84 / 116
Augustus 2015
82
nou saam om koringkultivars vir
die toekoms te verseker
K
undiges voorspel dat die vraag na koring in ontwikke-
lende lande met 60% sal toeneem teen 2050. Dit is al so
baie aangehaal, dat dit amper soos ou nuus klink. Kom ons
dink ‘n oomblik daaroor: Anders gestel, beteken dit dat
vir elke tien brode wat vandag in ontwikkelende lande gebruik word,
sal daar oor 35 jaar, 16 brode benodig word.
Tegelykertyd word daar voorspel dat klimaatsverandering ‘n 20%
- 30%-afname in produksie juis in hierdie gebiede kan veroorsaak.
Die nuutste opname toon dat die grootste hoeveelheid van die
wêreld se koringproduksie gebruik word binne die land wat dit pro-
duseer en dat die meeste hiervan ook ontwikkelende lande is.
Hoewel hierdie koring nie in die wêreldhandel opgeneem sal word
nie, is die verwagting dat koringpryse in reële terme as gevolg
daarvan sal verander en dat die vraag- en aanbodpatrone van ko-
ring dramaties in die toekoms gaan verander om hierby aan te pas.
Weens die toename in die wêreldbevolking en die gevolglike
uitbreiding van stedelike gebiede, word dit ook voorsien dat toe-
komstige produksie op ‘n heelwat kleiner area sal moet plaasvind
as wat tans die geval is. Die beskikbare oppervlakte kan nog
verder verminder word, indien dit nodig word om gebiede beskik-
baar te stel vir rehabilitasie en die bewaring van biodiversiteit in
die stryd teen klimaatsverandering.
Wat beteken al hierdie voorspellings vir
ons hier in Suid-Afrika?
Koring is belangrik. Dit is ‘n gewas wat oor die eeue heen sinoniem
geraak het met geborgenheid. “As daar net brood is,” is dikwels
die versugting. Indien ons in die toekoms die beskikbaarheid van
bekostigbare brood wil verseker, moet koring as gewas nou bevorder
en beskerm word.
Die deurslaggewende faktor vir die voortgesette produksie van
koring in Suid-Afrika sal winsgewendheid wees. Opbrengs, geskik-
te kwaliteit en eienskappe wat insetkoste bespaar en die gewas in
staat stel om stremmings beter te hanteer, is noodsaaklike kenmer-
ke vir toekomstige koringkultivars. Met kultivars wat by die unieke
Suid-Afrikaanse produksieomstandighede aangepas is, sal ons pro-
dusente kan werk.
Die huidige inkrimping van die koringbedryf in Suid-Afrika bied
die geleentheid vir ons as navorsers om te vra of koringnavorsing
tans op die regte onderwerpe fokus. Word daar optimaal gebruik
gemaak van beskikbare befondsing en kundigheid om koringver-
bouing te bevorder?
Waarnemings oor die veranderde
benadering tot koringteling
Dit is alombekend dat die ontwikkeling van ‘n nuwe kultivar (‘n
besonderse duur en ingewikkelde proses) tussen agt en 15 jaar kan
duur. Telers moet na ‘n lang lys eienskappe kyk en dié plant uit-
soek wat almal, of dan die meeste daarvan, bevat.
Dit maak dus sin om kundiges vir spesifieke eienskappe te gebruik
om die beste plante uit te soek en in aangepasde Suid-Afrikaanse
koringagtergronde in te bou. Hierdie aksie word “voorteling” of in
Engels
pre-breeding
genoem. Dit word veral vir eienskappe soos
gasheerplantweerstand teen siektes en insekplae gebruik, maar
kan ook met groot sukses vir kwaliteit- en opbrengsverbetering in-
gespan word.
Sodoende kan telers reeds verbeterde lyne gebruik om die verlang-
de eienskappe in hulle programme in te dra sonder om die nadelige
eienskappe wat die skenkerlyne dikwels bevat, ook in te bring.
OP PLAASVLAK
Russiese koringluis weerstandskultivars
Geïntegreerde plaagbeheer
VICKI TOLMAY,
LNR-Kleingraaninstituut
Grafiek 1: Grafiese voorstelling van die bydrae van ‘n herhalende kultivarouer in ‘n terugkruisingsprogram.
“
Kundiges voorspel
dat die vraag na
koring in ontwik-
kelende lande met
60% sal toeneem
teen 2050.
“