60 / 72
Mei 2016
58
Hoe hanteer jy moeilike tye?
D
it gebeur soms in ons lewe dat ons omring word deur
negatiwiteit en omstandighede wat ons drome versmoor
en ons hoop vernietig. In sulke tye voel die lewe soos ‘n
groot berg voor ons waaroor ons nooit gaan kom nie.
Wanneer dit gebeur, voel dit ook asof dit die enigste ding is waaraan
jy kan dink en wat saak maak. Hierdie gevoel is absoluut normaal
en gebeur die een of ander tyd in ons lewe met almal van ons.
Wanneer dit egter verbygaan (niks in die lewe hou vir ewig aan
nie) en ons aanbeweeg het, is ons gewoonlik weer dankbaar oor al
ons seëninge. Dit is juis in hierdie tye wat ons soms agterkom hoe
sterk ons eintlik is, maar ook hoe nodig ons ander mense het.
Ons het nie altyd beheer oor dit wat met ons gebeur nie, maar ons
het wel beheer oor hoe ons gaan optree. Moeilike tye gaan nie net
oor geld, droogte of stof nie, maar gaan eerder daaroor dat ons
hoop, drome en doelwitte nie mag opdroog nie.
Hier is vyf maniere om jou en jou geliefdes gemotiveerd te hou
gedurende moeilike tye.
Neem kontrole oor wat jy kan beheer en
hou op om te bekommer oor die dinge
wat jy nie kan beheer nie
Sommige dinge (soos die weer) is buite ons beheer en ons kan niks
doen om dit te verander nie. Die probleem is egter dat, indien jy
gaan toelaat dat dit jou emosioneel aftakel, jy dit ook gaan oordra
aan jou familie, werknemers en vriende.
Dit beteken dat jy en die mense om jou in ‘n negatiewe spiraal gaan
beland wat later al hoe moeiliker raak om te ontsnap. Fokus dus eer-
der op dinge wat jy wel kan bestuur en verander, bepaal jou doel-
witte om dit te bereik en vier die suksesse saam met jou mense.
Assosieer jouself met positiewe mense
In moeilike tye is dít waarskynlik die belangrikste ding wat jy kan
doen. Daar is twee tipes mense in die lewe: Dié wat energie uit
jou tap en dié wat vir jou energie gee. In moeilike tye is dit baie
belangrik om jou te assosieer met mense wat vir jou energie gee en
‘n bydrae maak tot jou positiewe emosionaliteit omdat jý weer die
een is wat dit moet oordra aan jou familie, werknemers en vriende.
Negatiewe mense en gesprekke gaan beslis jou energie dreineer,
jou net meer en meer laat fokus op al die negatiewe goed en jou
selfs in ‘n negatiewe spiraal plaas. Dink watter impak dit op jou
familie en vriende gaan hê.
Wanneer jy jouself dus in so ‘n negatiewe gesprek bevind (wat in
moeilike tye heel moontlik is), verander die gesprek onmiddellik na
iets positiefs, soos: “Ek is besig om hierdie nuwe projek van my af
te handel en ek is so opgewonde dat dit ‘n groot verskil gaan maak
in my besigheid.”
Maak ‘n plan en doen wat jy doen na die
beste van jou vermoë
Die gesegde: “’n Boer maak ‘n plan” bestaan nie om dowe neute
nie. Produsente is deur die jare bekend daarvoor dat hulle planne
kan beraam. Wanneer omstandighede moeilik is, is dit egter nog
meer noodsaaklik dat daar positiewe planne gemaak moet word om
te oorleef.
Hier is dit weer belangrik om jou planne met positiewe mense te
bespreek. Hou maar eerder verby die pessimis se plaas en bespreek
jou planne met positiewe persone wat ‘n bydrae gaan maak tot jou
optimisme en energie om jou planne suksesvol uit te voer. Só leer
julle ook van mekaar.
Jy moet ook onthou dat niemand jou gedwing het om ‘n produsent
te wees nie. Dit was jou eie keuse. Jy moet dus verstaan dat daar
(soos in enige ander bedryf) op- en af-tye gaan wees. Besin (saam
met jou familie en vriende) eerder oor die tye toe dit goed gegaan het
en werk dan met nuwe ywer omdat daardie tye weer om die draai is.
Hanteer ander persone as mense en nie as
objekte nie
Een van die grootste uitdagings vir ons as mense in moeilike tye is
om ander persone waarmee ons te doen het (plaaswerkers, familie
en vriende) te hanteer as mense en nie as objekte nie. In moeilike
tye is ons geneig om ander te beskou as objekte en hulle te hanteer
as “hindernisse” (hulle blokkeer my om in hierdie moeilike tye te
oorleef).
Ons hanteer ook dikwels ander mense as “voertuie” (ek het hulle
net nodig om nou te oorleef). Wanneer jy dit doen, is jy eintlik be-
sig om jouself en daardeur ook geliefdes en vriende, te verraai en
moet jy nie verwag dat hulle gewillig en beskikbaar gaan wees om in
die toekoms by jou te staan en jou te ondersteun nie.
Alles begin by jou
Dra dus elke dag – al is dit hoe moeilik – jou positiewe energie oor
aan die mense waarvoor jy lief is en vir wie jy omgee. Indien dit by
jou begin, sal jy verbaas wees hoeveel hulle bereid is om vir jou
terug te gee.
Assosieer jouself met positiewe mense en vermy die pessimiste en
mense wat die energie uit jou tap. Laastens en belangrikste – doen
wat jy kán doen met volle oorgawe en weet dat die moeilike tye
binnekort iets van die verlede gaan wees en dat jy en jou geliefdes
dan kan terugkyk in die wete dat dit julle nader aan mekaar gebring
het en dat almal iets daaruit geleer het.
Dit is met leedwese wat ons verneem het van die skielike afsterwe
van dr Kobus Serfontein op 30 Maart vanjaar. Ons gebede is met sy
familie en vriende – Red.
AKTUEEL
– Gee jy energie aan ander mense
of tap jy voortdurend energie uit ander?
KOBUS SERFONTEIN,
hoof: Leierskap en Transformasie: Universiteit van Stellenbosch Bestuurskool
Denkebestuur