13 / 112
11
October 2015
verpil word en om by die regte tekstuur en hardheid uit te kom, sal dit
moontlik nodig wees om 40 kg melassemeel met 40 kg mieliemeel
te vervang.
Pas ooie gelykmatig oor 14 dae op die mengsel aan en voer ten min-
ste twee keer per dag vars voer. Voer dragtige ooie met meerlinge
teen ongeveer 3% van hul liggaamsgewig, en nadat hulle gelam het,
ongeveer 4% van hul liggaamsgewig.
In ‘n praktykproef oor vyf weke (die laaste twee weke van dragtig-
heid en eerste drie weke van laktasie) is ooie 80 kg gevoer (inset) en
die uitset was ‘n 23 kg lam op 21 dae ouderdom. Dit verteenwoordig
‘n voeromsetverhouding van 1:3,5 (aanvaar geboortemassa as deel
van die uitset).
Om die somme te laat klop, moet voerverbruik en kilogram lam
geproduseer noukeurig gemonitor word, want dit bepaal die wins-
gewendheid van die stelsel. Ooidoeltreffendheid speel ‘n baie
belangrike rol en teling vir verhoogde doeltreffendheid is kritiek
belangrik. In telingsproewe is gevind dat sekere ooie tot 48% meer
kilogram lam per kilogram ooimassa produseer op 42 dae ouderdom
(Van Pletzen en De Villiers).
Groot variasie kom tussen ooie voor en dit bied die geleentheid vir
seleksie – ongelukkig is dit ‘n baie stadige proses.
Die geleentheid bestaan om wins uit skaapboerdery deur intensiewe
stelsels te verhoog, maar die ooi se terugbetaalvermoë (doeltref-
fendheid) is vir ‘n kort periode van tien tot twaalf weke rondom
lamtyd. In haar droë periode moet sy op laekoste-weidings of voer-
bronne loop.
Dieselfde geld tot ‘n groot mate vir vervangingsooie, wat eers op
ongeveer 15 tot 16 maande ouderdom ‘n inkomste kan lewer. By
melkerye word die grootmaak van vervangingsverse toenemend uit-
gekontrakteer, reeds om hierdie rede.
Die groot geleentheid (of risiko vir té hoë voerkoste) vir intensiewe
lamstelsels lê in die plaas se eiesoortige weiding- en beskikbare
voerbronne.
Lamhokke verminder lamverliese aansienlik by meerlinggeboortes.
‘n Voorbeeld van ‘n doeltreffende ooi. Op 21 dae weeg haar lammers
23 kg (uitset) en haar voerverbruik was 80 kg (inset). Haar voeromset-
verhouding was dus 1:3,5.