1
October 2016
MEDEWERKERS
vir hierdie uitgawe
Annelie Barnard, Pietman Botha, Dirk Coetzee, Ron Derby, Cathy de Villiers, Jannie de Villiers, Bertie de Wet, Jan Dreyer, Jan du Preez, Lindeque du Toit, Vlok Ferreira,
Bradley Flett, Juanita Greyling, Alzena Gomes, Sheryl Hendriks, Elbé Hugo, Gerrit Jansen van Vuuren, Koos Kirsten, Corné Louw, André Lund, Jenny Mathews, Jolanda Nortjé,
Moses Ramusi, Ruth Schultz, Gerhard Schutte, Gerrie Smit, Hendrik Smith, Dirk Strydom, Scott Sydenham, Vicki Tolmay, Wayne Truter, Gerrie Trytsman, Coretha Usher,
Johan van den Berg, Luan van der Walt, Corné van der Westhuizen, Marlene van der Walt en Marinda Visser
a
ggenee, die pryse wat ons dorpsjapies deesdae vir vleis
in ‘n supermark of slaghuis moet opdok, is darem net
buitensporig! En vir ‘n gebore plaasjapie des te meer
– juis omdat ek weet hoe min daarvan in die produsent
se sak beland. Iemand lag al die pad bank toe – en dit is
beslis nie die produsent nie.
Ons fokus die maand op diere. Dit het my ver laat terugdink – aan
kleintyd toe ek en my oudste boetie, Louis, saam met my pa en
oupa gery het om twee slagbeeste by ‘n buurman te gaan koop.
(Ja, kan jy glo in daardie dae is daar sommer twéé beeste be-
werk – genoeg vleis en wors om ‘n mens darem te hou tot die vol-
gende winter.)
Oupa het so ‘n wit Ford Cortina-bakkie gery en Pa het dié dag
met die Leyland-vragmotor gery. Dit was altyd vir my vreeslik lekker
om saam met Pa in die vragmotor te ry – jy sit mos so hoog en kan
tot dóér ver sien.
Ek onthou nou nog hoe ongelooflik kwaai die beeste was en hoe
daar gespook is om hulle agter op die vragmotor se bak te kry. En
hoe hulle agter op die bak gestoei het om af te kom – dalk het hulle
geweet wat hul voorland was? Die vragmotor het só heen en weer
gewieg dat dit vir my gevoel het dit gaan omslaan! Doodbenoud
het ek besluit om maar eerder saam met Oupa in die bakkie terug
te ry huis toe.
In die uitgawe
Die afgelope jaar is gekenmerk deur uitdagende omstandighede
in die landbousektor. Groot dele van die bedryf het gebuk gegaan
onder die ergste droogte in 100 jaar. Hierdie knellende droogte
het in verskeie bedrywe van die landbousektor ‘n groter uitdaging
as gewoonlik ingehou. Een bedryf wat veral swaar getrek het, is
lewendehawe.
“Tekorte aan genoegsame weiding en hoë voerkoste het reg oor
die land daartoe gelei dat produsente groter gedeeltes van hul
kuddes noodgedwonge moes verkoop en/of laat slag,” verduidelik
Luan van der Walt (Graan SA). Op bladsy 50 gee hy ‘n breër oorsig
oor die beesvleisbedryf.
Ek dink menige produsent vra hulself gereeld af: Bedryf ek die reg-
te beesproduksiestelsel? Volgens Pietman Botha (
SA Graan/Grain
medewerker) is dit nie so eenvoudig om stelsels met mekaar te
vergelyk nie – en onvolledige inligting kan tot foutiewe afleidings
aanleiding gee. Die beesstelsels wat vergelykbaar is, is die tipiese
speenkalfstelsel, die 18 maande-bemarkingstelsel, die 36 maande-
osstelsel en die nuwe speenkalfstelsel – waar die tipiese April-
speenkalwers oorwinter en net ná die winter verkoop word om vir
die Kersfeesmark afgerond te word.
“Elke stelsel is uniek en het ander reëls, verskillende kuddesame-
stellings, bemarkingstye en risiko’s. Uiteindelik maak dit nie saak
watter stelsel gebruik word nie – die basiese aspekte van veeboer-
dery moet in plek wees,” sê hy. Lees meer daaroor op bladsy 46.
Geniet die uitgawe! Groetnis tot volgende maand.
ESTIE DE VILLIERS,
redakteur
VOORPUNT
F
ollowing Grain SA’s internal restructuring, two
units namely Grain Economy and Grain Re-
search and Policy Centre, were established in line
with the organisation’s ever-expanding mandate.
DR MARINDA VISSER
(Grain SA) explains that
central to this was the need to escalate Grain SA’s
active role in the co-ordination of needs-driven
grain research. ‘The approach agreed upon was to
establish consortia and multi-stakeholder partner-
ships, preferably with universities and other
appropriate public-private partners,’ she said.
Read more on
page 17
.
G
ERHARD SCHUTTE
(Rooivleisprodusente-
organisasie) vertel op
bladsy 42
dat veepro-
dusente se ekonomiese oorlewingsvermoë onder
druk is en dat uitvoere die winsgewendheid van
die bedryf kan bevorder. Die Uitvoerende Raad van
die RPO is by die kongres versoek om ‘n uitvoer-
strategie vir die bees- en skaapvleisbedrywe te
ontwikkel, wat sal verseker dat primêre produsente
hul regmatige premies sal ontvang.
D
ie 2015/2016-produksieseisoen was vir die
meeste produsente ‘n vyfsterriller. Veral in
die westelike produksiegebiede is buitengewone
weersomstandighede beleef – waarvan droogte
en hitte die ergste was. Volgens
DR JAN DREYER
(Proteïennavorsingstigting) is wisselbou die
logiese keuse vir ‘n graanprodusent en sojabone is
een van die beste kandidate om saam met mielies
in te span. Lees op
bladsy 68
meer daaroor.
O
ns almal weet daar bestaan verskeie risiko’s
in die markte van die produkte wat deur pro-
dusente geproduseer word. Hierdie risiko’s strek
vanaf produksie- tot prysrisiko. Oor produksie-
risiko het produsente in die meeste gevalle nie
beheer nie, maar prysrisiko kan produsente tot ‘n
groot mate bestuur. Op
bladsy 30
verduidelik
LUAN VAN DER WALT
(Graan SA) hoe jy jou
graan- en veeprysrisiko kan bestuur.
Ontmoet ons
medewerkers...
g
errit Jansen van Vuuren het
BSc met Entomologie en Plant-
kunde as hoofvakke en ‘n
nagraadse kwalifikasie in Ento-
mologie aan Tukkies verwerf. In 1988
het hy by die LNR-Instituut vir Plant-
beskerming begin werk en onder
andere betrokke geraak by navorsing
met betrekking tot toedieningstegnologie met spesialisering
in lugbespuiting wat later gevolg het.
Hy is sedert 1999 as tegniese adviseur by Villa Crop Protection
werksaam, waar hy tegniese advies aan landbouchemiese ver-
spreiders en produsente verskaf met betrekking tot chemiese
beheer van onkruid en insekplae op gewasse in die somer-
reënvalstreek. Gerrit is ook verantwoordelik vir die opstel
van gebruiksetikette vir plaagdoders, is betrokke as kursus-
samesteller van die Villa Academy se Toedieningstegnologie-
module en is ‘n lugbespuitingkonsultant vir CropLife SA. Gerrit
is getroud met Rosan en hulle het een dogter.
Lees in die uitgawe
op
bladsy 62
Gerrit se aanbevelings vir die keuse van die regte
spuitkop.