September 2017
64
Noordelike mielieblaarskroei-infeksievlakke
in Potchefstroom-area geëvalueer
‘n
Effektiewe beheerstrategie vir
verskeie plantsiektes sluit die
gebruik van ‘n verskeidenheid
basters in, waarvan sommige
– i dien nie almal van hulle nie – die een
of ander graad van weerstand teen die
dominante siekte wat in die spesifieke
omgewing voorkom, moet hê.
In die geval van blaarsiektes, kan sulke
basters gekombineer word met chemiese
beheer om sodoende die inokulumvlakke
van die patogeen wat die siekte veroor-
saak, sowel as opbrengsverliese van die
gewas, so laag as moontlik te hou teen die
minimum insetkoste vir die produsent.
Vele produsente is maar te goed vertroud
met die vernietigende aard van noordelike
mielieblaarskroei (
Foto 1
). Hoewel die siek-
te meer geneig is om ‘n “standaard”-pro-
bleem onder besproeiing te wees, sal
droëlandprodusente kan saamgesels oor
daardie een of twee nat jare wat noordelike
mielieblaarskroei onverwags chaos veroor-
saak het.
Die siekte kom nie net in besproeiingsge-
biede waar die omgewingstoestande opti-
maal vir noordelike mielieblaarskroei-
infeksie is voor nie, maar sal sporadies
ook onder droëlandtoestande tot groot
opbrengsverliese lei sou daar nat en
koel toestande gedurende die groeisei-
soen heers.
Ht1, Ht2, Ht3
en
HtN
is die vier hoof-
weerstandsgene wat geassosieer word met
noordelike mielieblaarskroei. Hierdie gene
word algemeen in mielieteelprogramme
geïnkorporeer om weerstandbiedende mie-
liebasters op die mark beskikbaar te stel.
Soms kan dit gebeur dat ‘n spesifieke
baster wat voorheen gelys was as
weerstandbiedend teen noordelike mielie-
blaarskroei, nie meer weerstand toon nie.
Verder kan dit ook gebeur dat weerstand
teen die siekte wel vir ‘n paar jaar in plek
is, maar dat die baster dan skielik weer vat-
baar word.
Die rede vir hierdie skielike gebrek aan
of afbreek van weerstand is waarskynlik
die gevolg van die toetrede van ‘n nuwe
ras (‘n spesifieke groep swamme binne
‘n patogeniese spesie wat net op sekere
mielievariëteite infekteer) van die patogeen
wat nie voorheen in die spesifieke omge-
wing voorgekom het nie.
Anders gestel beteken dit eenvoudig dat
daar verskillende vorme van dieselfde
patogeen bestaan, maar wat verskil in hul
vermoë om die verskillende mieliebasters
te kan infekteer. Weerstandbiedende bas-
ters vir noordelike mielieblaarskroei word
steeds beskou as die eerste stap wat
geneem kan word vir ‘n geïntegreerde be-
stuurspraktyk wat homself ten doel stel
om die voorkoms van die siekte te beperk.
FOKUS
Geïntegreerde plaagbeheer
Spesiale
DR MARYKE CRAVEN, PROF BRADLEY FLETT
en
DIRK BRUWER,
LNR-Graangewasse, Potchefstroom
Grafiek 1: Noordelike mielieblaarskroeisiektegraad soos waargeneem gedurende 2014/2015 by
Potchefstroom en Grootpan teenoor siektegraad soos waargeneem gedurende 2016/2017 by
Potchefstroom.
1
2
1: Noordelike mielieblaarskroeiletsels.
2: ‘n Letsel wat tipies op ‘n weerstandbiedende
baster waargeneem kan word.