68 / 84
Junie 2017
66
Gewasdiversiteit se kritiese rol
in bewaringslandbou
vir Noordwes Provinsie ondersoek
I
n die tweede artikel oor gewasdiversiteit se rol in bewarings-
landbou vir die Noordwes Provinsie, is dit goed om eers weer
na die bewaringslandboubeginsels wat grondgesondheid en
volhoubaarheid bevorder, te bestudeer.
Hou veral die rol wat dekgewasse hierin kan speel, in gedagte:
Beskerm grond deur dit met plantmateriaal te bedek.
Versteur grond so min as moontlik deur van geenbewerkings-
implemente gebruik te maak.
Verhoog diversiteit op lande deur van al die funksionele groepe
plante gebruik te maak.
Stimuleer mikrobes in die grondprofiel deur voedsel en
beskerming deur die jaar met lewendige wortels en bedekking te
voorsien.
Integreer vee op akkerboulande deur dekgewasse in wisselbou
met kontantgewasse te gebruik. Benutting moet egter aan
spesifieke vereistes voldoen, soos hoëdrukbeweiding met kort
periodes van benutting.
Vanaf die 2013/2014-plantseisoen is ‘n siftingsproef in die Ottosdal-
omgewing gevestig wat uit verskeie dekgewasse bestaan. Aan-
plantings is op die plaas Humanskraal van mnr George Steyn, wat
‘n aktiewe lid van die Ottosdal-geenbewerkingsklub is, geplant.
Die uitleg van die proef was van só ‘n aard dat dit somereenjariges,
wintereenjariges, kontantgewasse en mengsels ingesluit het.
‘n Volledige ewekansige blokontwerp is vir die eksperiment ge-
bruik, wat bestaan uit 17 behandelings, gewasse of -mengsels. Elke
behandelingstrook in die proef is twee planterwydtes wyd. Vir die
daaropvolgende seisoen word dan dwarsoor die vorige seisoen se
stroke geplant om die wisselbou-effek van al die gewasse op mekaar
te evalueer.
Elke gewas word dus geplant as monokultuur sowel as gewissel
met al die ander gewasse. Bewaringslandbou vereis dat ten minste
drie gewasse in ‘n wisselboustelsel gebruik moet word. Die prak-
tiese waarde of uitkoms van hierdie proef is om dekgewasse met
meer vertroue in ‘n gemengde bewaringslandboustelsel in die
Noordwes Provinsie te integreer.
Sien
Foto 1
vir die uitleg van die proef. Die doel van die proef was
die volgende:
Om die aanpasbaarheid van verskillende gewasse by die plaas-
like omgewingstoestande te ondersoek vir moontlike toepassing
in ‘n bewaringslandboustelsel.
Om produsente ‘n kans te gee om gewasse te leer ken en die
moontlike voordelige impak op grondgesondheid eerstehands te
sien en te ervaar.
Om data ten opsigte van gewasse se vermoë om grondbedek-
king te bewerkstellig in te samel, inligting oor moontlike peste
en plae te evalueer, gewasse se invloed op grondgesondheid
GERRIE TRYTSMAN,
LNR-DPI en
DR HENDRIK SMITH,
bewaringslandboufasiliteerder: Graan SA
Deel 2: Dekgewasse
OP PLAASVLAK
Grondbedekking / Wisselbou-effek / Grondgesondheid
Bewaringslandbou
Grafiek 1: Persentasie grondbedekking van verskillende gewasse se oesreste.