40 / 72
Mei 2016
38
Tweekolspinmyt op mielies
– veral probleem in Noordwes Provinsie en Noord-Vrystaat
D
ie tweekolspinmyt,
Tetranychus urticae
, is ‘n moeilike
kalant. Hierdie myt kom wêreldwyd op meer as 200 gas-
heerplante voor. Dit is die mees algemene mytspesie
in die wêreld en rig groot skade op plante aan – van
landbougewasse tot potplante in die huis. Vir die doel van hierdie
artikel wil ek konsentreer op mielies, veral in die Noordwes Provinsie
en Noordwes-Vrystaat.
Dink so 15 jaar terug aan mielies in die Vryburg-omgewing: Die
mielies was gesond en het welig gegroei onder gunstige toestande.
Die situasie het egter verander toe produsente begin om mielies
onder besproeiing te plant teen hoë plantdigthede – wat soms selfs
‘n tweede aanplanting in Januarie ingesluit het. Dit is net hier waar
die mytprobleem begin het...
Die myte het op aartappellande in daardie omgewings voorge-
kom, maar is nie juis as ‘n plaag beskou nie. Dit is belangrik om te
besef dat hierdie myte in die winter onder die basstroke van kameel-
doringbome oorleef. Baie van hierdie bome staan in vleigebiede in
die omgewing van die mielielande en westewinde veroorsaak dat
die myte in die vroeë mielie-aanplantings ingewaai word.
Na afloop van pluimstoot en kopvorming, het produsente gesien
dat die mielies soms droogtestressimptome toon – die mielieblare
het sulke wit strepe gehad – maar nie te ernstig nie.
Toe kom die verrassing! Die tweede aanplantings onder besproeiing
se mielieplante lyk of dit al teen pluimstadium verdroog, al word
besproeiing gereeld toegepas. Die werkers wou nie meer in die
lande ingaan nie, hul oorpakke was byna rooi van kleur as hulle uit
die mielielande kom. Hul gesigte, ore en hande was oortrek van
klein “goggas”. Ek is versoek om die probleem te ondersoek en daar
beleef en sien ek vir die eerste keer hierdie enorme besmettings in
die mielielande.
Aangesien dit ‘n nuwe probleem is, het die produsente nie die bio-
logie van die mytspesie geken nie en nie geweet hoe om die plaag
te bestry nie, veral aangesien geen chemiese landboumiddels teen
hierdie mytplaag op mielies geregistreer was nie.
Die oplossing begin deur die plaag se lewensiklus te verstaan en
veral die tydsberekening wanneer jy moet begin optree teen die
myte in die mielies. Die volgende belangrike aspek is dan natuurlik
om te weet watter middels jy kan spuit om die plaag onder beheer
te hou.
Aanvanklik was dit geen maklike taak nie, want met verloop van tyd
het die mytplaag ooswaarts uitgebrei en elke keer het die produ-
sente nie geweet wat tref hulle nie.
Lewensiklus
Kom ons kyk eerstens na die lewensiklus van die tweekol-spinmyt.
Die volwasse wyfies is rooierig van kleur, soms strooikleurig tot
geel of groenerig. Hulle is ongeveer 0,5 mm in lengte en twee don-
ker kolle is sigbaar aan weerskante van hul lywe – vandaar die alge-
mene naam. Die volwasse mannetjies is kleiner en strooikleurig.
Die onvolwasse nimfe se kleure wissel van oranje tot rooi of groen.
Die wyfies leef ongeveer drie tot vier weke en kan tot 150 eiers
in haar leeftyd lê. Die lewensiklus kan so kort soos tien dae duur
– met veral lae humiditeit en warmer temperature, wat bevorderlik
is vir ‘n korter lewensiklus.
Skade
Die skade wat hierdie myte op mielies veroorsaak, is soos volg:
Aanvanklik vreet die myte net aan die onderkant van die blaar, maar
later word alle oppervlaktes van die plant aangeval. Die aanvank-
like simptome is chlorotiese spikkels of strepe op die blare, wat
dan later verkleur na geel, bruin of brons en kan lei tot die afsterf
van die plante as die infestasiedruk baie hoog is.
Fyn spinwebbe is soms op die blare waar die myte voed sigbaar,
maar teen daardie tyd is jou oesopbrengs reeds verlore.
Beheer
Middels
Watter middels is beskikbaar teen tweekolspinmyt op mielies? Ver-
skeie produkte is intussen geregistreer. Kies die produk wat jou pas
en volg die aanwysings op die etiket noukeurig. Voorbeelde van ge-
registreerde produkte sluit in:
Abamektien 084 CS
Amitras 200 EC + Bifentrien 100 EC tenkmengsel
Bifentrien 100 EC
Propargiet 800 EC
Die byvoeging van ‘n goeie benatter om verspreiding op die blaar-
oppervlak te verbeter, word definitief aanbeveel.
Dit is ook belangrik om te besef dat die tweekolspinmyt reeds weer-
stand teen sommige geregistreerde insekmiddels opgebou het in
ander dele en gewasse in Suid-Afrika. Gevolglik is dit van kardinale
belang om produkte met verskillende aksiemeganismes te gebruik
en af te wissel.
Tydsberekening en toedieningsparameters vir
effektiewe beheer
Begin spuit met die eerste aanduiding van ‘n infestasie. Dit is ‘n
spel met getalle. Dink daaraan: As jy 90% beheer op 100 myte kry
is die probleem opgelos. Die prentjie verander egter onder hoë
infestasiedruk...wat daarvan as daar ‘n miljoen of meer myte op die
land is? Dan beteken die 10% wat oorbly steeds derduisende myte
op die gewas.
Bereken die mytpopulasies in die gewas soos volg deur weekliks te
verken:
Ondersoek 48 plante per 15 ha.
Kies drie blare per plant. Een van die middel en twee van die
boonste deel van die stam.
Tel die aantal volwasse wyfies op die blare en ken die syfer toe
aan die volgende vlakwaardes van die totaal:
0 myte = 0
1 - 10 myte = 1
11 - 30 myte = 2
> 31 myte = 3
Die populasie-indeks word dan bereken deur al die waardes by-
mekaar te tel en deur 48 te deel.
Begin dan met die spuitaksie as die populasie-indeks ‘n waarde
van 1 bereik het.
Herhaal die bespuiting sodra ‘n duidelike toename in die popu-
lasie-indeks bespeur word.
OP PLAASVLAK
Tweekolspintmyt / Mielies / Besproeiing
Geïntegreerde plaagbeheer
JOHANN BRITS,
Villa Crop Protection