Februarie 2015
22
‘n Kykie na direkte plant proewe
in Suid-Afrika
N
a aanleiding van die ooreenkoms tussen Graan SA en die
Argentina National Institute of Agricultural Technology
(INTA) en in samewerking met die Argentynse Kamer van
Implement Vervaardigers (CAFMA) en Fundación Cideter
(‘n stigting wat implementnavorsing, -ontwikkeling en -tegniese
ondersteuning aan implementvervaardigers bied) is die derde
reeks proewe in Suid-Afrika aangeplant.
Plaaslike insetverskaffers, naamlik Pannar, Syngenta, MBFI en
Omnia het die direkte insette vir hierdie amptelike proewe goed-
gunstiglik verskaf.
Doel van proewe
Die hoofdoel van die stelselproewe was om die direkte plant (
no-
till
in oesreste) praktyke wat in Argentinië toegepas word, teen
die huidige Suid Afrikaanse praktyke te toets om te sien of dit werk.
Daar is vier amptelike proewe by die volgende lokaliteite aangeplant,
naamlik:
Nigel – wat die koeler oostelike gedeelte van die land ver-
teenwoordig;
Lichtenburg – wat die warmer westelike gedeelte verteenwoordig
(slegs twee jaar);
Odendaalsrus – wat die watertafelgronde verteenwoordig (slegs
twee jaar); en
Settlers – wat die Springbokvlakte en swaar turfgrond ver-
teenwoordig.
Die proewe wat aangeplant is, het ‘n oppervlakte van meer as
10 hektaar per perseel beslaan. Hierdie proewe bestaan uit ‘n
konvensionele gedeelte wat die medewerker se bestaande praktyk
insluit en dan die direkte plant, soos deur die Argentyne voorgestel.
Wisselbougewasse is ook ingesluit en het bestaan uit sonneblom,
sojabone, koring asook permanente aangeplante weiding.
In die direkte plant gedeelte, is ‘n enkelkoppige, enkelstammige
mieliekultivar teen verskillende plantestande aangeplant. Die ry-
wydtes het ook gevarieer en die volgende rywydtes is aangeplant,
naamlik 0,52 m rye, 0,9 m rye, 1,5 m rye asook ‘n 2,4 m ryspasië-
ring. Die sonneblom- en sojaboonaanplantings het verskillende
kultivars met verskillende groeilengtes asook verskillende plante-
stande ingesluit en is ook in 0,52 m en 0,9 m rye aangeplant.
Plantestand
Die plantestand van die mielies in die direkte plant gedeeltes het
vanaf 37 000 tot so hoog as 80 000 gewissel. Dieselfde bemesting-
en onkruiddoderprogram is by alle gewasbehandelings per lokali-
teit toegepas, behalwe in Nigel waar die hoër plantestande, hoër
bemestingpyle ontvang het.
Van die staanspoor af was daar baie verskille tussen die konven-
sionele stelsel en die Argentynse direkte plant stelsels. Die eerste
waarneming was rondom die grondversteuring. Die Argentynse
planters het merkbaar minder versteuring van die grond veroorsaak.
Tog het die turbo-kouters die grond genoeg versteur sodat die
saad op die regte diepte in die grond geplaas kon word. Wat
verder opvallend was, is hoe gelyk die land was nadat dit met die
Argentynse planters geplant is.
Ook was dit opvallend om te sien hoe gelyk die gewasse opgekom
het wat met die Argentynse planters geplant is en dat die inter-
plantspasiëring presies was. By die meerderheid van die proewe
was die direkte plant mielies op dag agt reeds 97% op en vergelyk
dit met die konvensionele stelsel waar dit tot elf dae geneem het
om 95% stand te kry.
Onkruidbeheer
Die hoë plantestand met die nouer rye was onkruid se moses. Die
oorskadu-effek was net te groot en die laat ontkiemende onkruide
het die wind van voor gekry. Tog was dit ook opmerklik hoeveel
meer onkruide daar in die bewerkte gedeeltes opgekom het, ongeag
of die onkruiddoder toegedien is.
OP PLAASVLAK
Direkte plant praktyke / Argentinië / Suid-Afrikaanse praktyke
Bewaringslandbou
– ‘n oorsig oor drie jaar
PIETMAN BOTHA,
SA Graan/Grain
medewerker
1