59 / 116
57
March 2018
maar sal heelwat makliker beskadig word as wat algemeen besef
word. Sorg dat jou saad nie te droog word nie, maar pasop ook vir té
nat saad – dit sal die opbergtyd dramaties verkort.
Indien die saadsakke op die grond gestapel word, moet jy seker
maak dat die onderste sakke nie van onder af kan nat word nie.
Indien dit die geval is, sal hierdie saad se kwaliteit ook heelwat laer
as verwag wees.
Goggas en knaagdiere kan jou ook groot skade berokken. Maak
seker dat kalander, onder andere, nie die saad besoek en beskadig
nie. Voorkoming is die wagwoord. Doen alles in jou vermoë om die
saad te beskerm.
Koste
Op die oog af lyk die saadkoste per hektaar vir teruggehoue saad
na ‘n aantreklike opsie. Dit is goedkoper om saad terug te hou en te
plant, maar dit kos jou verseker nie niks nie: Daar is altyd verskuilde
en versteekte koste.
Swakker saadkwaliteit of die gebrek aan saadkwaliteitsontledings
van die saadbron, veroorsaak dat produsente die saad teen
hoër saaidigthede wil aanplant om te kompenseer vir die saad se
gebreke – wat dalk tot te hoë plantestand aanleiding kan gee. Ten
spyte hiervan, kan swakker plantestand addisionele onkoste vir
onkruidbeheer inhou, terwyl die laer groeikragtigheid swakker
plante kan veroorsaak en beide tot laer opbrengste kan lei – nog
meer risiko’s vir jou!
Tabel 1
bevat die direkte koste van koring en sojabone. Volgens die
berekening in Tabel 1 is dit duidelik dat net 42 kg ekstra gestroop
moet word om gelyk te breek. Vir sojabone word ‘n addisionele
219 kg/ha benodig om gelyk te breek. Dit is net een deel van die
sommetjie: Hoeveel verloor jy as die saad se opkoms om een of
ander rede nie na wense is nie?
Dit maak sin om besondere aandag aan die bestuur van teruggehoue
saad te skenk. Net een land wat swak opkom, sal hierdie verskil
negeer.
Alhoewel dit nie aan te beveel is om saad terug te hou nie, kan
winsgewendheid produsente dwing om wel saad terug te hou.
Koop ‘n gedeelte van die saad wat geplant gaan word egter elke jaar
nuut. Dit kan ‘n bydrae lewer om die risiko te verskans as iets dalk
verkeerd loop.
Miskien moet produsente die moontlikheid ondersoek om ‘n
saadverwerkingskema in samewerking met ander rolspelers te
begin. Die verwerkingsmaatskappy kan dan die teruggehoue graan
tot saad verwerk, opberg en weer aan produsente teruglewer. Die
nodige toetse kan op die saad gedoen word, sodat produsente weet
wat van die saad verwag kan word. Dit kan jou as produsent dalk
heelwat geld spaar.
Kontak Pietman Botha oor navrae in verband met teruggehoue saad
by 082 759 2991.
TERUGGEHOUE SAAD
KORING
SOJABONE
Graanprys met oes
R3 700/ton
R4 450/ton
Teruggehoue saadkoste per 25 kg
R92,50
R111,25
Stoor- en skoonmaakkoste per 25 kg saad
R12,50
R12,50
Saadbehandeling
R30,00
Geen
Saadverlies
R13,87
(15% verlies)
R33,37
(30% verlies)
Rente vir ses maande
R4,62
R5,56
Prys per sakkie (25 kg)
R153,49
R162,68
Ontkiemingspersentasie
80%
70%
Addisionele saad toegedien
20%
30%
Saaidigtheid per hektaar
25 kg
50 kg
Saadkoste per hektaar
R184,19
R422,97
Gekoopte saad se koste per 25 kg
R340,00
R700,00
Gekoopte saad se koste per hektaar
R340,00
R1 400,00
Ekstra geld benodig om gelyk te breek per hektaar
R155,81
R977,03
Ekstra kilogram oes om gelyk te breek per hektaar
42 kg
219 kg
TABEL 1: BEREKENING VAN DIE DIREKTE KOSTE VAN TERUGGEHOUE SAAD.