kwaliteit en hoë pro-
duksie moet dit deeglik bemes word en kan dit daarom as ’n me-
diumtermynwisselbougewas gebruik word, wat grondkwaliteit in
koue dele verbeter.
Smutsvingergras vaar uitstekend op leemgronde en is geskik as
weiding, hooi en staande hooi. Hierdie gras word dikwels in ’n
mengsel met Rhodesgras en witbuffelsgras (die Potch-mengsel)
(
Foto 4
) gebruik, wat ook ’n goeie korttermyn-meerjarige opsie is. Dit
is goed aangepas in die meeste gebiede waar mielies verbou word.
Bloubuffelsgras (
Foto 5
) is droogtebestand en vaar bevredigend in
warmer dele. Dit is egter onlangs in kouer dele, soos byvoorbeeld
Vereeniging langs die Vaalrivier en die oostelike Hoëveld opgemerk
– en ook in die warmer Laeveld. Twee kultivars is beskikbaar: Molopo,
hoofsaaklik vir hooi, en Gayndah, hoofsaaklik vir weiding.
Navorsing wat buite Bela-Bela in Limpopo met Molopo, Gayndah-
bloubuffelsgras en borseltjiegras gedoen is, het interessante
produksiesyfers opgelewer. Hierdie resultate dui op die belangrikheid
van kwaliteit weiding of hooi. Die gras het op drie verskillende
lande in Oktober, na die eerste reën, begin groei en op 1 Januarie is
dit met speenlammers begin bewei tot 13 April. Die produksiesyfers
is in
Tabel 2
aangebring.
PRODUKSIE
MOLOPO
GAYNDAH
BORSELTJIEGRAS
Weiding (kg/ha droëmateriaal)
1 470 kg/ha
990 kg/ha
950 kg/ha
Diereproduksie (kg/ha)
23 kg/ha
44 kg/ha
75 kg/ha
TABEL 2: PRODUKSIE VAN VERSKILLENDE MEERJARIGE GRASSE.
TABEL 3: DIE BYDRAE VAN MEERJARIGE GRASSE TOT DIEREVOEDING.
GRASSOORT
PRODUKSIE (T/HA)
DRAKRAG GVE/HA/180 DAE
Rhodesgras
4 t/ha - 12 t/ha
0,7 GVE/ha - 2 GVE/ha
Smutsvingergras
4 t/ha - 10 t/ha
0,5 GVE/ha - 2 GVE/ha
Oulandsgras
4 t/ha - 13 t/ha
1 GVE/ha - 2,5 GVE/ha
Witbuffelsgras
4 t/ha - 10 t/ha
0,7 GVE/ha - 2 GVE/ha
Bloubuffelsgras
4 t/ha - 12 t/ha
0,2 GVE/ha - 2 GVE/ha
1: Tussenverbouing van mielies en Dolichos.
2 en 3: Rhodesgras.
4: Witbuffelsgras.
36
1
4
2
3