98 / 112
Augustus 2017
96
Vroue gesels oor hul
plek in landbou
O
ns lewe in ‘n vinnig-veranderende wêreld en die rol van
die vrou moet toenemend daarby aanpas. Met dié dat
Vrouemaand in Augustus gevier word, val die kollig opnuut
op die plek van die vrou in die samelewing. Ook in die
landbousektor is daar ‘n besef dat vroue ‘n rol te speel het en dat
daar formidabele vroue is wat reeds hul merk gemaak het.
Tydens hierdie jaar se NAMPO Oesdag was die rol van die vrou
in landbou juis ter sprake tydens een van die
Nasie in Gesprek
-
programme wat regstreeks uitgesaai is.
In gesprek met
RSG
-aanbieder, me Suzanne Paxton, was drie van die
land se voorste vrouelandbou-kenners: Dr Liesel Foster (van Dr LA
Foster Boerdery), me Gloria Serobe (stigter en uitvoerende direkteur
van Wiphold) en me Lindie Stroebel (algemene bestuurder van die
Produce Marketing Association in Suider-Afrika). Die gesprek het die
belangrike rol van vroue in die landboubedryf ondersoek en gevind
dat vroue min het om voor terug te staan.
Dr Liesel Foster
Dit is veral dr Foster wat die gehoor vinnig oortuig het dat ‘n vrou
baie suksesvol in boerdery kan wees. Sy is die jongste van vier
dogters en die vierde geslag om op hul familieplaas op Zastron
te boer.
Sy het landbou studeer en haar doktorsgraad daarin behaal. As
beesprodusent vertel sy dat sy nooit terugdeins vir harde, fisiese
werk nie en sy moet gereeld inspring om te help met die brandmerk
of onthoring van haar Drakensberger-stoet. Sy meet haar sukses nie
net aan die toekennings wat sy ontvang het nie, maar ook aan die
vreugde wat die werk op die plaas haar bied.
Op die vraag waarom sy besluit het om juis landbou te studeer,
was haar antwoord: Die liefde vir die grond. “Daar is iets baie
besonders daaraan as een geslag ‘n ekonomies-volhoubare boer-
dery aan die volgende geslag kan oorgee. Ek wou nie dat die erfenis
by ons generasie stop net omdat daar nie ‘n seun is nie. Ek wou dit
opneem en verder vat,” vertel sy.
Dr Foster, wat ook ‘n lektor is, sê sy het van kleins af in landbou-
kringe beweeg en die feit dat die sektor deur mans oorheers word,
haar nog nooit gepla het nie.
Gloria Serone
Iemand wat moes baklei vir haar plekkie in die son, is Serone, die
stigter en uitvoerende direkteur van Wiphold, ‘n SEB-maatskappy
wat al vir 23 jaar deur vroue bedryf word.
“Vroue betree die besigheidswêreld totaal ongenooid. Ons neem
grondgebied in waar ons nie altyd welkom is nie. Ons as vroue moet
nie terugstaan as dit moeilik gaan nie, ons kan dit maar verwag. Die
vraag is hoe ernstig ons is om ons merk te maak,” sê sy. Serobe
glo ook dat landboubesighede hulself in die voet skiet deur nie vroue
in diens te neem nie.
Wiphold, wat van die staanspoor af in mynbou sake gedoen het,
het sowat drie jaar gelede die landbousektor betree en is vandag
die tweede grooste mielieprodusent in die Oos-Kaap. Serobe
vertel dat een van die grootste uitdagings vir landbou in landelike
gebiede die afwesigheid van titelaktes is.
Die maatskappy het gou besef dat hulle nie op die regering kan
wag om hierdie brug te oorkom nie. “Ons het gemeenskaplike
grond van sowat 2 000 ha omskep in kommersiële landbougrond.
Ons deel die opbrengs met die inwoners en aandeelhouers en be-
taal huur aan die ‘eienaars’ wat grotendeels uit vroue bestaan.”
Serobe erken dat daar veral in sektore soos mynbou en landbou die
persepsie bestaan dat vroue nie daar hoort nie.
“Wiphold het eers na sowat tien jaar se bestaan en suksesse
deurgebreek en ons word nou gereken as ‘n belangrike rolspeler
met vennote soos Nedbank en Ou Mutual wat ons ondersteun.”
Lindie Stroebel
Stroebel is ‘n landbou-ekonoom met boerdery in haar bloed. Sy het
op ‘n plaas grootgeword en daar is op skool van haar gesê dat sy
‘n goeie produsent sou wees as sy maar net ‘n seun was. Tog staan
sy nie vir enige man terug nie en haar bydrae in die landboubedryf
is onmiskenbaar.
Sy meen dat die kombinasie van mans en vroue in die raadsale ‘n
wenresep is. Haar geheim, sê sy, is selfvertroue. “Jy kan nie in die
raadsaal van ‘n groot maatskappy instap en soos ‘n klein dogtertjie
voel nie. Jy moet weet wat in jou steek en jou persepsie moet wees
dat ander dit ook in jou raaksien.”
Sy glo dat vroue ‘n belangrike rol in besluitneming moet speel.
“Verbruikers is hoofsaaklik vroulik. Dit is die teater van die produk
wat tot die verbruiker spreek en vroue is intuïtief en emosioneel
ingestel op hierdie aspek van produksie.”
Sukses
Dr Foster meen ook dat die emosionele en koesterende eien-
skappe van ‘n vrou bydra tot hul sukses in boerdery. Sy glo dat
AKTUEEL
Vrouemaand
VALERIE CILLIERS,
SA Graan/Grain
medewerker
“
Al drie vroue is dit eens dat
hulle deur harde werk en
volhoubare sukses hul pad in
hierdie sektor wat deur mans
oorheers word, moes vind.
“