38 / 92
Mei 2015
36
Om waarde toe te voeg,
is tot ons voordeel
M
nr Richard Hobson is die bestuurder van die Nonen
Ranch Boerdery wat deel vorm van die Botselo-groep.
Die Botselo-groep is ‘n familiebesigheid wat al geslagte
lank besigheid doen.
Hobson is verseker ‘n waardige draer van die Graan SA/Syngenta
Graanprodusent van die jaar 2014-titel. Hierdie boerdery word
bedryf in die Setlagole-omgewing waar daar hoofsaaklik met
mielies, vee en wild geboer word. Die gewasse word hoofsaaklik
op watertafellande verbou en ‘n oorlêstelsel word ook geïmplemen-
teer om risiko’s te verskans.
Aan die hoof van die Botselo-groep is mnr Carey Hobson en hy
word ondersteun deur sy broer, Adrian, asook Carey se twee seuns,
Richard en Garth. Hierdie viermanskap werk saam om die belange
van die groep tot die maksimum uit te brei. Hulle werk as ‘n span
en vergader gereeld om te beplan, ontledings te doen, resultate te
meet en strategie te bepaal en die belangrikste: Om te sorg dat dit
geïmplementeer word. Vier koppe kan altyd beter dink as een en
dít lei daartoe dat beter besluite geneem word.
Waardetoevoeging
‘n Oogmerk van hierdie groep is om soveel as moontlik van die
verbruikersrand na hulle besigheid te kanaliseer. Deur waardetoe-
voeging te gebruik, land ‘n groot gedeelte van die verbruikersrand
in hulle sak en dit maak dit moontlik om soveel meer te kan doen.
Om egter te dink dit val net in jou sak, is verseker ‘n fout. Baie harde
werk, implementering van strategieë, goeie bemarking en die kon-
stante lewering van goeie produkte is ‘n voorvereiste.
Waardetoevoeging is begin deur eie produkte op die plaas te begin
maal wat oor tyd gegroei het tot vandag se meule wat ongeveer
250 000 ton graan per jaar verwerk. Later is ‘n voerkraal ook tot
stand gebring om die meule se afvalprodukte in wins om te sit.
Om die meule se finale produkte te vervoer, is ‘n vervoerbesigheid
begin wat sommer ook vervoerwerk vir die omgewing kan doen.
Die saaiboerdery gebruik die afvalstowwe van die voerkraal en
sodoende skakel die vertakkings lekker by mekaar in en die meeste
afvalstowwe word gebruik om wins te maak.
Agtergrond
Hierdie groot boerdery en besigheid het verseker nie uit die lug
geval nie.
“Ons voorgeslagte het die visie gehad om die familie saam te
voeg en te laat saamwerk. In die laaste paar jaar het die besigheid
egter drasties uitgebrei. Die jong Hobsons moes hulself rat om die
besigheid vorentoe te neem en daarom is die werk tussen die broers
verdeel,” vertel Richard.
Richard is verantwoordelik vir die boerdery, terwyl sy broer, Garth,
vir die ander vertakkings verantwoordelikheid neem. Adrian is
verantwoordelik om die meule se produkte te bemark.
Hier was die besigheid uiters wys. Baie geld is belê om ‘n handels-
merk te vestig. Die konstante lewering van kwaliteit produkte is
wat die verbruiker wil hê en daarom is dit belangrik dat alles
moontlik in die produksieketting gedoen word om juis dít te
bewerkstellig. “‘n Verbruiker het net een keer ‘n slegte ervaring
van ‘n produk en hy sal nooit weer die produk koop nie,” beklem-
toon Richard.
Saaiboerdery
Onder Richard se leiding, is die saaiboerdery drasties uitgebrei. Dit
het die aankoop van grond ingesluit en hier het die besigheid weer
eens baie wys opgetree. Richard het vinnig besef om te kan bly
boer, moet die beperkte hulpbronne geoptimeer word. Vog is
in hierdie wêreld altyd ‘n groot beperking en daarom moes hy
maniere vind om dit te optimeer.
Richard sê hy onthou uit sy kinderdae, op pad see toe, dat die
mielies in die Wesselsbron- en Bultfontein-area altyd mooi van die
pad af gelyk het. Daarom het hy gaan ondersoek instel hoekom dit
die geval is en gou het hy besef dat dit die grond is.
Hy het toe sulke hulpbronne in hul omgewing gaan soek en dit
bekom om op te boer. Winsmaksimering is ook verder uitgebrei
deur hulpbronne volgens hul potensiaal te begin bestuur en te sorg
dat hulle optimaal produseer. Ten einde hierdie doelwit te bereik, is
alle gronde eers fisies en toe chemies gekarteer, chemies reggestel
en tans word presisieboerderytegnieke toegepas om die opbreng-
ste te optimeer. Deur hierdie beginsels toe te pas, word die grond
volgens die grondpotensiaal bestuur.
Hy het ook besef dat dit nie net die hulpbronne is wat die opbrengs
bepaal nie, maar eerder die hoeveelheid vog tot die plant se be-
skikking. Vog is altyd ‘n beperkende faktor en daarom poog Richard
om hierdie skaars hulpbron te optimeer.
Sonder om prestasie te meet, kan vordering nie bepaal word
nie en daarom span die boerdery ook die nuutste tegnologie in
om opbrengste te meet. Daar is ook sekere doelwitte opgestel
wat gemeet moet word. Een hiervan is die kilogram graan per
millimeter reën geproduseer.
“Ons poog om hierdie syfer konstant uit te brei en neem ook aktief
stappe om dit te verbeter en te meet. Tans word daar gekyk na
nouer rye, hoër plantesand, en bewaringstegnieke om die voginfil-
trasie te verhoog en die vogverlies te beperk,” sê Richard.
Oesrestebestuur en oesrestebewaring is van die kritieke aspekte
wat bestuur word. Beeste word wel toegelaat om die oesreste lig te
bewei, maar as dit kan, word die beeste nie in die lande toegelaat nie.
OP PLAASVLAK
Familiebesigheid / Waardetoevoeging / Saaiboerdery
Bestuurspraktyke
Graan SA/Syngenta Graanprodusent van die Jaar-wenner
– Richard Hobson
PIETMAN BOTHA,
SA Graan/Grain
medewerker