54 / 84
April 2018
52
OP PLAASVLAK
Deel 3
LUAN VAN DER WALT,
landbou-ekonoom, Graan SA
saamgevat
NA-STROOPBEMARKING
Reeks
Alternatiewe om te oorweeg
i
n die vorige gedeeltes van die
reeks is meer gefokus op wat na-
stroopbemarking is, asook die faktore
waarop gelet moet word wanneer
produsente
na-stroopbemarking
oorweeg. In hierdie gedeelte van
die reeks sal meer gefokus word op die
verskillende alternatiewe wat produsente
moontlik kan oorweeg vir na-stroopbe-
markingsdoeleindes.
Hierdie alternatiewe sluit die fisiese stoor
van graan in, sowel as die gebruik van
Safex-afgeleide kontrakte.
Stoor graan om later
te verkoop
Die fisiese stoor van graan om later te
verkoop, is sekerlik een van die mees
algemene strategieë wat produsente oor-
weeg vir die na-stroopbemarking van
graan. Dit is ook een van die strategieë wat
algemeen deur produsente gebruik word
vanweë die bekendheid daarvan.
Dit word ook allerweë as die laer risiko
strategie beskou, aangesien die produsent
steeds beheer het oor die geproduseerde
graan solank dit in sy besit bly. Daar is
egter ‘n paar faktore wat produsente moet
oorweeg wanneer hulle hierdie strategie
inspan, waarvan koste en kontantvloei seker
die belangrikste is.
Indien die produsent nie die graan gedu-
rende strooptyd verkoop nie, maar opberg
om later te verkoop wanneer die pryse
moontlik meer gunstig verhandel, sal die
produsent nie ‘n kontant-invloei tydens
strooptyd ontvang nie. Dit kan moontlik lei
tot druk op die produsent se kontantvloei
en finansiële posisie.
Dit is ook noodsaaklik dat produsente goed
vertroud is met die kostes verbonde aan
hierdie strategie. Die koste verbonde aan
die stoor van graan strek verder as slegs
die koste van opberging en produsente
moet ook die rentekoste in ag neem wan-
neer hulle hierdie strategie oorweeg.
Die stoorkoste verwys na die koste wat deur
die produsent betaal moet word wanneer die
fisiese graan in kommersiële stoorfasiliteite
geberg word. Hierdie koste word algemeen
as ‘n dagstoortarief per ton gehef.
Die rentekoste verbonde aan die stoor
van graan is tweeledig en bestaan uit die
geleentheidsrente-inkomste wat die pro-
dusent verbeur omdat daar nie ‘n kontant-
invloei is nie, asook rentekoste op die
uitstaande produksiekrediet indien dit nie
gedek word nie.
Verkoop en koop Safex-
termynkontrakte
Met die gebruik van hierdie strategie sal
die produsent die geproduseerde graan na
strooptyd in die mark verkoop en dan Safex-
termynkontrakte op die termynmark gaan
koop. Die strategie is grootliks op dieselfde
strategie as die stoor-strategie gebaseer en
die produsent sal hierdie strategie oorweeg
om te probeer wins maak uit prystoenames
in die mark deur die loop van die seisoen.
Deur die graan in die fisiese mark te ver-
koop, kry die produsent ‘n kontant-invloei
tydens strooptyd, wat aangewend kan word
om die produksiekoste te delg, terwyl die
produsent homself steeds in die posisie
Grafiek 1: Grafiese voorstelling van die wins en verlies per ton by die gebruik van ‘n Safex-koop-
termynkontrakstrategie.
Hierdie is slegs ‘n voorstelling. Grafiek 1 sluit nie inkomste van fisiese graanverkope in nie, maar slegs moont-
like wins en verlies by die gebruik van die strategie – gegewe verskillende prysbewegings. Winste word by die
fisiese verkoopprys getel terwyl verliese daarvan afgetrek word.