79 / 108
‘n
Goeie
alternatief
G
raansorghum kan ‘n belangrike rol as ‘n stabiliserende
faktor in die somergraanproduksiegebiede speel as ge-
volg van sy beter droogteverdraagsaamheid in vergelyking
met mielies op marginale en swaarder gronde. Dit kan
onder hierdie omstandighede as ‘n goeie alternatief vir mielies dien.
Droogteverdraagsaamheid
Die beter droogteverdraagsaamheid van graansorghum in verge
lyking met die meeste ander gewasse, veral mielies, kan aan die
volgende faktore toegeskryf word:
Graansorghum het die vermoë om gedurende droogtestremming
in ‘n sogenaamde “groeistilstand”-fase oor te gaan. Op hierdie wyse
word vogverbruik baie ingekort en die fisiologiese ontwikkeling
vertraag. Ná goeie reën herstel die gewas vinnig, met of sonder die
vorming van aardraende spruite.
Die stamme en blare van sorghum is bleek met ‘n wasagtige lagie
en het ‘n kurkagtige opperhuid, wat uitdroging en verwelking
help teenwerk. Die blare het die vermoë om inwaarts te rol en
sodoende die transpirasie-tempo te vertraag.
‘n Sorghumplant het ‘n kleiner blaaroppervlakte as ‘n mielieplant,
en kan gedurende tye van sterk en warm winde transpirasie beter
beheer. Boonop is die vogbehoefte van sorghum minder kritiek net
voor, met en ná blom. Dit is ongeveer 30% meer vog-doeltreffend
as mielies en skade as gevolg van droogte in dié tydperk is aansien
lik minder.
‘n Sorghumplant het ‘n sterk en doeltreffende wortelstelsel, wat
die grond beter kan binnedring en gestoorde grondvog op swaar
kleigronde doeltreffender kan benut as byvoorbeeld mielies.
Gedurende bestuiwing word graansorghum nie so erg soos mielies
deur stremming beïnvloed nie. Die sinkronisasie tussen stempel- en
stuifmeelontwikkeling is baie beter en bestuiwing vind selfs onder
redelik ongunstige toestande doeltreffend plaas omdat die afstand
wat die stuifmeel moet beweeg baie korter is as wat die geval is
by mielies.
Graansorghum het die vermoë om baie goed te kompenseer deur
aardraende spruite te vorm indien die plante te yl geplant word
of yl opkom, of waar die hoofaar in die aktiewe groeitydperk beska
dig is. Dit kan kompenseer by ‘n lae plantpopulasie na gelang van
die groeitoestande wat heers.
Verbouing
Hou die volgende aspekte in gedagte met die verbouing van
graansorghum:
Die klein sorghumplantjie is sensitief vir onkruiddruk en die land
moet veral op ‘n jong stadium so skoon as moontlik gehou word om
kompetisie vir voedingstowwe en water uit te skakel.
Omdat die sorghumsaad klein is, is ‘n fyn saadbed nodig vir
optimale grond-tot-saad kontak. Dit is belangrik om te onthou dat
graansorghumsaad met Concep
®
behandel moet word alvorens
van vooropkomsgrasdoder gebruik gemaak kan word.
Tydens die vlagblaarstadium, net voor die aar verskyn, is die
sorghumplant ook baie sensitief vir lae temperature. Dit is die
stadium net voor die ontwikkeling van stuifmeelkorrels. By tem
perature van 10°C en laer kan stuifmeelontwikkeling tot só ‘n mate
benadeel word dat steriele stuifmeel geproduseer word.
So min as twee ure by sekere uiterste lae temperature kan manlike
steriliteit veroorsaak, wat tot steriele are aanleiding kan gee. Die
vroulike gedeelte van die aar (blom) word nie in dieselfde mate deur
lae temperature benadeel nie.
Groot vordering is die afgelope paar jaar gemaak met die ontwikke
ling van kultivars met goeie koueverdraagsaamheid. Dit is ‘n eien
skap wat groot voorkeur by ‘n mens se kultivarkeuse moet kry in
koeler produksiegebiede.
Indien daar later in die seisoen ‘n bolwurminfestasie voorkom,
moet ten minste twee verskillende chemiese groepe in kombinasie
gebruik word om die pes doeltreffend te bestry, aangesien die bol
wurm baie weerstandig is teen die meeste sintetiese peritroïedes.
Graansorghumpakket
Pannar Saad se graansorghumpakket handhaaf ‘n uitstekende
prestasierekord in die Landbounavorsingsraad (LNR) en Pannar se
proewe. PAN 8944 en PAN 8816 word as hoofaanplanting vir al die
graansorghumproduksiestreke aanbeveel.
PAN 8944
Hierdie is ‘n nuwe medium-vinnige baster met goeie maalgehalte.
Dit is goed aangepas vir al die produksiestreke en spesifiek
Limpopo. Dié baster lewer ‘n baie egalige groeiwyse met goeie
koplengte en produseer aantreklike helderrooi graan.
PAN 8816
Dié baster in die medium-laat groeiklas word as die beste baster in
die Pannar pakket beskou. Dit is baie wyd aangepas. Hierdie baster,
met ‘n mooi planttipe, egalige groeiwyse en goeie staanvermoë,
beskik oor uitstekende opbrengspotensiaal en stabiliteit.
PAN 8625
Hierdie is ‘n spesialiteit bittersorghum en pas in die laat
groeiseisoenklas. Dit is wyd aangepas en beskik oor uitstekende
opbrengsprestasie en agronomiese eienskappe.
S
o
r
g
h
u
m
Kollig
Nico Barnard,
landboukundige, Pannar
Produkinligting
‘n Mens kan op Pannar se graansorghumpakket reken vir goeie
stabiliteit, aanpasbaarheid en opbrengsprestasie.
77
August
2018