35 / 132
33
September 2018
Daar is ‘n hele paar rooi ligte wat reeds flikker en produsente moet
bedag wees op die faktore wat die risiko van weerstandige onkruide
kan bevorder. In
Tabel 3
is ‘n samevatting van sekere faktore wat ‘n
groot rol kan speel in die tempo waarteen weerstandige onkruide
kan ontwikkel en die risiko daaraan verbonde.
Die aktiewe bestanddeel van ‘n onkruiddoder dui die meganisme van
werking van onkruiddoders aan. Die meganisme van werking (
mode
of action
) word gedefinieer in terme van hoe ‘n spesifieke onkruid
doder ‘n plant beïnvloed.
Daar is tans 15 verskillende meganismes van werking waarin alle
aktiewe bestanddele ingedeel word, geïdentifiseer. Dit is belangrik
dat produsente die groepe onkruiddoders ken en sorg dat daar nie
herhaaldelike toedienings van aktiewe bestanddele wat in dieselfde
groep val, plaasvind nie. Die groepe word aangetoon as hoofletters
op ‘n etiket; so byvoorbeeld is Gramoxone
®
se aktiewe bestanddeel
parakwat en die groep is D.
Weerstandsbestuur
Die gebruik van geïntegreerde onkruidbeheermetodes is krities vir
die beskerming van die bestaande chemie wat vir die beheer van
onkruide gebruik word.
’n Holistiese benadering tot die bestuur van weerstand moet gevolg
word – wat praktyke sal insluit soos:
Gewasrotasie/gewasbestuur;
bewerkings-/agronomiese praktyke; en
chemiese praktyke.
Opsies vir die beheer van weerstandbiedende onkruide is beperk en
die produsent sal die produkte tot sy beskikking met oorleg moet ge
bruik ten einde die volhoubaarheid van gewasproduksie te verseker.
Die gebruik van onkruiddoders met ‘n alternatiewe meganisme van
werking of nuwe produkte, is nie alleen meer ‘n langtermynoplos
sing vir die bestuur van onkruiddoderweerstand nie en die gebruik
van geïntegreerde praktyke is noodsaaklik.
Die doel van ‘n suksesvolle weerstandsbestuurprogram is om:
Die verspreiding van onkruidsaad te voorkom;
saadvorming te beperk;
saad wat gevorm is, te vernietig; en
die weerstandsituasie om te keer.
Om die sukses van ‘n weerstandbestuursprogram te verseker, is dit
van kardinale belang om die getalle van die weerstandige onkruid
populasie te verminder. Onkruide wat tans die grootste uitdagings
vir produsente inhou, is raaigras en vaalskraalhanse.
Raaigras
Raaigras (
Lolium
spp.) is tans die nommer een onkruid in kleingraan.
Dit kom wydverspreid in hoë populasies in die Wes- en Suid-Kaap
voor.
Dit is een van die onkruide waar weerstand teen onkruiddoders die
maklikste ontwikkel omdat:
Dit geneties besonder divers is;
verpligtend kruisbestuiwend is; en
feitlik geen saadrusperiode het nie.
Die gebrek aan die toepassing van geïntegreerde onkruidbeheerstel
sels en die oorgebruik van onkruiddoders met dieselfde meganisme
van werking, kan ook as redes gesien word vir die ontwikkeling van
onkruiddoderweerstand. Daar is reeds wydverspreide weerstand
van raaigras teen onkruiddoders soos die ACCase-inhibeerders
(Groep A) sowel as die ALS-inhibeerders (Groep B) in eenjarige ge
wasse aangeteken.
Weerstand teen na-opkomsgrasdoders in kleingraan het die pro
dusente genoop om oor te skakel na ‘n voor-opkomsbeheerstrategie
van veral raaigras. As gevolg hiervan was produsente gedwing om
oor te skakel na die gebruik van planters in plaas van die tradisionele
uitstrooi- en toekrapmetode wat met saai aangewend is.
Daar is tans verskeie produkte wat met groot sukses vir die voor-
opkomsbeheer van raaigras in kleingraan gebruik kan word, naamlik
trifluralien, triallaat (Avadex), prosulfokarb (Boxer) en piroksasulfoon
(Sakura).
Afgesien van die feit dat van die voor-opkomsonkruiddoders relatief
nuut op die mark is, is daar reeds aanduidings dat die onoordeelkun
dige gebruik van die onkruiddoders ook tot die ontwikkeling van
weerstand kan lei.
Tabel 3: ‘n Aanduiding van faktore wat as risiko’s kan dien in gewasverbouing om weerstandigheid te
bevorder – wat gegroepeer is as laag, matig en hoog.
* Gewasverbouingspraktyke sluit onder andere in verskillende grondbewerkings, stoppelbestuur, kultivarkeuse, planttyd, plantpopulasies en kompetisie
vermoë van gewas
BESTUURSOPSIES
RISIKO VIR WEERSTAND
LAAG
MATIG
HOOG
Onkruiddodermengsels/onkruid
doders wat in rotasie gebruik word
Meer as twee meganismes van
werking
Twee meganismes van
werking
Een meganisme van
werking
Onkruidbeheer in gewasverbouing Optimale gewasverbouingsprak
tyke*, meganiese bewerking,
chemiese beheer
Meganiese bewerking,
chemiese beheer
Slegs chemiese beheer
Die gebruik van onkruiddoder met
slegs een meganisme van werking
Een keer toegedien
Meer as een keer toege
dien
Opeenvolgende toe
dienings
Verbouingspraktyke
Volle gewasrotasie
Beperkte gewasrotasie Geen gewasrotasie nie
Weerstandstatus van onkruiddoder Onbekend
Beperk
Algemeen
Onkruiddruk
Laag
Matig
Hoog
Onkruidbeheerstatus van afgelope
drie jaar in spesifieke land
Goed
Afname in effektiewe
beheer
Swak
Die risiko van
weerstandige onkruide
Fokus
Geïntegreerde plaagbeheer