47 / 64
45
June 2016
Letselaalwurms, asook verskeie ander aalwurmgroepe, word egter
uit plantwortels/knolle/peule deur ander ekstraksiemetodes as dié
wat vir knopwortelaalwurms gebruik word, geïsoleer. Hierdie me-
todes behels dekantering en sifting, gevolg deur suikerflottasie.
Ander aalwurmpeste
Alhoewel bogemelde twee aalwurmgroepe oor die algemeen as dié
beskou word wat plaaslike produsente se oesopbrengste die meeste
knoei, speel ander aalwurmgroepe ook ‘n rol. Hierdie aalwurm-
groepe kom gewoonlik in geïsoleerde areas voor en is nie noodwen-
dig so wyd verspreid soos knopwortel- en letselaalwurms nie.
Hulle sluit stompwortelaalwurms (
Nanidorus/Paratrichodorus
),
spiraalaalwurms (
Hoplolaimidae
), verdwergingsaalwurm (
Tylen-
chorhynchus
) en ringaalwurms (
Criconematidae
) in. Dit is egter
interessant dat me Suria Bekker (PhD-student, NWU) die afgelope
vyf seisoene uitsonderlikhoë eier- en J2-getalle van die aalwurm-
groep
Rotylenchulus
in wortelmonsters van mielies en sojabone
gevind het.
In baie gevalle het hierdie bevolkingsvlakke 10 000 per 50 g wortels
oorskry en was dit selfs hoër as 100 000 per 50 g wortels (
Foto 5
).
Hierdie getalle word as uitsonderlik hoog vir byvoorbeeld knop-
wortelaalwurms beskou. Alhoewel dit onmoontlik is om aalwurm-
groepe op grond van eiers te identifiseer, het dit nie Bekker se skerp
waarnemingsvermoë ontglip dat daar herhaaldelik in monsters
“klein” en “groot” eiers teenwoordig was nie.
Op hierdie stadium is intensiewe navorsing (waarvan DNA- en
morfologiese metodes voorbeelde is) egter onderweg om te be-
wys dat die “klein” eiers dié van
Rotylenchulus
is, terwyl die “groot”
eiers dié van knopwortelaalwurms is. Daar kan tans nie aangedui
word of hierdie aalwurmgroep, waarvan knopwortel- en letselaal-
wurms deel vorm, ‘n probleem is of gaan wees vir plaaslike
produsente nie. Hierdie aalwurmgroep is reeds in die 1980‘s in
mielieproduserende gebiede aangemeld, maar in relatief lae getalle
aangesien die NaOCl nie toe gebruik is nie.
Die derde uitdaging is dus dat toekomstige navorsing behoort te
fokus op wat die verspreiding van hierdie aalwurmgroep in mielie-
produserende gebiede is, watter spesie(s) ter sprake is, sowel as
wat die skadelikheid daarvan op mielies en rotasiegewasse is.
Beheerstrategieë
Dit is noodsaaklik om te weet watter aalwurmgroepe en spesies
probleme in produksiegebiede veroorsaak. Die uiteindelike doel
is dat sulke peste suksesvol beheer word. Weer eens is navorsing
deur beide groepe by die NWU en LNR-IGG hierop gerig en word dit
vervolgens saamgevat.
Bewaringsboerdery en dekgewasse
Die LNR-IGG, onder leiding van dr André Nel, doen navorsing op
die invloed van bewaringsboerdery op grondkwaliteit. As deel van
hierdie navorsing het Bekker se PhD-studie gefokus op die invloed
van bewaringsboerdery op aalwurms – beide plantparasiete en nie-
parasiete (voordelige).
Hierdie studie is vanaf die 2010- tot 2014-seisoen gedoen en toon
dat knopwortelaalwurms (
M. incognita
en
M. javanica
) en
Rotylen-
chulus
in wortels van wisselbougewasse (akkerbone, mielies en
sonneblom) gedomineer het.
Interessant egter is dat gewasrotasies waarin akkerbone ingesluit
was, betekenisvol minder
Rotylenchulus
- en knopwortelaalwurm-
getalle onderhou het. Voorts het rotasies waarin sonneblom
ingesluit is, oor die algemeen betekenisvol minder
Rotylenchulus
-
getalle onderhou. Weens die relatiewe korte duur (vier jaar) van
hierdie navorsing, is dit egter nog nie moontlik om aan te dui
of bewaringsboerdery ‘n positiewe invloed op plantparasitiese
aalwurmbevolkings het nie.
1: ‘n Letselaalwurm (
Pratylenchus
sp.) wat 100 keer onder ‘n mikroskoop vergroot is en waarvan die stekel voor in die kop duidelik sigbaar is.
Foto: Driekie Fourie, NWU, Potchefstroom
2: Mieliewortels vanaf ‘n land in die Orkney-area wat erg met knopwortelaalwurms besmet is.
Foto: Suria Bekker, NWU, Potchefstroom
3: Sojaboonwortels vanaf ‘n land in die Coligny-area met bruin en swart verkleurde dele as gevolg van besmetting met letselaalwurms.
Foto: Suria Bekker, NWU, Potchefstroom
4: Swak kolle in ‘n mielieland in die Bothaville-omgewing waar hoë knopwortelaalwurmbesmettings voorkom.
Foto: Driekie Fourie, NWU, Potchefstroom
1
3
2
4