35 / 84
alles produkte wat aan die lede (wat as deel van hul lojaliteitspro
gram geld terug kry) en aan die publiek (wat winste skep waarin
produsentelede deel) verkoop word. Hulle is deursigtig en fokus
daarop om hul handelsnaam uit te brei.
Berry Gardens is nog ‘n voorbeeld van ‘n produsentbeheerde
besigheid. Dit is die eiendom van produsente en hul strategie is
om produsente met oorsese markte te skakel. Hulle het besef dat
naspeurbaarheid belangrik vir produsente is. Hul lidmaatskap sluit in
dat hulle direk met die supermarkte onderhandel en die middelman
uitsny om kostes te bespaar en die ketting korter te maak.
Hulle noem dat supermarkte die vinnigste manier wil vind om die
produk van die plaas na die rak te kry om sodoende deurentyd ‘n
vars produk aan die verbruiker te verskaf. Daarom onderhandel die
partye regstreeks en verhoog dit winste vir albei. Hulle bied aan hul
lede die nuutste tegnologie en kultivars.
Grainco baseer die rede van hul bestaan op die behoefte van
produsente om bedingingsmag te hê en te deel met kundiges wat
bemarking verstaan. Produsente besit Grainco: Die helfte van die
direkteure boer saam op ongeveer 5 000 akker en die res is spesialiste
met ondervinding in landbou. Dit is ‘n suksesvolle besigheid wat ook
ander funksies vir die lede verrig, soos droging, stoor en uitvoere.
Bogenoemde is net ‘n paar suksesvolle produsentbeheerde be
sighede. Die redes vir hul ontstaan, is:
‘n Hoë konsentrasie van insetverskaffers noodsaak produsen
te om bedingingsmag te bekom sodat beter pryse beding kan
word.
Verkorting van die aanbodketting en direkte bemarking aan
supermarkte, om sodoende eenheidskoste te verminder en ‘n
vars produk te kan lewer.
Verbeterde tegnologie waarin die hele groep produsente kan
deel. ‘n Groot aantal van hierdie groepe besit saam hul masjine
rie en dit verbeter hul kontantvloei.
Winsdeling vir lede is dan ‘n bonus, want die produsent koop aan
en ondersteun mekaar.
Die bedryf het oor die afgelope tien jaar verander: Hulpbronne
raak skaarser, tegnologie en verbruikersvoorkeure vereis
konstante vernuwing en innovasie. Groepvorming kan ‘n bydrae
lewer om hierdie struikelblokke te oorkom en volhoubaar te
boer. Wat verder belangrik is, is die opstel van só ‘n groep en die
tipe persone wat die groep suksesvol kan maak.
Ten slotte
Die landbousektor het verander. Produsente sal meer aanpas
baar moet wees en geleenthede begin raaksien. Party van hierdie
geleenthede gaan struikelblokke hê – en dit is waar elke produsent
moet weet wat sy sterk punte is om sodoende die regte vennoot te
betrek.
Hierdie produsentbeheerde besighede kan lei tot verskeie ander
voordele:
Die produsent behou beheer oor sy grond, sowel as die
produksie en bemarking van sy produk.
Daar is kostebesparing – nie net deur die kundigheid wat gedeel
word nie, maar ook die ekonomie van skaal wat verkry word – in
aankope, bemarking en prosessering.
Die risiko kom nie net op een persoon af nie. Dit maak die
begin en uitbreiding van produsentbeheerde besighede meer
doenbaar.