Die impak van die midsomerdroogte op die vraag
en aanbod van mielies
t
ydens die skryf van die artikel (gedurende die week van
9 Februarie) het hittetoestande in die mielieproduksiege-
bied tot groot onsekerheid oor toekomstige opbrengste
gelei. Die oorgrote meerderheid van die droëlandmieliever-
bouing het in die reproduktiewe stadium verkeer.
In die aanvang van die reproduktiewe stadium is die pluime oop,
stuifmeelstorting vind plaas en die baard is in hierdie stadium
ontvanklik vir stuifmeel sodat bestuiwing kan plaasvind. Gedurende
die hoë hittetoestande wat met die droë produksietoestande gepaard
gaan, kan die stuifmeel doodbrand.
Die ongunstige produksietoestande lei ook daartoe dat die stuif-
meelperiode waarin bestuiwing plaasvind, verkort. Plante wat
uiterste vog- en hittestremming in sekere produksiegebiede onder-
gaan het, wend ‘n desperate poging aan om reproduktief te wees
en kom vroeër in saad.
In hierdie artikel word drie scenario’s gegee. Die aannames wat
gebruik word, word deeglik bespreek. ‘n Beraming en aannames
moes vir elke provinsie gemaak word omdat die eerste produk-
sieskatting tydens die skryf van die artikel uitstaande was.
Hoe lyk die verwagte reënval vir die drie
scenario’s?
Vir scenario 1, met ‘n 40%-waarskynlikheid van voorkoms, is ‘n
nasionale mielie-opbrengs van 4 ton/ha moontlik indien minder as
20 mm reën en voortdurende hoë hitte en droë toestande met kol-
kol reën voorkom.
Vir scenario 2, met ‘n 50%-waarskynlikheid, kan ‘n nasionale op-
brengs van 4,5 ton/ha realiseer indien die reënval tot einde Februarie
tussen 20 mm en 30 mm beloop en koeler weersomstandighede tot
einde Februarie kan voorkom.
Vir scenario 3 is daar ‘n 10%-waarskynlikheid dat ‘n opbrengs van
4,8 ton/ha kan realiseer. Vir dié scenario is wydverspreide reën-
val van meer as 30 mm reën en koeler weerstoestande tot einde
Februarie nodig.
Hoe is die opbrengste vir elke scenario
beraam?
Die opbrengste van die nuwe produksieseisoen is in samewerking
met kundiges met die vorige produksieseisoen, in ag genome
reënvalvooruitsigte, vergelyk (sien
Tabel 1
).
Sodoende is aannames rakende moontlike opbrengste vir die
verskillende provinsies en scenario’s bepaal. Die eerste produk-
sieskatting en hersiene oppervlakteverslag vir mielies verskyn eers
teen 26 Februarie vanjaar.
Die bemarkingsjaar strek vanaf Maart tot
Februarie
Let daarop dat die bemarkingsjaar vir die vraag en aanbod-scenario’s
WESSEL LEMMER,
senior ekonoom: Bedryfsdienste, Graan SA
GRAANMARK
-oorsig
9 Februarie 2015
OP PLAASVLAK
Maart 2015
80
WAARSKYNLIKHEID VIR PRODUKSIE
SCENARIO 1 SCENARIO 2 SCENARIO 3
40% 50% 10% AANGEPLANT <20 MM* 20 MM - 30 MM* >30 MM*
PROVINSIE
TON/HA TON/HA TON/HA
HA
TON
TON
TON
Vrystaat
3,0
3,5
4,0
1 159 500
3 478 500
4 058 250
4 638 000
Oos-Kaap
3,7
3,9
3,9
10 400
38 480
41 045
40 560
KwaZulu-Natal
5,2
5,5
6,0
62 000
322 400
339 808
372 000
Mpumalanga
4,8
5,2
5,5
452 200
2 170 560
2 351 440
2 487 100
Limpopo
2,8
3,0
3,0
26 700
74 760
79 127
80 100
Gauteng
5,0
5,2
5,2
101 600
508 000
524 065
528 320
Noordwes
2,6
3,2
3,5
617 000
1 604 200
1 974 400
2 159 500
Besproeiing
11,0
11,0
11,0
227 000
2 497 000
2 497 000
2 497 000
Totale produksie
2 656 400
10 693 900
11 865 135
12 802 580
Gemiddelde nasionale
opbrengs (ton/ha)
4,0
4,5
4,8
4,0
4,5
4,8
* Totale opvolgreënval tot einde Februarie
TABEL 1: DIE VERSKILLENDE OPBRENGSSCENARIO’S VIR WIT- EN GEELMIELIES WAT VIR DIE VERSKILLENDE VRAAG EN AANBOD-
SCENARIO’S GEBRUIK IS (000 TON).