31 / 52
29
December 2018
praktyke die belangrikste. Dit is trouens ook van die min
aspekte wat ’n produsent kan beheer met die oog daarop om die
proteïenpersentasie van sojabone te verhoog. Hou in gedagte dat
stikstof die vernaamste bousteen van proteïene in saad is.
Ten einde optimale stikstofvoorsiening aan die sojaboonplant te
verseker, moet ’n produsent seker maak dat voedingstowwe ’n pH
(KCl) van hoër as 5,2 het en verkieslik neutraal is. Die praktyk om
sojabone sonder kunsmis te plant, met die veronderstelling dat
die vorige gewas (meestal mielies) genoeg reserwes in die grond
laat vir optimale produksie, is nie aan te beveel nie.
Daar is genoeg aanduidings dat waar voldoende fosfor (P) en mo-
libdeen (Mo) voorsien word, proteïenvlakke in die saad sal styg – so
ook die opbrengs.
Die ent van sojaboonsaad moet doeltreffend uitgevoer word – met
genoeg entstof op die saad of in die onmiddellike omgewing van die
saad (ent in saadvoor). Waar sojabone vir die eerste keer gevestig
word, behoort enting op die saad en in die voor gedoen te word.
Onthou dat stikstof die belangrikste bousteen van proteïen is en
dat die simbiose tussen die bakterieë (
Bradyrhizobium japonicum
)
en die sojaboonplant in staat moet wees om nagenoeg 70 kg
stikstof (N) per ton graan geproduseer, te bind. ’n Oormaat stikstof in
die grond sal die bakterieë se vermoë om stikstof te bind beperk of
vernietig. Die grootste gedeelte van die stikstof sal dan direk uit die
grond opgeneem moet word.
Droogte, lae grondtemperature aan die begin van die seisoen en
té lae grondtemperature in die groeiseisoen kan binding beperk,
wat opbrengs uiters nadelig sal affekteer. In ’n groot aantal gevalle
sal laer opbrengs die proteïenpersentasie opjaag – ten koste van
olieproduksie en totale graanopbrengs.
Volgens die wêreldrekordhouer in sojaboonopbrengs, mnr Randy
Dowdy, verdien kalium (K) ook spesiale vermelding. Sy eie waar-
nemings op die plaas stel die vereiste kaliumverbruik op heel-
wat meer as die 20 kg K-onttrekking per ton graan wat plaaslik
aanbeveel word. Beperkte hoeveelhede van hierdie voedingstof sal
stikstofbinding nadelig affekteer, omdat dit die algemene groei en
ontwikkeling van die sojaboon raak.
Beperkings op enige voedingselement sal groei beperk, stik-
stofbinding kniehalter en opbrengs nadelig raak. Veral swael
verdien aandag omdat dit ’n belangrike boustof van proteïene is. Die
onttrekkingsyfers van hierdie element wissel aansienlik en kan so
hoog soos 6 kg/ton graan wees.
As algemene boustene vir ’n gesonde plant behoort gesonde
vlakke van kalsium, magnesium en sink veral aandag te kry. Met die
oog hierop is gereelde grondmonsters noodsaaklik – en waar van
toepassing blaarmonsters, ten einde moontlike tekorte aan te vul.
Slotsom
Kies die beste kultivars vir jou omgewing en versprei die risiko
deur meer as een groeiseisoenlengte, wat steeds in jou gebied
aangepas is, te kies.
Kry die grondvrugbaarheid so na as moontlik aan ideaal.
Bestry onkruide vroeg – verkieslik moet voor plant begin word.
Op dié wyse kry die sojaboon die beste kans om optimaal te
groei en stikstof optimaal te bind.
Maak seker dat rywydtes, plantpopulasie en veral egaligheid
van stand en plantdiepte optimaal is. Verseker ook dat stroop-
kapasiteit voldoende is wanneer sojabone ryp is.
Maak seker dat al die verbouingspraktyke so effektief as moontlik
uitgevoer is, dan sal die sojaboon sorg dat die hoogste opbrengs
en die beste kwaliteit geproduseer word.
Maak seker dat die verbouingspraktyke optimaal is ten einde die beste kwaliteit te verseker.