Maart 2018
68
OP PLAASVLAK
Diere
Dit is weer eens ‘n onbeplande uitgawe
en boonop sal die diere teen hoër pryse
gekoop word as waarteen dit verkoop is.
Die effektiwiteit van stelsels verskil ook
dramaties. In die speenkalfstelsel is die
koeie die enigste fabriek wat die kalwers
(en die inkomste) produseer. As die koeie
oor welke rede ook al ‘n lae kalfpersentasie
het, sal die winsgewendheid beduidend
beïnvloed word. ‘n Hoë kalf- en speen-
persentasie is ononderhandelbaar. Dit bly
‘n uitdaging, maar dit is moontlik om oor
tyd ‘n kalfpersentasie van bo die 90% te
handhaaf.
Ander stelsels se fabriek is nie net die
koeie nie aangesien kalwers wat reeds
geproduseer is, ook ‘n inkomste verskaf.
Hierdie kalwers moet net groei, maar
mortaliteit moet tot die minimum beperk
word. Gewoonlik is hierdie kalwers op die
plaas gebore en behoort hul mortaliteit
oor die algemeen laag te wees. Die
produksierisiko’s in hierdie stelsels is
gewoonlik betreklik laer as dié van ‘n
speenkalfstelsel.
Hierdie aspek het ‘n beduidende effek op
die winsgewendheid van die stelsel. Die
kalwers in die speenkalfstelsel moet binne
‘n sekere tyd verkoop word om te verhoed
dat die kos van die produserende koeie
opgevreet word deur pryspenalisasie.
Die ander stelsels het tot ‘n mate meer
vryheid wat bemarking betref, maar die
diere moet ook binne ‘n sekere tyd verkoop
word om ‘n voervloeiprobleem te voorkom.
Alhoewel die stelsels verskil, bly die kritiese
suksesfaktore van die stelsels dieselfde.
Koeie moet produseer en die kalf-, speen-
persentasie en speengewigte moet fyn
bestuur word. Die veegetalle moet ten alle
tye binne die drakrag van die weiding bly.
As daar ‘n tekort aan voer is, gaan dit die
produksie benadeel.
Lekke
Lekke wat verskaf word, moet by die behoef-
te van die diere en die voedingswaarde
van die veld aangepas word. Beskou lekke
nie as ‘n voerbron nie, maar as byvoeding.
Die lekke se inname moet volgens
verwagting wees om te verseker dat die
diere die nodige elemente inneem. Tog
moet die lekke die winsgewendheid van die
stelsel verhoog, anders maak dit nie sin om
dit te gebruik nie.
Kuddegesondheid
Die diere se gesondheid moet altyd
uitstekend wees en beide inwendige en
Is my beesproduksiestelsel reg?
Grafiek 1: Tienjaar- en driejaar- C2- en C3-graad-beesprystendense op ‘n maandbasis.
Bron: AMT
Grafiek 2: Tienjaar- en driejaar- A2- en A3-graad beesprystendense op ‘n maandbasis.
Bron: AMT
Grafiek 3: A2- en A3-graad beesprystendense en vooruitskattings op ‘n maandbasis.
Bron: AMT