Maart 2018
62
Effektiewe strategie teen
Russiese koringluisskade
R
ussiese koringluis kom voor in al die lande waar koring op
groot skaal verbou word en het die potensiaal om plaag-
status te bereik – met enorme ekonomiese verliese as
‘n gevolg. Die teel van koring met genetiese weerstand
teen Russiese koringluis is daarom ‘n effektiewe voorsorg teen
ekonomiese skade op koring.
Daar is egter verskillende biotipes van Russiese koringluis, wat
verskillende vlakke van skadelikheid op koring met genetiese
weerstand toon. Daar is tans vier Russiese koringluisbiotipes in
Suid-Afrika bekend: RWASA1 is in 1978 aangeteken, RWASA2 in
2005, RWASA3 in 2009 en RWASA4 in 2011.
Hierdie biotipes is verspreid oor die koringproduksiegebiede in
Suid-Afrika, maar RWASA1 kom hoofsaaklik in die winterreën-
valgebiede in die Wes-Kaap, die Noord-Kaap en Wes-Vrystaat voor,
terwyl RWASA3 en RWASA4 hoofsaaklik in die Sentraal- en Oos-
Vrystaat voorkom. RWASA2 kom in klein geïsoleerde populasies in
al die koringproduksiegebiede voor.
RWASA1 het in die verlede oral in die Vrystaat voorgekom, maar is
tans in die Oos-Vrystaat afwesig. Hierdie biotipe het waarskynlik
die kompetisie met die meer virulente RWASA3 en RWASA4, wat
dominant in hierdie gebied voorkom, verloor.
Die droëlandkoringkultivars op die Suid-Afrikaanse mark het ver-
skillende vlakke van weerstand teen die verskillende Russiese
koringluisbiotipes. Die skadelikheidsvlak sal verskil vir verskillende
koringkultivars afhangende van die omgewing en die Russiese
koringluisbiotipe wat hier voorkom.
Kennis van die Russiese koringluisweerstand in koringkultivars sal
die produsent in staat stel om ‘n ingeligte besluit te neem in terme
van watter kultivar in ‘n spesifieke omgewing verbou kan word.
Gedurende verlede jaar is al die droëlandkoringkultivars op die
Suid-Afrikaanse mark in die glashuis teen die vier Russiese ko-
ringluisbiotipes geëvalueer. Die glashuisevaluasies het getoon dat
uit die 20 droëlandkoringkultivars tans op die mark in Suid-Afrika,
17 weerstandbiedend teen RWASA1 is. Ses is weerstandig teen
RWASA2, agt teen RWASA3 en vier teen RWASA4 (
Tabel 1
).
Evaluasie onder beheerde toestande in die glashuis kan vir ons ‘n
riglyn wees om te bepaal watter koringkultivars weerstand teen
Russiese koringluis in ‘n spesifieke omgewing sal bied. Daar moet
egter in gedagte gehou word dat daar in die veld verskeie faktore
is wat die interaksie tussen Russiese koringluis en die plant waarop
hy voed, kan beïnvloed. Dit sluit onder andere omgewingstoestande
soos droogte en hoë temperature in.
Omgewingstoestande kan die uitdrukking van weerstand in die
plant beïnvloed, terwyl dit ook die populasiedinamika van die insek
beïnvloed en hoër populasiedruk, en gevolglik groter skade, op die
plant kan veroorsaak.
Deur ‘n kultivar met weerstand teen die dominante Russiese
koringluisbiotipe in die spesifieke produksiegebied te plant, kan
skade as gevolg van Russiese koringluisvoeding voorkom word.
Produsente met enige navrae of opmerkings kan
dr Astrid Jankielsohn by 058 307 3431, 082 564 3795
of
jankielsohna@arc.agric.zakontak.
FOKUS
Onkruidbeheer op wintergrane
Spesiale
DR ASTRID JANKIELSOHN,
LNR-Kleingraan, Bethlehem
1a en 1b: Russiese koringluisskadesimptome op ‘n vatbare koringkultivar – gestreepte blare.
1c: Russiese koringluisskade op ‘n vatbare koringkultivar – gerolde blare.
1a
1b
1c