50 / 112
Augustus 2017
48
Rusperbandtrekkers
het verseker ‘n plek
by Suid-Afrikaanse graanprodusente
D
aar sal altyd ‘n debat wees oor of rusperbandtrekkers
die oplossing vir ‘n groot aantal graanprodusente se
bewerkingsprobleme is. Die kostes vir die aankoop van só
‘n trekker is heelwat hoër, so is die addisionele effekti-
witeit en die ekstra besparing op brandstof die moeite werd?
Aangesien die enigste bron van inligting om hierdie vrae te beant-
woord van óf oorsee óf van die vervaardigers bekom moet word,
is ‘n klompie produsente wat reeds rusperbandtrekkers besit,
gekontak om hul ervaring met ons te deel. Produsente van die
Oostelike Hoëveld, Sentraal-Vrystaat en van die watertafelgronde
in Noordwes-Vrystaat is in dié verband gekontak.
Soms word die kilowatt van die trekker verkeerdelik as die alfa
en omega beskou. As hy net die regte hoeveelheid kilowatt
het, is alles reg. Dit is ongelukkig nie die geval nie, omdat soveel
energie verlore gaan vandat die enjin aangeskakel word totdat die
implement beweeg. Ongeveer 10% van die enjin se krag is verlore
as die kragaftakas of PTO gebruik word. Dit is bloot omdat daar
koppelaars is wat werk, ratte wat draai en hidrouliese pompe wat
moet funksioneer.
Die volgende belangrike kragmeetpunt word by die trekstang
gemeet. Dit is op hierdie punt waar die wielglip, trekkermassa
en terrein van werk in berekening gebring word. Die kilowatt
oorgedra na die grond is wat die effektiwiteit en doeltreffendheid
van die trekker bepaal en nie die kilowatt van die enjin na die finale
aandrywing nie.
Tabel 1
verskaf handige inligting wat gebruik kan word om vinnig
te bereken of ‘n trekker genoeg krag sal hê om ‘n implement te
kan sleep.
Uit hierdie inligting is dit duidelik dat die rusperbande die minste
trekkrag verloor, ongeag die grondtoestand. Dit beteken ‘n groot
besparing in brandstof.
Grondkompaksie
Kompaksie benadeel die groei van gewasse. Behalwe vir die verlies
in produksie, vereis dit boonop soveel energie om die verdigting
weer op te hef. Grondverdigting word net beperk deur óf die
grondoppervlakte te verhoog óf deur die gewig te verlaag; buiten
dít is daar nie veel wat gedoen kan word nie.
Indien ‘n 813 mm x 1 000 mm rubberrusperband met een stan-
daard 800/65r32 rubberband vergelyk word, verskaf die rusper-
band ‘n 6,4 keer groter voetspoor. Die gevolg hiervan is laer
grondkompaksie en groter stabiliteit.
Weens die hoër kilowatt beskikbaar by die trekstang, kan dieselfde
trekker dieselfde implement in dieselfde grond vinniger trek. Die
gevolg is dat daar met dieselfde trekker meer werk per dag gedoen
kan word.
Volgens een van die produsente waarmee ek gesels het, kan
hy nou sy lande in die winter bewerk – wat hy voorheen nie met
meer van dieselfde kilowatt trekkers gedoen kon kry nie. Volgens
hierdie produsent kan hy ongeveer 30% meer werk per dag
met die rusperbandtrekker gedoen kry. Dié stap bring mee dat
hy tydig sy gewasse geplant kan kry – wat weer tot hoër opbreng-
ste lei.
Verlaging in brandstofverbruik
Omdat die wielglip van die rusperbandtrekker heelwat minder as
dié van wieltrekkers is, moet daar ook ‘n verlaging in die brand-
stofverbruik van die rusperbandtrekkers wees. Hierdie produsente
noem dat hul dieselrekening per hektaar beduidend verminder het.
Afhangend van waar die produsente geleë is, wissel die besparing
tussen 10% en 30% per hektaar vir die aksies wat gemeet is. Hierdie
FOKUS
Werktuie en toerusting
Spesiale
PIETMAN BOTHA,
SA Graan/Grain
redaksie
AANDRYWING
VASTE GROND
LOS GEBEITELDE
GROND
BAIE SAGTE GROND
GEMIDDELD
Tweewielaandrywing
0,72
0,67
0,55
0,64
Vierwielaandrywing
0,78
0,75
0,70
0,74
Rusperbandaandrywing
0,79
0,80
0,78
0,79
TABEL 1: DIE HOEVEELHEID KRAGAFTAKAS (PTO) KRAG WAT BY DIE TREKSTANG BESKIKBAAR SAL WEES VIR DIE TREK VAN ‘N
IMPLEMENT GEGEWE DIE TREKKER SE AANDRYWING EN DIE GRONDTOESTAND.
Graan SA/Sasol fotokompetisie