122 / 124
120
Beste Grootneef
d
ie ruilvoet loop vanjaar met so ‘n effense
gout
in die
groottoon. Na al die swoeg en sweet, is daar nie veel
van ‘n reserwe vir die nuwe seisoen nie.
Ou Neef, in die jaar van oorvloed, is dit meet en pas
om gelyk te breek. Met ‘n mielieprys van R1 950, kos
40 sakkies saad nou 45 ton! ‘n Ton ureum jaag jou 3,8 ton mielies
uit die sak en 1 000 liter diesel ‘n stewige 3,9 ton. ‘n Trekker se
fenbelt
is gou ‘n halwe ton mielies.
As almal in die tou hul deel het, is daar nie veel van die oes vir Ma
en die bankbestuurder oor nie. Dalk moet ek vanjaar ‘n land met
sonneblomme plant, sónder bemesting, net om die nuwe seisoen
deur te sien.
Ou Neef, ek het al ‘n paar nagte se slaap verloor oor hoe om die
somme te laat klop. Tot een aand, toe bel ek die bankbestuurder
en vertel hom alles. En toe slaap ek lekker omdat ek weet hy gaan
nou wakker lê...
Onthou jy nog die geskrifte op die ou kragkaste se deksels? “
Danger
,
gevaar,
nkosi
, op las/
by order
”. So met ‘n weerligstraaltjie wat wys
die kas kan jou blits as jy daar vroetel.
Maar dit is die woorde “op las” wat eintlik fassineer. Dat so kort
sinnetjie soveel gesag kon dra. Maar hoe het “op las” nie geval nie.
Tot rommelstatus ou Neef, rommelstatus.
Die anderdag sien ek so ou kragdeksel op
‘n hoop by die skrootwerf. Al die gesag van
‘n vorige bedeling gestroop en vir ‘n paar
rand verkwansel.
Ou Neef, onthou jy die bollie wat die “op las”-
ooms uitgedink het? Moenie plate agteruit
speel nie, want dan hoor jy ‘n bose bood-
skap. Moenie dans nie, dis sonde. En moenie
na Elvis luister nie, dit besoedel die gemoed.
Om die “op las”-laste te ontduik, is volkspele
gespeel en na
LM Radio
geluister. Plate kon
in elk geval nie agteruit nie – ons het dit baie
in die koshuis probeer.
Nou, 40 jaar na Elvis die tydelike met die
ewige verwissel het, leef sy musiek nog op
die draadloos en het niemand iets daarvan
oorgekom nie. Dis eintlik, gemeet teen wat
deesdae as musiek opgedis word, rustige
musiek!
Ou Neef, ons het uitgemis op alles wat lekker
was. As ’n mens kyk na al die lawwe reëls en
regulasies waarmee ons grootgemaak is, was dit soos om ‘n vark
te skeer – groot lawaai maar min wol.
Die “op las”-ding het vele grense gestel – ook op die gemoed en
denke. Moenie dink, blink of stink nie. Moenie eet, weet of sweet nie
(
ala
Fanus Rautenbach). Op las.
Finish
en klaar. Wie staan in watter
tou. Wie swem waar. Oppas vir die Rooi, Geel en Swart gevaar. Op
las.
“Op las” het genadiglik oor tyd met al die winde van verandering
verrinneweer tot ‘n herinnering.
is immers groter as “op
las”. Maar die vet weet, ‘n samelewing kort brieke en reëls óók. Jy
kan verdrink in menseregte as wetteloosheid straffeloos ontsnap.
‘n Mens kan tog nie elke keer as jy kwaad raak oor iets, ‘n asblik of
‘n stadsaal aan die brand steek nie? En verkeerd bly verkeerd. ‘n
Skelm Despoot is die kiem in die pot, maak nie saak of dit 1720 of
2017 is nie.
Ou Neef, voor ons beswaard raak. Vir die liggelowiges wat kla
dat die Cheetahs se rugbylus geblus is, onthou – daar is net een
beker en dis die Curriebeker. Mag die Cheetahs weer vanjaar uit
daardie fonteintjie drink.
Groete op die Oosgrens!
Kleinneef
E-POSSE
aan Groot neef
Op las
Lesers is welkom om ‘n e-pos aan Kleinneef te stuur by
kleinneef@graingrowers.co.za.
September 2017