69 / 92
SADC-graanhandel – wat sê die data?
d
ie Suider-Afrikaanse Ontwikkelingsgemeenskap (SADC)
bestaan uit 15 lidlande, wat Angola, Botswana, die
Demokratiese Republiek van die Kongo (DRK), Lesotho,
Madagaskar, Malawi, Mauritius, Mosambiek, Namibië,
die Seychelle, Suid-Afrika, Swaziland, Tanzanië, Zambië
en Zimbabwe insluit.
In 2014 was die streek se totale kommersiële verbruik van mielies,
koring en sorghum 39 miljoen ton (FAO, 2015), teenoor ‘n streeks-
produksie van 34 miljoen ton (FAO, 2015). (Koringverbruiksdata vir
Botswana, die Seychelle en Swaziland ontbreek. Vir sorghum is data
slegs vir Botswana, Suid-Afrika, Tanzanië en Zimbabwe beskikbaar.)
Oor die algemeen is die SADC-streek ‘n netto invoerder van
bogenoemde graansoorte en die streek voer $868 miljoen meer
in as wat dit na die wêreld uitvoer (ITC, 2015). Koring- en sor-
ghum-invoere het onderskeidelik ‘n tekort van $1,2 miljard en
$4,6 miljoen, wat egter gebalanseer word deur ‘n positiewe
handelsbalans vir mielies, wat vir $376 miljoen verantwoordelik
was. In hierdie artikel kyk ons kortliks na die streek se handelstruk-
tuur vir hierdie kommoditeite.
SADC-mieliehandelstruktuur
Mielies word oral in die SADC-streek verbruik, met Suid-Afrika wat
die grootste produsent sowel as verbruiker van mielies in die sub-
streek is. Suid-Afrika produseer 42% en verbruik 37% van die streek
se mielies. Ons was ook die voorste verskaffer van mielies aan streeks-
markte en het 75% van die streek se invoer-
vereistes van 1,2 miljoen ton uitgevoer.
Die voorste invoerders was Zimbabwe,
wat vir 23% van die totale streeksinvoere
verantwoordelik was, Botswana (16%),
Namibië (12%), Mosambiek (12%), Swazi-
land (7%), Lesotho (7%), Suid-Afrika (7%),
Mauritius (6%), Angola (3%), DRK (2%),
Malawi (2%), Madagaskar (1%), Tanzanië
(0,2%), die Seychelle (0,2%) en Zambië
(0,03%).
Grafiek 1
illustreer die persentasie
invoere van die jaarlikse verbruik van mie-
lies per land.
Die land in die streek wat die meeste van
invoere afhanklik is, is Botswana, wat 83%
van sy jaarlikse mielieverbruiksvereiste van
240 000 ton ingevoer het. Die voorste ver-
skaffers aan die Botswana-mark was Suid-
Afrika en Zambië. Die land in die streek
wat die tweede meeste van invoere afhank-
lik is, is Namibië, wat 63% van sy jaarlikse
mielieverbruiksvereiste van 200 000 ton in-
gevoer het.
Die grootste verskaffers aan Namibië was Suid-Afrika, Zambië
en Indië. Lesotho was die derde grootste invoerland, met jaar-
likse mielie-invoere wat 53% van sy jaarlikse mielieverbruik van
186 000 ton uitgemaak het. Die voorste verskaffer was weer eens
Suid-Afrika. Swaziland het 43% van sy jaarlikse mielieverbruik van
175 000 ton ingevoer. Zimbabwe het 29% van sy jaarlikse mielie-
verbruik van 1,7 miljoen ton ingevoer. Die res van die SADC-lande
se mielie-invoeraandeel was almal minder as 5% van hulle jaarlikse
mielieverbruik.
SADC-koringhandelstruktuur
Die SADC-lidlande het in 2014, 9,8 miljoen ton koring vanaf die
wêreldmarkte ingevoer (sien
Grafiek 2
). Die voorste invoerders
van koring in die streek was Mosambiek, met ‘n invoeraandeel van
60% van die streek se totale koring-invoere. Hulle voorste verskaf-
fers was Rusland, die Oekraïne, Australië, Kanada en Duitsland.
Suid-Afrika was die tweede grootste koring-invoerder in die streek,
met 19% van die totale SADC-koring-invoere. Die voorste verskaf-
fers was Rusland, Duitsland, die Oekraïne, Kanada, Letland en Aus-
tralië. Die derde grootste koring-invoerland in die SADC-streek was
Tanzanië, met ‘n invoeraandeel van 9%. Tanzanië se voorste koring-
verskaffers was Rusland, Australië, Kanada, Duitsland en die VSA.
Die SADC-streek is ‘n netto invoerder van koring.
Grafiek 3
toon
dat Madagaskar, Malawi, Mosambiek, Angola, die DRK, Zimbabwe,
Lesotho en Tanzanië in 2014 elkeen meer as 80% van hulle jaarlikse
koringverbruik ingevoer het.
WANDILE SIHLOBO,
ekonoom: Bedryfsdienste, Graan SA en
TINASHE KAPUYA
,
hoof: Handel en Beleggings, Agbiz
GRAANMARK
-oorsig
– 13 Oktober 2015
Grafiek 1: 2014 se persentasie invoere van jaarlikse mielieverbruik per land.
Bron: USDA en Trade Map (2015)
OP PLAASVLAK
67
November 2015